Ekspedycja 48

Ekspedycja 48

Pojazd
Pojazd dowożący	Sojuz TMA-20M, Sojuz MS-01
Załoga
Zdjęcie załogi, od lewej: Oleg Skripoczka, Jeffrey Williams, Aleksiej Owczynin, Takuya Onishi, Anatolij Iwaniszyn, Kathleen Rubins
Załoga	6
Start
Miejsce startu	Kosmodrom Bajkonur, Kazachstan
Początek misji	rozpoczęcie Ekspedycji 48: 18 czerwca 2016 05:52:33 UTC
Wyjście w przestrzeń kosmiczną	12 h 46 min
Misja ISS
Lądowanie
Lądowanie	zakończenie Ekspedycji 48: 6 września 2016 21:15:31 UTC
Czas trwania misji	80 d 15 h 22 min 58 s
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Multimedia w Wikimedia Commons

Ekspedycja 48 – stała załoga Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, która sprawowała swoją misję od 18 czerwca do 6 września 2016 roku. Ekspedycja 48 rozpoczęła się wraz z odłączeniem od stacji statku Sojuz TMA-19M i trwała do odłączenia od ISS statku Sojuz TMA-20M.

W skład załogi Ekspedycji 48 weszło 6 astronautów z trzech państw i agencji kosmicznych. Dowódcą ekspedycji był Amerykanin Jeffrey Williams, dla którego był to czwarty lot w kosmos. Wcześniej odbył on lot promem kosmicznym Atlantis w ramach misji STS-101, a także był członkiem misji Sojuz TMA-8 i TMA-16 oraz jednocześnie uczestniczył w 13., 21. i 22.(jako dowódca) stałej załodze ISS^[1]. Williams przybył na stację na pokładzie Sojuza TMA-20M razem z dwoma Rosjanami: Aleksiejem Owczyninem i Olegiem Skripoczką. Dla Owczynina był to pierwszy lot w kosmos, natomiast Oleg Skripoczka był wcześniej członkiem ekspedycji 25 i 26 oraz odbył lot Sojuzem TMA-01M^[2][3]. Cała trójka przybyła na ISS 19 marca 2016 roku i weszła w skład Ekspedycji 47. Gdy 18 czerwca 2016 roku Sojuz TMA-19M odłączył się od stacji, zostali oni członkami Ekspedycji 48 i do 9 lipca 2016 roku znajdowali się na ISS jedynie w trójkę.

Wraz z przybyciem na stację Sojuza MS-01 skład załogi zwiększył się do 6 osób. Dla Amerykanki Kathleen Rubins był to pierwszy lot w kosmos, podobnie jak dla Japończyka Takuyamy Onishiny^[4][5]. Natomiast Rosjanin Anatolij Iwaniszyn odbył wcześniej lot na pokładzie Sojuza TMA-22 oraz był członkiem 29. i 30. stałej załogi ISS^[6].

Załogę rezerwową stanowiły odpowiednie załogi rezerwowe Sojuza TMA-20M i Sojuza MS-01. Jako dublerzy pierwszej trójki załogi mianowani zostali^[7]:

• Siergiej Ryżykow, Roskosmos – wcześniej nie odbył żadnego lotu kosmicznego^[8],
• Andriej Borisienko, Roskosmos – wcześniej odbył jeden lot kosmiczny^[9],
• Robert Kimbrough, NASA – wcześniej odbył jeden lot kosmiczny^[10].

Powyższa trójka astronautów stanowi skład podstawowej załogi Sojuza MS-02 oraz Ekspedycji 49 i 50^[11].

Jako zastępcy drugiej trójki kosmonautów Ekspedycji 48 mianowani zostali^[12]:

• Oleg Nowicki, Roskosmos – wcześniej odbył jeden lot kosmiczny^[13],
• Thomas Pesquet, ESA – wcześniej nie odbył żadnego lotu kosmicznego^[14],
• Peggy Whitson, NASA – wcześniej odbyła dwa loty kosmiczne^[15].

Powyższa trójka astronautów stanowi skład podstawowej załogi Sojuza MS-03 oraz Ekspedycji 50 i 51^[16].

