Brzezówka (województwo śląskie)
wieś | |
Lipa pomnikowa i krzyż | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
722[2] |
Strefa numeracyjna |
33 |
Kod pocztowy |
43-418[3] |
Tablice rejestracyjne |
SCI |
SIMC |
0052563 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego | |
Położenie na mapie gminy Hażlach | |
49°48′08″N 18°37′16″E/49,802222 18,621111[1] |
Brzezówka (cz. Březůvka, niem. Brzezuwka) – wieś sołecka w gminie Hażlach w powiecie cieszyńskim, w województwie śląskim, w granicach historycznego regionu Śląska Cieszyńskiego. Położona jest na Wysoczyźnie Kończyckiej. Na obszarze 460,63 ha zamieszkana jest przez 664 mieszkańców (2009)[4], co daje gęstość zaludnienia równą 144,2 os./km².
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1426[5]. Pisała się wówczas Brzozowice/Brzezowice, nazwa Brzezówka pojawiła się w 1523[5].
W średniowieczu wieś pozostawała wsią szlachecką w granicach księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech. W otoczeniu Bolesława I cieszyńskiego i jego synów działał szlachcic Jakubek z Brzezowic, który w Brzezowicach/Brzezówce posiadał dziedziczne wójtostwo[6]. W 1612 roku wieś została podarowana przez księcia cieszyńskiego Adama Wacława Małgorzacie Kostlachównej z Kremże, swej ochmistrzyni za wywiązywanie się ze swej funkcji na dworze książęcym[7]. Wówczas w Brzezówce gospodarowało 7 kmieci, jednak książę Adam Wacław poszerzył swe nadanie i przekazał Małgorzacie Kostlachównej w wieczyste posiadanie 14 rolinków i 7 zagródników, których zadaniem było wykarczowanie w Brzezówce lasu pod założenie nowych gospodarstw[7]. Jakby tego było mało książę wkrótce nadał jej również prawo osadzania w Brzezówce przedstawicieli różnych rzemiosł, co w istocie łamało przywileje książęce miasta Cieszyna[7].
Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 50 budynkach w Brzezówce na obszarze 460 hektarów mieszkało 340 osób. co dawało gęstość zaludnienia równą 73,9 os./km², z tego 253 (74,4%) mieszkańców było katolikami, 87 (25,6%) ewangelikami, 338 (99,4%) było polsko- a 1 (0,3%) czeskojęzycznymi[8]. Do 1910 liczba budynków wzrosła do 53 a mieszkańców do 351, z czego wszyscy byli polskojęzyczni, 253 (72,1%) było katolikami a 98 (27,9%) ewangelikami[9].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Przez miejscowość przechodzi czerwona trasa rowerowa nr 24 (Pętla rowerowa Euroregionu Śląsk Cieszyński)
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]Do wsi dojeżdżają autobusy ZGK Cieszyn wybranych kursów linii podmiejskiej nr 30 do pętli przy OSP Brzezówka.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11378
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 98 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Gmina Hażlach: Sołectwo Brzezówka. 2009-12-31. [dostęp 2010-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-15)].
- ↑ a b Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 307. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ I. Panic, 2010, s. 346
- ↑ a b c Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 24-25. ISBN 978-83-926929-5-9.
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).