Aratinga

	Aratinga
	von Spix, 1824
	; Przedstawiciel rodzaju – konura słoneczna (A. solstitialis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugowate
Podrodzina	papugi neotropikalne
Plemię	Arini
Rodzaj	Aratinga
	Typ nomenklatoryczny
	Psittacus luteus Boddaert, 1783 (= Psittacus solstitialis Linnaeus, 1758)
Synonimy
	Nandayus Bonaparte, 1854; Gymnopsittacus Miranda Ribeiro, 1920;
	Nandayus Bonaparte, 1854; Gymnopsittacus Miranda Ribeiro, 1920;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aratinga – rodzaj ptaków z podrodziny papug neotropikalnych (Arinae) w rodzinie papugowatych (Psittacidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce^[5].

Morfologia

Długość ciała 28–37 cm; masa ciała 96–141 g^[5].

Systematyka

Etymologia

Aratinga: tupi. nazwa Ará tinga „jasny ptak” lub „jasna papuga”, w odniesieniu do gatunku jakiejś papugi^[6].
Nandayus: epitet gatunkowy Psittacus nenday Vieillot, 1823; guar. nazwa Nhendái „głośny mówca” dla konury czarnogłowej^[7]^[8]. Gatunek typowy: Psittacus nenday Vieillot, 1823.
Gymnopsittacus: gr. γυμνος gumnos „goły, nagi”; ωψ ōps, ωπος ōpos „oko”; ψιττακος psittakos „papuga”^[9]. Gatunek typowy: Conurus weddellii Deville, 1851.

Podział systematyczny

Na podstawie badań danych sekwencji DNA takson ten został podzielony na kilka mniejszych rodzajów (Eupsittula, Thectocercus, Psittacara, Leptopsittaca oraz Aratinga)^[10]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[11]:

Aratinga weddellii (Deville, 1851) – konura łuskogłowa
Aratinga nenday (Vieillot, 1823) – konura czarnogłowa – takson czasami umieszczany w rodzaju Nandayus, wyodrębniony do Aratinga na podstawie badań sekwencji danych DNA^[12]^[10]
Aratinga solstitialis (Linnaeus, 1758) – konura słoneczna
Aratinga maculata (Statius Müller, 1776) – konura żółta – takson został w 2005 roku opisany pod nazwą A. pintoi^[13], jednak badania przeprowadzone w 2009 traktują A. pintoi jako młodszy synonim A. maculata^[14]
Aratinga jandaya (J.F. Gmelin, 1788) – konura ognistobrzucha
Aratinga auricapillus (Kuhl, 1820) – konura złotoczelna

Przypisy

↑ Aratinga, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J.B. von Spix: Avium species novae, quas in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX. T. 1. Monachii: Typis Franc. Seraph. Hübschmanni, 1824, s. 29. (łac.).
↑ Ch.-L. Bonaparte. Tableau des Perroquets. „Revue et Magasin de Zoologie pure et appliquée”. 2^e Série. 6, s. 150, 1854. (fr.).
↑ A. de Miranda-Ribeiro. Revisão dos Psittacideos brasileiros. „Revista do Museu Paulista”. 12 (2), s. 9, 26, 1920. (hiszp.).
↑ ^a ^b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: New World and African Parrots (Psittacidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.psitta3.01. [dostęp 2020-10-19]. (ang.).
↑ Aratinga, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).
↑ Nandayus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).
↑ nenday, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).
↑ Gymnopsittacus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).
↑ ^a ^b J.V. Remsen Jr., E.E. Schirtzinger, A. Ferraroni, L.F. Silveira & T.F. Wright. DNA-sequence data require revision of the parrot genus Aratinga (Aves: Psittacidae). „Zootaxa”. 3641 (3), s. 296–300, 2013. DOI: 10.11646/zootaxa.3641.3.9. (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-19].
↑ E.S. Tavares, A.J. Baker, S.L. Pereira & C.Y. Miyaki. Phylogenetic relationships and historical biogeography of neotropical parrots (Psittaciformes: Psittacidae: Arini) inferred from mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Systematic Biology”. 55 (3), s. 454–470, 2006. DOI: 10.1080/10635150600697390. (ang.).
↑ L.F. Silveira, F.C.T. de Lima & E. Höfling. A new species of Aratinga parakeet (Psittaciformes: Psittacidae) from Brazil, with taxonomic remarks on the Aratinga solstitialis complex. „The Auk”. 122 (1), s. 292–305, 2005. DOI: 10.1642/0004-8038(2005)122%5B0292:ANSOAP%5D2.0.CO%3B2. (ang.).
↑ A. Nemésio & C. Rasmussen. The rediscovery of Buffon's "Guarouba" or "Perriche jaune": two senior synonyms of Aratinga pintoi Silveira, Lima & Höfling, 2005 (Aves: Psittaciformes). „Zootaxa”. 2013, s. 1–16, 2009. (ang.).

[itis-1] Aratinga, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Spix-2] J.B. von Spix: Avium species novae, quas in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX. T. 1. Monachii: Typis Franc. Seraph. Hübschmanni, 1824, s. 29. (łac.).

[Bonaparte-3] Ch.-L. Bonaparte. Tableau des Perroquets. „Revue et Magasin de Zoologie pure et appliquée”. 2^e Série. 6, s. 150, 1854. (fr.).

[Ribeiro-4] A. de Miranda-Ribeiro. Revisão dos Psittacideos brasileiros. „Revista do Museu Paulista”. 12 (2), s. 9, 26, 1920. (hiszp.).

[Winkler&inni-5] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: New World and African Parrots (Psittacidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.psitta3.01. [dostęp 2020-10-19]. (ang.).

[6] Aratinga, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).

[7] Nandayus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).

[8] nenday, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).

[9] Gymnopsittacus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-31] (ang.).

[Remsen&inni-10] J.V. Remsen Jr., E.E. Schirtzinger, A. Ferraroni, L.F. Silveira & T.F. Wright. DNA-sequence data require revision of the parrot genus Aratinga (Aves: Psittacidae). „Zootaxa”. 3641 (3), s. 296–300, 2013. DOI: 10.11646/zootaxa.3641.3.9. (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-11] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-19].

[Tavares&inni-12] E.S. Tavares, A.J. Baker, S.L. Pereira & C.Y. Miyaki. Phylogenetic relationships and historical biogeography of neotropical parrots (Psittaciformes: Psittacidae: Arini) inferred from mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Systematic Biology”. 55 (3), s. 454–470, 2006. DOI: 10.1080/10635150600697390. (ang.).

[Silveira&inni-13] L.F. Silveira, F.C.T. de Lima & E. Höfling. A new species of Aratinga parakeet (Psittaciformes: Psittacidae) from Brazil, with taxonomic remarks on the Aratinga solstitialis complex. „The Auk”. 122 (1), s. 292–305, 2005. DOI: 10.1642/0004-8038(2005)122%5B0292:ANSOAP%5D2.0.CO%3B2. (ang.).

[Nemésio&Rasmussen-14] A. Nemésio & C. Rasmussen. The rediscovery of Buffon's "Guarouba" or "Perriche jaune": two senior synonyms of Aratinga pintoi Silveira, Lima & Höfling, 2005 (Aves: Psittaciformes). „Zootaxa”. 2013, s. 1–16, 2009. (ang.).

[1]