Dolina Łomnicka

Dolina Łomnicka, nazywana dawniej też błędnie Doliną Kamiennego Stawu (słow. Skalnatá dolina, niem. Steinbachtal, Steinbachseetal, węg. Kőpataki-völgy) – mała (ok. 3,0 km² powierzchni), samodzielna dolina położona w Tatrach Wysokich na terenie Słowacji.

Dolina Łomnicka graniczy:

• od północnego zachodu z Miedzianą Kotliną (Medená kotlina), jednym z górnych pięter Doliny Zielonej Kieżmarskiej (dolina Zeleného plesa), rozdziela je grań Wideł (Vidlový hrebeň) biegnąca od Łomnicy (Lomnický štít) w kierunku Kieżmarskiego Szczytu (Kežmarský štít),
• od północnego wschodu z Doliną Huncowską i jej górnym piętrem Świstówką Huncowską (Huncovská kotlina), rozdziela je boczna grań od Kieżmarskiego Szczytu do Huncowskiego Szczytu (Huncovský štít) i jego ramię nazywane Jaszczerzycą (Úšusty) z kulminacją w Jaszczerzyckiej Kopie (Jašterická kopa),
• od zachodu z Doliną Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina), rozdziela je grań opadająca na południe od wierzchołka Łomnicy.

Wszystkie granie otaczające Dolinę Łomnicką stanowią część systemu, jaki tworzy długa południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika.

Górna część doliny, opadająca dwoma progami pomiędzy Kieżmarskim Szczytem a Łomnicą, nazywana jest Cmentarzyskiem (Cmiter). W dolnej części doliny, na wysokości 1751 m n.p.m. znajduje się Łomnicki Staw (Skalnaté pleso) z okresowo pojawiającą się wodą (wiosną i po dużych opadach). Na dnie stawu występują szczeliny, przez które woda wycieka. Nad stawem, na zboczu Huncowskiego Szczytu, położony jest budynek obserwatorium astronomicznego (placówka Słowackiej Akademii Nauk).

W dolinie znajdują się także stacje kolejki linowej z Tatrzańskiej Łomnicy na szczyt Łomnicy oraz wyciągu krzesełkowego na Łomnicką Przełęcz, bufet, Schronisko Łomnickie (Skalnatá chata) (praktycznie bez miejsc noclegowych) i pełniący funkcję restauracji hotel „Encián”. Przez dolinę przebiega kilka szlaków turystycznych łączących Dolinę Łomnicką z sąsiadującymi z nią dolinami, w kierunku Tatrzańskiej Łomnicy poprowadzona jest nartostrada.

Nazwa doliny pochodzi od przepływającego przez nią Łomnickiego Potoku, zwanego też po prostu Łomnicą (od niego też wzięły się nazwy szczytu Łomnicy, Łomnickiego Stawu oraz miejscowości Wielka Łomnica i innych). Sam potok wziął swą nazwę od dawnego słowa łomy, oznaczającego bloki kamienne zrzucane z łoskotem przez rwącą wodę. Nazwy Kamienny Potok, Kamienny Staw oraz słowackie Skalnaté pleso, Skalnatý potok są dosłownymi tłumaczeniami spiskoniemieckiej nazwy Steinbach – a ta z kolei według Witolda Henryka Paryskiego jest kalką wczesnych nazw słowiańskich. Słowacki znawca Tatr Ivan Bohuš uważał zaś, że Steinbach to zniekształcone słowo Steinbock, oznaczające kozicę.

– niebieski szlak z centrum Tatrzańskiej Łomnicy do Rainerowej Chatki u wylotu Doliny Staroleśnej. Czas przejścia: 1:55 h, ↓ 1:40 h

– zielony od nieczynnej stacji kolejki przy hotelu „Praha” w Tatrzańskiej Łomnicy obok pośredniej stacji „Start” do Łomnickiego Stawu. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 1:45 h

– niebieski od pośredniej stacji „Štart” w dolnej części doliny do Doliny Huncowskiej, prowadzący przez Huncowską Ubocz, Rakuską Polanę i Niżnią Rakuską Przełęcz, a dalej z powrotem do Doliny Łomnickiej nad Łomnicki Staw.

• Czas przejścia od stacji kolejki na Rakuską Polanę: 1:30 h, ↓ 1 h
• Czas przejścia z polany nad Łomnicki Staw: 1:30 h, ↓ 1 h

– znakowana czerwono Magistrala Tatrzańska, prowadząca od Schroniska Zamkovskiego w Dolinie Małej Zimnej Wody nad Łomnicki Staw, a stąd dalej przez Rakuski Przechód do Doliny Zielonej Kieżmarskiej.

• Czas przejścia od schroniska Zamkovskiego nad Łomnicki Staw: 1 h, ↓ 45 min
• Czas przejścia znad stawu do schroniska nad Zielonym Stawem: 2:05 h, z powrotem 2:55 h

– zielony szlak od górnej stacji wyciągu krzesełkowego na Łomnicką Przełęcz i Wielką Łomnicką Basztę. Czas przejścia: 15 min w obie strony^[1]

• Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5. Brak numerów stron w książce
• Wielka encyklopedia tatrzańska, hasło „Łomnicka Dolina”. [dostęp 2012-09-06].