Czeremcha (województwo podlaskie)
52°31′07″N 23°20′54″E/52,518611 23,348333| osada | |
 Wjazd do wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
2020[2] |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
17-240[3] |
| Tablice rejestracyjne |
BHA |
| SIMC |
0025810[4] |
Położenie na mapie gminy Czeremcha  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego  | |
| 52°31′07″N 23°20′54″E/52,518611 23,348333[1]
| |
| Strona internetowa | |
Czeremcha (biał. Чаромха, Čaromcha) – osada w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czeremcha[4][5].
Osada jest siedzibą gminy Czeremcha. Osada liczy 2640 mieszkańców. Przez miejscowość przepływa rzeka Nurzec.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czeremcha. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Położona jest 4 km od przejścia granicznego w Połowcach przy drodze krajowej nr 66. Czeremcha posiada węzłową stację kolejową, przez co ma połączenia kolejowe z Warszawą, Siedlcami, Białymstokiem, Hajnówką i Wysokim na Białorusi.
-
Stacja kolejowa Czeremcha -
Placówka Straży Granicznej
-stacja_PKP.jpg)
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość powstała w 1906 jako kolejarska osada przy węźle kolejowym. W tym miejscu przecięły się nowo wybudowana w 1906 linia kolejowa Wołkowysk – Siedlce z czynną już od 1873 linią Brześć – Białystok[6]. Początkowo nosiła nazwę Czeremcha Osada w odróżnieniu od istniejącej w pobliżu Czeremchy Wsi.
20 sierpnia 1920 roku pod miejscowością 16 pułk ułanów mjr. Ludwika Kmicic-Skrzyńskiego z 4 Brygady Jazdy zniszczył uderzeniową grupę artylerii ciężkiej Armii Czerwonej. Ułani zdobyli wszystkie działa (24 armaty i 13 haubic). Według danych sowieckich straty ich własnej grupy wyniosły 49 dowódców i 1.613 żołnierzy oraz 1.441 koni (przed walką grupa liczyła 3155 żołnierzy i 1729 koni)[7][8].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku
- Czeremchę Osadę – stację kolejową – zamieszkiwało 561 osób, wśród których 433 było wyznania rzymskokatolickiego, 120 prawosławnego, 7 mojżeszowego i jeden mahometanin. Jednocześnie 536 mieszkańców zadeklarowało białoruską przynależność narodową. Było tu 46 budynków mieszkalnych[9].
- Czeremchę Wieś zamieszkiwało 390 osób, wśród których 390 było wyznania prawosławnego. Wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową, 18 białoruską, 7 rosyjską a 1 rusińską. Było tu 126 budynków mieszkalnych[9].
W 1929 r. należała do gminy Kleszczele, powiat Bielsk. Liczyła 951 mieszkańców[10].
W lipcu 1944 roku o miejscowość prowadziła walki 5 Dywizja Pancerna SS „Wiking” z wojskami radzieckimi.
W Czeremsze znajdowała się strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza.
4 maja 2018 roku odbył się pierwszy amatorski wyścig kolarski z metą w Czeremsze, nazwany przez organizatorów „Tour de Czeremcha”. Zawody rozpoczęły się na warszawskim Bemowie, a trasa liczyła 216 kilometrów.
Urodzeni w Czeremsze
[edytuj | edytuj kod]- Dymitr Szatyłowicz (1926–2020) – białoruski poeta, honorowy członek Związku Pisarzy Białoruskich.
Religia
[edytuj | edytuj kod]- Kościół Rzymskokatolicki – Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski
- Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny – Parafia Matki Bożej Miłującej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 19995
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 177 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mikołaj Roszczenko, Kleszczele, Bielsk Podlaski 2002, s. 175.
- ↑ Bobrowicki T., „Bój 4 Brygady Kawalerii pod Milejczycami i Czeremchą”, [w:] Polska Zbrojna nr 227 z 20 VIII 1930 r.
- ↑ Czempiński J., „W Ziemi bielskiej”, Kurier Warszawski nr 248 z 7 IX 1920 r.
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 21.
- ↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-02].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mikołaj Roszczenko, Kleszczele, Związek Ukraińców Podlasia, Bielsk Podlaski – Kleszczele 2002. ISBN 83-904738-7-9.
- Wiesław Rozbicki, Jak tu pachnie Czeremchą, Białystok: Kresowa Agencja Wydawnicza, 2012, ISBN 978-83-61062-39-4, OCLC 932245602.