Funkcja	Pierwsza część (18.06-9.07.2016)	Druga część (9.07-6.09.2016)	Pojazd kosmiczny, port dokujący	Start, dokowanie do ISS	odłączenie od ISS, lądowanie	Czas misji	Uwagi
Dowódca	Jeffrey Williams, NASA 4 lot w kosmos		Sojuz TMA-20M[17], Poisk	18 marca 2016 21:26 UTC, 19 marca 2016 09:09 UTC	6 września 2016 21:51:31 UTC, 7 września 2016 01:13 UTC	80 d 15 h 22 min 58 s	Od 19 marca do 18 czerwca w składzie Ekspedycji 47 Łączny czas spędzony na pokładzie ISS: 171 d 18 h 41 min 36 s
Inżynier pokładowy 1	Aleksiej Owczynin, Roskosmos 1 lot w kosmos
Inżynier pokładowy 2	Oleg Skripoczka, Roskosmos 2 lot w kosmos
Inżynier pokładowy 3		Kathleen Rubins, NASA 1 lot w kosmos	Sojuz MS-01[12], Rasswiet	7 lipca 2016 01:36 UTC, 9 lipca 2016 04:06 UTC	30 października 2016 00:35 UTC, 30 października 2016 03:59 UTC	59 d 17 h 45 min 4 s	Od 6 września 2016 roku w składzie Ekspedycji 49. Łączny czas spędzony na ISS: 112 d 20 h 29 min
Inżynier pokładowy 4		Anatolij Iwaniszyn, Roskosmos 2 lot w kosmos
Inżynier pokładowy 5		Takuya Onishi, JAXA 1 lot w kosmos

Misja 48. stałej załogi rozpoczęła się 18 czerwca 2016 roku o 5:52:33 czasu UTC wraz z odłączeniem się od stacji statku Sojuz TMA-19M. Początkowo do stacji zadokowany był jedynie Sojuz TMA-20M (do modułu Poisk), ale 9 lipca 2016 roku do ISS dołączył również Sojuz MS-01 (do modułu Rasswiet). Misja Ekspedycji 48 dobiegła końca 6 września 2016 roku o 21:51:31 UTC wraz z odłączaniem się od stacji statku Sojuz TMA-20M.

Statki Progress MS-01 i MS-02 dotarły na ISS przed rozpoczęciem Ekspedycji 48. Ten pierwszy z nich odłączył się od stacji 3 lipca 2016 roku i kilka godzin później spłonął w atmosferze. Jego odcumowanie zwolniło port dokujący w module Pirs. Natomiast Progress MS-02 zadokowany jest do modułu Zwiezda i pozostanie tam przez cały czas trwania misji Ekspedycji 48. Był on również wykorzystany do korekty orbity ISS, gdyż stacja ciągle obniża swoją wysokość na skutek tarcia o szczątkowe fragmenty atmosfery. Manewry takie zostały wykonane^[7]:

• 13 kwietnia 2016 o 12:20 UTC – silniki pracowały przez 254 sekundy, prędkość stacji wzrosła o 0,5 m/s, a jej orbita o 900 m do średniej wysokości 404,3 km,
• 8 czerwca 2016 o 14:00 UTC – silniki pracowały przez 238 sekund, prędkość stacji została zwiększona o 0,45 m/s, a jej orbita o 800 m do średniej wysokości 403,4 km,
• 24 sierpnia 2016 o 07:30 UTC – silniki pracowały przez 726 sekund, prędkość stacji została zwiększona o 1,3 m/s, a jej orbita o 2300 m.

16 lipca 2016 w drogę na ISS wyruszył z kolei Progress MS-03, który dotarł na stację 3 dni po starcie. Zadokował on do modułu Pirs. Całkowity ładunek, który ten statek dostarczył na Międzynarodową Stację Kosmiczną waży 2405 kg. W przednim module hermetycznym umieszczono m.in.^[18]:

• 273 kg sprzętu do systemu zaopatrzenia stacji w wodę (m.in. zbiornik wody, bloki chemiczne i akcesoria),
• 148 kg przedmiotów sanitarnych i higienicznych (m.in. pojemniki do odpadów),
• 135 kg zaopatrzenia medycznego (m.in. sprzęt do monitorowania zdrowia i profilaktyki przed niekorzystnym wpływem skutków nieważkości),
• 318 kg pożywienia (pojemniki z racjami żywnościowymi i zestawy świeżej żywności),
• 19 kg sprzętu do systemu kontroli temperatury wewnątrz stacji,
• 78 kg sprzętu do systemu zasilającego stację w energię elektryczną (akumulatory),
• 22 kg sprzętu do systemu nawigacji,
• 31 kg przedmiotów wsparcia załogi (dokumentacja, przenośny odtwarzacz, baterie, pojemniki do pakowania przedmiotów),
• 15 kg materiałów do badań naukowych i maszyna Ray-2M do prowadzenia eksperymentów,
• 122 kg dodatkowego wyposażenia modułów w rosyjskim segmencie stacji,
• 22 kg przedmiotów dla załogi (ubrania, środki higieny osobistej, przesyłki personalne).

