Dławigad malajski

Dławigad malajski
	Mycteria cinerea
	(Raffles, 1822)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	bocianowe
Rodzina	bociany
Rodzaj	Mycteria
Gatunek	dławigad malajski
Synonimy
	Tantalus cinereus Raffles, 1822; Tantalus lacteus Temminck, 1825; Pseudotantalus lacteus Ridgway, 1883; Pseudotantalus cinereus Sharpe,1898; Ibis cinereus Peters, 1931; Mycteria cinerea Kahl, 1979;
	Tantalus cinereus Raffles, 1822; Tantalus lacteus Temminck, 1825; Pseudotantalus lacteus Ridgway, 1883; Pseudotantalus cinereus Sharpe,1898; Ibis cinereus Peters, 1931; Mycteria cinerea Kahl, 1979;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Dławigad malajski (Mycteria cinerea) – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny bocianów (Ciconiidae), występujący w Azji Południowo-Wschodniej. Ptak nieliczny, zagrożony wyginięciem.

Zasięg występowania i środowisko

Południowo-wschodnia Azja^[9]; występuje na terenach Kambodży, Półwyspu Malajskiego i Indonezji (wyspy Sumatra, Jawa i Celebes)^[10]; zalatuje do Wietnamu i Tajlandii^[8]. Zdecydowana większość populacji występuje w Indonezji^[8].

Ptak ten zasiedla głównie strefy przybrzeżne, pokarm zdobywa na rozległych bagnach, natomiast gniazduje w miejscach graniczących z namorzynami i słodkowodnymi, leśnymi bagnami i torfowiskami^[10]. Widywany również na jeziorach, stawach i polach ryżowych^[10]. Spotykany do 50 km od wody, czasami żywi w pobliżu osiedli ludzkich^[10].

Systematyka

Po raz pierwszy opisany przez Rafflesa w 1822 roku pod nazwą Tantalus cinereus^[2]. Dawniej umieszczany był w rodzajach Ibis, Tantalus lub Pseudotantalus^[3]^[4]^[5]^[6]. Takson monotypowy, nie wyróżniono podgatunków^[9]^[11]^[10].

Morfologia

Długość ciała 95–100 cm^[10]. Długość skrzydła 43,5–50 cm, wierzchołka dzioba 19,4–27,5 cm, skoku 18,8–25,5 cm i ogona 14,5–17 cm^[12]. Upierzenie ogólnie koloru białego lub mlecznego poza błyszcząco zielonym ogonem i lotkami^[10]. Dziób koloru żółtego. Nagie części ciała (głowa i nogi) koloru czerwonego^[10]. Pióra młodych ptaków koloru szarego, z większym upierzeniem głowy. Nagie części ciała u młodych ptaków koloru żółtego matowego^[10].

Tryb życia

Pożywienie

Poluje na duże poskoczki z rodzaju Periophthalmus o długości ciała o 10–23 cm, także na małe ryby, węże, żaby^[10], krewetki i kraby^[13]^[14]. Większość obserwowanych metod polowania polega na sondowaniu długim dziobem powierzchni wody i wykrywania poprzez dotyk pływających w niej ryb^[10]. Czasami poluje również poprzez obserwację^[10]. Dzienne spożycie pokarmu szacuje się na około 630 g, a poluje tylko około dwóch godzin^[10]. Często przebywa w płytkich basenach lasów namorzynowych, gdzie występuje duże zagęszczenie ryb^[10].

Rozród

Okres rozrodczy prawdopodobnie przypada na porę suchą (lipiec–sierpień) zarówno na Sumatrze, jak i na Jawie, chociaż na Pulau Rambut zaobserwowano rozród w listopadzie i marcu^[10]. Gniazduje w koloniach na drzewach. Gniazdo zazwyczaj znajduje się 6–12 m nad ziemią, na dużym drzewie. Samica znosi od 1 do 4 jaj^[10]. Szczegóły wychowu młodych nieznane.

Status i ochrona

Dławigad malajski jest objęty konwekcją CITES (załącznik I)^[15]. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody od 2013 roku zaliczany jest do kategorii EN (zagrożony wyginięciem); wcześniej, od 1994 roku miał kategorię VU (gatunek narażony). Liczebność populacji szacuje się (2016) na około 1500 dorosłych osobników. Trend liczebności uznawany jest za mocno spadkowy ze względu na presję ze strony myśliwych na terenach lęgowych oraz utratę i przekształcenie siedlisk na wybrzeżach^[8].

