Brzeźnica (powiat żagański)
wieś | |
Kościół pw. Marii Magdaleny | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
833[2] |
Strefa numeracyjna |
68 |
Kod pocztowy |
68-113[3] |
Tablice rejestracyjne |
FZG |
SIMC |
0908231 |
Położenie na mapie gminy Brzeźnica | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
Położenie na mapie powiatu żagańskiego | |
51°42′56″N 15°23′21″E/51,715556 15,389167[1] | |
Strona internetowa |
Brzeźnica – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, w gminie Brzeźnica.
Wieś typu łańcuchówka, położona na Wzgórzach Dalkowskich, w dolinie rzeki Brzeźnicy, dopływu Bobru. Połączenie drogami lokalnymi z Kożuchowem (ok. 15 km) i Żaganiem (ok. 14 km), a także drogą wojewódzką nr 295 (Żagań – Nowogród Bobrzański), drogą wojewódzką nr 296 (Kożuchów – Żagań) i drogą wojewódzką nr 290 (Nowogród Bobrzański – Kożuchów).
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa wywodzi się ze staropolskiego określenia "brzeziny" oznaczającego brzozowy las. Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego pochodzi ona od polskiej nazwy drzewa liściastego "brzozy" - "von brzoza, brzezina = Birke"[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę w formie "Bresnicha" podając jej znaczenie "Birkendorf" czyli w tłumaczeniu "Brzozowa wieś"[4]. Niemcy zgermanizowali nazwę na Briesnitz w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie[4].
W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Brzesnicza[5][6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś wzmiankowana już w 1217 roku, należała do zakonu kanoników regularnych z Nowogrodu Bobrzańskiego.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzeźnica. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zielonogórskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Marii Magdaleny barokowy z XVIII w. Powstał w latach 1703–1705, na miejscu późnogotyckiego kościoła istniejącego już w XIV wieku. Wieża dobudowana została w czasach późniejszych. Mieści się na niej dzwon z 1579 r. Wyposażenie kościoła pochodzi z okresu budowy.
- plebania barokowa z XVII w. Stojący obok kościoła budynek plebanii pochodzi z 1676 r. Nad wejściem umieszczono kamienną rzeźbę Anioła Stróża.
inne zabytki:
- pałac eklektyczny z XIX w.
-
Brzeźnica – kościół
-
Brzeźnica – plebania
Warto zobaczyć
[edytuj | edytuj kod]- występy zespołu ludowego górali czadeckich "Watra"
- rezerwat leśny "Dąbrowa Brzeźnicka"
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Brzeźnica
- Brzeźnica Bychawska
- Brzeźnica Bychawska-Kolonia
- Brzeźnica Książęca
- Brzeźnica Leśna
- Brzeźnica-Kolonia
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11412
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 98 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c Heinrich Adamy , Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 44, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 116. [dostęp 2013-03-04].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Brzeźnica 1.) wś, powiat żagański, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 412 .
- Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej – Brzeźnica