18 lipca 2016 roku rozpoczęła się misja SpaceX CRS-9 statku transportowego Dragon w ramach Commercial Resupply Services. Dostarczył on na ISS zaopatrzenie dla stacji i załogi. Ponadto na pokładzie znajdowały się także materiały do eksperymentów naukowych dotyczących możliwości sekwencjonowania DNA w kosmosie i badań nad utratą masy kostnej. Oprócz tego Dragon zabrał z sobą również nowy wymiennik ciepła, lepsze środki ochrony komputerów przed promieniowaniem w kosmosie oraz wydajne ogniwa słoneczne. Wszystkie te urządzenia mają być przetestowane na ISS^[19].

Dragon wyniósł także na orbitę Międzynarodowy Adapter Dokujący nr 2 (IDA-2), który znajdował się w ładowni statku. 18 sierpnia przeniesiono go ze statku na Hermetyczny Adapter Cumowniczy nr 2 (PMA-2) przez Canadarm2, a kolejnego dnia dokonano jego montażu w czasie spaceru kosmicznego. IDA-2 to ważący 526 kg metalowy pierścień o średnicy ok. 240 cm skonstruowany przez firmę Boeing na zlecenie NASA. Jego zamontowanie na PMA-2 pozwoli wykorzystać ten port cumowniczy do transportu na stację zaopatrzenia i astronautów, w szczególności w czasie misji załogowych realizowanych w ramach programu Commercial Crew Program. W późniejszym czasie na ISS dostarczony zostanie kolejny identyczny adapter (IDA-3), który zostanie zamontowany na PMA-3^[20].

Statek, misja	Rakieta nośna	Start	Połączenie z ISS	Odłączenie od ISS	Czas na ISS	Lądowanie	Ładunek do ISS
Progress MS-01[21]	Sojuz-2.1a	21 grudnia 2015 08:44 UTC, Bajkonur 31/6	23 grudnia 2015 10:27 UTC	3 lipca 2016 03:48 UTC	192 d, 17h, 21 min	3 lipca 2016 07:50 UTC, deorbitacja	2436 kg
			Pirs
Progress MS-02[22]	Sojuz-2.1a	31 marca 2016 16:23 UTC, Bajkonur 31/6	2 kwietnia 2016 17:58 UTC	14 października 2016 09:38 UTC	194 d 15 h 40 min	14 października 2016 13:39 UTC	2425 kg
			Zwiezda
Progress MS-03[18]	Sojuz-U	16 lipca 2016 21:41 UTC, Bajkonur 31/6	19 lipca 2016 00:20 UTC	19 stycznia 2017 (planowane)	trwa	na orbicie	2405 kg
			Pirs
Dragon CRS-9[19]	Falcon 9 FT	18 lipca 2016 04:45 UTC, Cape Canaveral SLC-40[23]	20 lipca 2016 uchwycenie: 10:56 UTC[24] dokowanie: 14:03 UTC[25]	odłączenie: 25 sierpnia 2016 21:00 UTC[26] wypuszczenie: 26 sierpnia 2016 10:11 UTC[27]	36 d 6 h 57 min	26 sierpnia 2016 15:47 UTC Ocean Spokojny[28]	2023 kg + IDA-2[29]
			Harmony

19 sierpnia 2016 odbył się spacer kosmiczny z udziałem astronautów Jeffreya Williamsa i Kathleen Rubins, którzy o 12:04 UTC wyszli w otwartą przestrzeń kosmiczną przez śluzę Quest ubrani w skafandry EMU. W trakcie tej EVA zamontowano IDA-2 na PMA-2 oraz podłączono jego okablowanie. Wcześniej IDA-2 została przeniesiona przez Canadarm2 z ładowni statku Dragon i umieszczona na PMA-2^[30][31]. Spacer kosmiczny zakończył się o 18:02 UTC po 5 godzinach i 58 minutach^[32].

Jeffrey Williams i Kathleen Rubins wyszli na zewnątrz stacji po raz drugi 1 września 2016 roku o 11:53 UTC. W czasie tego spaceru kosmicznego złożyli oni zapasowy radiator na segmencie P6 kratownicy, zacisnęli śruby na jednym z paneli baterii słonecznych oraz zainstalowali pierwszą z czterech zewnętrznych kamer HD. EVA zakończyła się o 18:41 UTC po 6 godzinach i 48 minutach^[33].

• 
  Aleksiej Owczynin w module Zaria
• 
  Kathleen Rubins i Anatolij Iwaniszyn w module Zwiezda
• 
  Sojuz MS-01 zadokowany do ISS do modułu Rasswiet
• 
  Grafika przedstawiająca IDA-2 i IDA-3 zamontowane na odpowiednio PMA-2 i PMA-3

• lista ekspedycji na Międzynarodową Stację Kosmiczną
• lista załogowych lotów kosmicznych do ISS
• lista bezzałogowych lotów kosmicznych do ISS
• lista gości Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
• alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów

Strona NASA poświęcona Ekspedycji 48