Przypisy

↑ Mycteria cinerea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Thomas Stamford Raffles. Descriptive Catalogue of a Zoological Collection made in Sumatra. „The Transactions of the Linnean Society of London”. 13, s. 327, 1822. (ang.).
↑ ^a ^b Coenraad Jacob Temminck. Tantale Lactė. „Nouveau Recueil de Planches Coloriées D'oiseaux”. 5, s. 289, 1825. (fr.).
↑ ^a ^b Robert Ridgway. On the Genus Tantalus, Linn., and its Allies. „Proceedings of the U.S. National Museum”. 5, s. 551, 1883. (ang.).
↑ ^a ^b Richard Bowdler Sharpe. Plataleæ, Herodiones, Steganopodes, Alcæ, and Impennes. „Catalogue of the Birds of the British Museum”. 26, s. 326, 1898. (ang.).
↑ ^a ^b James Lee Peters: Checklist of Birds of the World. Cz. 1. Cambridge: Harvard University Press, 1931, s. 127. (ang.).
↑ M. Philip Kahl: Suborder Ciconiae. W: Ernst Mayr, G. William Cotrel: Checklist of Birds of the World. Wyd. 2. Cz. 1. Cambridge: Museum of Comparative Zoology, 1979, s. 246.
↑ ^a ^b ^c ^d Mycteria cinerea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, cormorants, darters. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-27]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Elliott 1992 ↓, s. 457.
↑ Denis Lepage: Dławigad malajski (Mycteria cinerea) (Raffles, 1822). Avibase. [dostęp 2014-02-06].
↑ James Hancock, James A. Kushlan, M. Philip Kahl: Storks, Ibises and Spoonbills of the World. A&C Black, 2010. ISBN 1-4081-3500-0. (ang.).
↑ Muhammad Iqbal, Ahmad Ridwan, Fadly Takari, Heri Mulyono. Rediscovery of a Milky Stork Mycteria cinerea breeding colony in South Sumatra province, Indonesia. „BirdingASIA”. 10, s. 62–66, 2008. (ang.).
↑ Muhammad Iqbal, Fadly Takari, Heri Mulyono, Rasam. A note on the breeding success of Milky Stork Mycteria cinerea in 2008, South Sumatra province, Indonesia and more on its diet. „BirdingASIA”. 11, s. 73–74, 2009. (ang.).
↑ Appendices I, II and III. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora. [dostęp 2014-02-06].

Bibliografia

Andrew Elliott: Family Ciconiidae (Storks). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Mycteria cinerea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[tlsl13-2] Thomas Stamford Raffles. Descriptive Catalogue of a Zoological Collection made in Sumatra. „The Transactions of the Linnean Society of London”. 13, s. 327, 1822. (ang.).

[nrpcd5-3] Coenraad Jacob Temminck. Tantale Lactė. „Nouveau Recueil de Planches Coloriées D'oiseaux”. 5, s. 289, 1825. (fr.).

[pnm5-4] Robert Ridgway. On the Genus Tantalus, Linn., and its Allies. „Proceedings of the U.S. National Museum”. 5, s. 551, 1883. (ang.).

[cbbm26-5] Richard Bowdler Sharpe. Plataleæ, Herodiones, Steganopodes, Alcæ, and Impennes. „Catalogue of the Birds of the British Museum”. 26, s. 326, 1898. (ang.).

[peters-6] James Lee Peters: Checklist of Birds of the World. Cz. 1. Cambridge: Harvard University Press, 1931, s. 127. (ang.).

[kahl-7] M. Philip Kahl: Suborder Ciconiae. W: Ernst Mayr, G. William Cotrel: Checklist of Birds of the World. Wyd. 2. Cz. 1. Cambridge: Museum of Comparative Zoology, 1979, s. 246.

[iucn-8] Mycteria cinerea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[ioc-9] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, cormorants, darters. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-27]. (ang.).

[CITEREFElliott1992457-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Elliott 1992 ↓, s. 457.

[avibase-11] Denis Lepage: Dławigad malajski (Mycteria cinerea) (Raffles, 1822). Avibase. [dostęp 2014-02-06].

[hancock,kushlan&kahl-12] James Hancock, James A. Kushlan, M. Philip Kahl: Storks, Ibises and Spoonbills of the World. A&C Black, 2010. ISBN 1-4081-3500-0. (ang.).

[ba10-13] Muhammad Iqbal, Ahmad Ridwan, Fadly Takari, Heri Mulyono. Rediscovery of a Milky Stork Mycteria cinerea breeding colony in South Sumatra province, Indonesia. „BirdingASIA”. 10, s. 62–66, 2008. (ang.).

[ba11-14] Muhammad Iqbal, Fadly Takari, Heri Mulyono, Rasam. A note on the breeding success of Milky Stork Mycteria cinerea in 2008, South Sumatra province, Indonesia and more on its diet. „BirdingASIA”. 11, s. 73–74, 2009. (ang.).

[cites-15] Appendices I, II and III. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora. [dostęp 2014-02-06].

[1]