Aratasaurus
Aratasaurus | |||
Manso Sayão et al., 2020 | |||
Okres istnienia: alb | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | celurozaury | ||
Rodzaj |
Aratasaurus | ||
Gatunki | |||
|
Aratasaurus – rodzaj wymarłego dinozaura gadziomiednicznego, teropoda z grupy celurozaurów[1].
Nowe znalezisko odkryte zostało w Brazylii. Skamieniałości spoczywały wśród skał basenu sedymentacyjnego Araripe, pośród formacji Romualdo, znanej z wielu wcześniejszych znalezisk. Kości nieznanego dinozaura leżały u spągu formacji, w warstwie budowanej przez ciemne łupki ilaste[1]. W skałach basenu odkrywano szczątki krokodyli[2], skały formacji dostarczyły skamieniałości ryb i pterozaurów (Anhangueridae)[3]. Jest to w zasadzie jedyna formacja na terenie basenu, gdzie odkryto szczątki nieptasich dinozaurów[1]. Należą doń grzebieniaste Angaturama[4] i Irritator challengeri[5], przedstawiciele Spinosauridae[4][1], Santanaraptor placidus[6] i niewielka Mirischia assymetrica[7], także przedstawiciele celurozaurów[1].
Znalezione nowe skamieniałości obejmowały kości kończyny dolnej. Należały do dinozaura drapieżnego z grupy celurozaurów, prawdopodobnie osobnika młodocianego o długości ponad 3 metrów, jednak cechowały się pewnymi odmiennościami, niespotykanymi wśród uprzednio opisanych członków tej grupy. Autorzy wymieniają wśród nich dół na kości piszczelowej oraz asymetrię palców II, III i IV. Cechy te pozwoliły zespołowi Juliany Manso Sayão na opisanie nowego rodzaju dinozaura, któremu nadano nazwę Aratasaurus[1].
W obrębie rodzaju wyróżniono pojedynczy gatunek Aratasaurus museunacionali. Publikacja ukazała się w 2020[1].
Przeprowadzono analizę filogenetyczną. Wskazała ona na bazalne umiejscowienie Aratasaurus na drzewie rodowym celurozaurów. Jest to istotne, gdyż wcześniej nie znaleziono nigdy bazalnego przedstawiciela Coelurosauria w skałach basenu Araripe. Jego bliskim krewnym zdaje się być Zuolong salleei. Nowe znalezisko modyfikuje wiedzę o bazalnych celurozaurach, wskazując na ich szersze, niż wcześniej sądzono, rozprzestrzenienie[1]. Pozostałości Zuolong znaleziono przecież w Chinach[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Juliana Manso Sayão i inni, The first theropod dinosaur (Coelurosauria, Theropoda) from the base of the Romualdo Formation (Albian), Araripe Basin, Northeast Brazil, „Scientific Reports”, 10, 2020, s. 10892, DOI: 10.1038/s41598-020-67822-9 (ang.).
- ↑ A.W. A Kellner , Ocorrência de um novo crocodiliano no Cretáceo Inferior da Bacia do Araripe, Nordeste do Brasil, „An. Acad. Bras. Ciênc”, 59, 1987, s. 219–232 .
- ↑ Vila Nova i inni, Controlled excavations in the Romualdo Formation Lagerstätte (Araripe Basin, Brazil) and pterosaur diversity: remarks based on new findings, „Palaios”, 26, 2011, s. 173–179 (ang.).
- ↑ a b Kellner, A.W.A. & Campos , D. A. , First Early Cretaceous theropod dinosaur from Brazil with comments on Spinosauridae., „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie-Abhandlungen”, 199, 1996, s. 151–166 (ang.).
- ↑ Martill i inni, A new crested maniraptoran dinosaur from the Santana Formation (Lower Cretaceous) of Brazil, „Journal of the Geological Society”, 153, 1996, s. 5-8 (ang.).
- ↑ Alexander W. A. Kellner. Short note on a new dinosaur (Theropoda, Coelurosauria) from the Santana Formation (Romualdo Member, Albian), northeastern Brazil. „Boletim do Museu Nacional. Nova série. Geologia”. 49, s. 1–8, 1999. (ang.).
- ↑ Darren Naish, David M. Martill i Eberhard Frey. Ecology, systematics and biogeographical relationships of dinosaurs, including a new theropod, from the Santana Formation (?Albian, Early Cretaceous) of Brazil. „Historical Biology: An International Journal of Paleobiology”. 16 (2–4), s. 57–70, 2004. DOI: 10.1080/08912960410001674200. (ang.).
- ↑ Jonah N. Choiniere, James M. Clark, Catherine A. Forster, Xu Xing. A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (6), s. 1773–1796, 2010. DOI: 10.1080/02724634.2010.520779. (ang.).