Efekt wypychania

Efekt wypychania lub wypierania (ang. crowding out) − zjawisko ekonomiczne polegające na zmniejszeniu wielkości inwestycji sektora prywatnego spowodowanym zwiększonym finansowaniem wydatków publicznych deficytem budżetowym. Jest jedną z form zawodności państwa w zakresie rozwiązań regulacyjnych.

Efekt wypychania pojawia się, gdy powodem początkowej zmiany wielkości produkcji jest wzrost wydatków państwa. Dochodzi wtedy do wzrostu popytu na pieniądz oraz wzrostu stopy procentowej, a tym samym do ograniczenia popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego sektora prywatnego. Wypieranie to inaczej zastąpienie inwestycji prywatnych wydatkami państwa.

Wypieranie finansowe związane jest ze wzrostem stopy procentowej w wyniku niepieniężnego finansowania wydatków państwa, natomiast wypieranie realne może być spowodowane np. zastąpieniem konsumpcji prywatnej konsumpcją państwa lub hamującym wpływem potencjalnej rosnącej niepewności, będącej rezultatem zwiększonych wydatków państwa.

G↑ → Y↑ → R↑ → (C+I)↓ → Y↓

G - wydatki państwa Y - produkcja R - oprocentowanie C - wydatki konsumpcyjne I - wydatki inwestycyjne

• Roger Spencer, William Yohe. The "Crowding Out" of Private Expenditures by Fiscal Policy Actions. „Federal Reserve Bank of St. Louis Review”. brak numeru strony
• N. Acocella: Zasady polityki gospodarczej. Warszawa: PWN, 2002. Brak numerów stron w książce
• David Begg, Rudiger Dornbusch, Stanley Fischer: Makroekonomia. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2007, s. 554. ISBN 978-83-208-1644-0.