Cheiroartropatia cukrzycowa

Cheiroartropatia cukrzycowa (ang. diabetic cheiroartropathy) – choroba o nieznanej patogenezie, występująca u 20–60% osób chorych na cukrzycę^[1] (według innych autorów 8–50%^[2]), polegająca na występowaniu zgrubienia i stwardnienia skóry ręki i bezbólowym ograniczeniu jej ruchomości. Najczęściej zajęta jest grzbietowa część rąk, ale zmiany skórne można zaobserwować również na innych częściach ciała.

Patogeneza choroby jest nieznana, uważa się, że u podstaw jej rozwoju leżą zaburzenia krążenia w obrębie naczyń skóry i wytworzenie w ich obrębie przetok tętniczo-żylnych.

Choroba występuje u osób chorych na cukrzycę typu 1. jak i cukrzycę typu 2. i w tej grupie chorych jest częstsza. Jej wystąpienie jest zależne od długości trwania cukrzycy i jej wystąpienie wiąże się z obecnością takich powikłań cukrzycowych jak retinopatia czy cukrzycowa choroba nerek.

Cheiroartropatia cukrzycowa objawia się ograniczeniem sprawności rąk, zależnym zwykle od sztywności palców, co często utrudnia prowadzenie samodzielnej insulinoterapii. Rozpoznanie choroby jest dość proste, gdyż występują w niej dwa proste objawy: objaw rąk złożonych do modlitwy i objaw ułożenia dłoni na płaskiej powierzchni. Z badań obrazowych do diagnostyki cheiroartopatii cukrzycowej doskonale nadaje się ultrasonografia^[3].

Choroba powinna być różnicowana ze sklerodermią, w przebiegu której dodatkowo stwierdza się zmiany kapilaroskopowe oraz obecność przeciwciała Scl-70. U osób młodych powinno być także różnicowane z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów. W tym wypadku konieczny może okazać się jądrowy rezonans magnetyczny^[4].

Leczenie choroby nie jest znane. W celu opóźnienia jej postępu ważne jest zapewnienie prawidłowej glikemii, zaprzestanie palenia tytoniu oraz rehabilitacja.

Choroba została opisana w 1957 jako zespół sztywnych rąk (ang. stiff-hand syndrome).

• Irena Zimmermann-Górska (red.): Reumatologia kliniczna. Wyd. 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008. ISBN 978-83-200-3155-3. Brak numerów stron w książce