Bąkojad czerwonodzioby

Bąkojad czerwonodzioby
	Buphagus erythrorynchus
	(Stanley, 1814)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	bąkojady
Rodzaj	Buphagus
Gatunek	bąkojad czerwonodzioby
Synonimy
	Tanagra erythroryncha Stanley, 1814; Buphagus erythrorhynchus (Stanley, 1814);
	Tanagra erythroryncha Stanley, 1814; Buphagus erythrorhynchus (Stanley, 1814);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bąkojad czerwonodzioby^[4] (Buphagus erythrorynchus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny bąkojadów (Buphagidae), wcześniej zaliczanych do szpakowatych (Sturnidae). Zamieszkuje sawannę we wschodniej i południowej Afryce od Erytrei po RPA. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[5].

Charakterystyka

Długość ciała ok. 18–23 cm. Masa ciała 42–59 g^[2]. Ubarwienie brązowe, dziób i tęczówka czerwona, żółta obwódka oka. Krótkie nogi i ostre pazury są przystosowane do utrzymywania się na innych żywych zwierzętach (głównie kopytnych – takich jak bydło, zebry, antylopy, nosorożce), na których ptaki te żerują, zjadając pasożyty (kleszcze i muchówki) oraz krew z ran ssaka. Są to ptaki towarzyskie, żerujące w stadach i wspólnie nocujące. Gnieżdżą się w dziuplach drzew.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje bąkojada czerwonodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC, least concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako lokalnie pospolity. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy^[3].

W ostatnich latach obserwuje się spadek liczebności i zawężanie się zasięgu występowania. Spowodowane jest to przede wszystkim stosowaniem środków chemicznych w walce z pasożytami zwierząt domowych, które w efekcie ogranicza dostępność pokarmu bąkojadów.

Przypisy

↑ ^a ^b Buphagus erythrorynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Craig, A.: Red-billed Oxpecker (Buphagus erythrorynchus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-18].
↑ ^a ^b Buphagus erythrorynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Buphagidae Lesson, 1828 - bąkojady - Oxpeckers (wersja: 2017-05-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-18].
↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-18]. (ang.).

Bibliografia

Mały słownik zoologiczny. Ptaki. Przemysław Busse (red.). T. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0563-0.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Buphagus erythrorynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Craig, A.: Red-billed Oxpecker (Buphagus erythrorynchus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-18].

[iucn-3] Buphagus erythrorynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Buphagidae Lesson, 1828 - bąkojady - Oxpeckers (wersja: 2017-05-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-18].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-02-18]. (ang.).

[1]