Czerwony trójkąt

Pasiak należący do Josepha Braua (osadzony KL Buchenwald)

Opaska, którą nosiła Lidia Główczewska (więziona w KL Stutthof)

Czerwony trójkąt (niem. der rote Winkel^[1], dosłownie „czerwony kąt”) – oznakowanie stosowane wobec więźniów politycznych w niemieckich obozach koncentracyjnych podczas II wojny światowej^[2]. Początkowo obejmowało jedynie komunistów i socjaldemokratów, później zaś dotyczyły wszystkich przeciwników politycznych (w tym uczestników hiszpańskiej wojny domowej^[1])^[3].

Oznaczenie, oprócz trójkąta w kolorze czerwonym, zawierało również wpisaną w tę figurę pierwszą literę nazwy państwa, z którego pochodził osadzony w obozie koncentracyjnym. W przypadku Polski była to litera P, Francji – F, Czech – T. Przykładowo w podobozie Auschwitz III (Monowitz) więźniowie noszący czerwony trójkąt stanowili prawie 90% osadzonych^[3]. Stanowili oni również większość w KL Dachau, co powodowało konflikty pomiędzy więźniami politycznymi a kryminalnymi (zielony trójkąt) jeśli chodzi o dostęp do funkcji obozowych (kryminaliści byli faworyzowani przez załogę obozu)^[1].

Czerwony trójkąt jest elementem odznaczeń: belgijskiego Krzyża Więźniów Politycznych 1940–1945^[4] oraz polskiego Krzyża Oświęcimskiego^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Zuzana Mosnáková: 2.3.3 Jüdische Häftlinge. [w:] Tschechische Häftlinge im Konzentrationslager Dachau [on-line]. haGalil, 2008-04. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-25)]. (niem.).
↑ United States Holocaust Memorial Museum: Classification System in Nazi Concentration Camps. [w:] Holocaust Encyclopedia [on-line]. United States Holocaust Memorial Museum. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-21)]. (ang.).
↑ ^a ^b Matthias Naumann: Triangles on Prisoners’ Clothing. Fritz Bauer Institut. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-09)]. (ang.).
↑ С.В. Потрашков, И.И. Лившиц: Награды Второй мировой войны. Moskwa: Эксмо, 2008, s. 20. ISBN 978-5-699-29296-7. (ros.).
↑ Art. 4. 1. Ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o ustanowieniu Krzyża Oświęcimskiego (Dz.U. z 1985 r. nr 14, poz. 59).

[hg-1] Zuzana Mosnáková: 2.3.3 Jüdische Häftlinge. [w:] Tschechische Häftlinge im Konzentrationslager Dachau [on-line]. haGalil, 2008-04. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-25)]. (niem.).

[he-2] United States Holocaust Memorial Museum: Classification System in Nazi Concentration Camps. [w:] Holocaust Encyclopedia [on-line]. United States Holocaust Memorial Museum. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-21)]. (ang.).

[wm-3] Matthias Naumann: Triangles on Prisoners’ Clothing. Fritz Bauer Institut. [dostęp 2016-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-09)]. (ang.).

[ru-4] С.В. Потрашков, И.И. Лившиц: Награды Второй мировой войны. Moskwa: Эксмо, 2008, s. 20. ISBN 978-5-699-29296-7. (ros.).

[du-5] Art. 4. 1. Ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o ustanowieniu Krzyża Oświęcimskiego (Dz.U. z 1985 r. nr 14, poz. 59).

[1]