Bosea

*Bosea*
	; Bosea yervamora
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	szarłatowate
Rodzaj	Bosea
	Nazwa systematyczna
	Bosea L.; Sp. Pl.: 225 (1753)
	Typ nomenklatoryczny
	B. yervamora Linnaeus
Synonimy
	Rodetia Moq.; Yervamora Ludw. ex Kuntze;
	Rodetia Moq.; Yervamora Ludw. ex Kuntze;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bosea – rodzaj roślin z rodziny szarłatowatych. Obejmuje trzy gatunki^[3]. Zasięg rodzaju jest porozrywany – jeden gatunek – B. yervamora występuje na Wyspach Kanaryjskich, drugi – B. cypria na Cyprze, a trzeci B. amherstiana rośnie w zachodnich Himalajach – od Pakistanu po Nepal^[3]^[5].

W XIX wieku zaproponowano dla tego rodzaju polskie nazwy zwyczajowe: witecznik, złotoróg, złotorózg^[6], ale nie są one używane.

Morfologia

Pokrój: Krzewy o pędach łukowato przewisających^[2], wzniesionych lub wspinających się, gęsto rozgałęzionych^[5].
Liście: Skrętoległe, całobrzegie^[5].
Kwiaty: Drobne, obupłciowe lub jednopłciowe, zebrane w wyrastające szczytowo lub w kątach liści kwiatostany groniaste i kłosowate, często kwiatostany szczytowe są rozgałęzione i w efekcie wiechowate. Listków okwiatu jest 5, są one wolne i równej długości. Pręcików jest 5. Zalążnia jest górna, z pojedynczym zalążkiem i 2–3 znamionami^[5].
Owoce: Kuliste jagody zawierające okazałe, czarne i kuliste nasiono^[5]^[2].

Systematyka

Rodzaj z rodziny szarłatowatych Amaranthaceae w jej szerokim ujęciu (obejmującym komosowate Chenopodiaceae). W obrębie rodziny rodzaj sytuowany jest w pozycji bazalnej podrodziny Amaranthoideae, której wyodrębnienie datowane jest na 59,5 miliona lat temu^[2].

Wykaz gatunków^[3]

Bosea amherstiana (Moq.) Hook.f.
Bosea cypria Boiss. ex Hook.f.
Bosea yervamora L.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-07] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-07] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Bosea L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-07].
↑ Bosea. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-07-07].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Bosea L.. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-07-07].
↑ Erazm Majewski: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich. Warszawa: 1894, s. 130.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-07] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-07] (ang.).

[powo-3] Bosea L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-07].

[ing-4] Bosea. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-07-07].

[pakistan-5] Bosea L.. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-07-07].

[6] Erazm Majewski: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich. Warszawa: 1894, s. 130.

[1]