Przejdź do zawartości

Antycyklon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nietypowo wyraźny antycyklon na południe od Australii, z dostrzegalną spiralną strukturą chmur otaczających bezchmurny obszar wysokiego ciśnienia
Izobary i schemat cyrkulacji powietrza wokół obszaru wysokiego ciśnienia na półkuli północnej (oznaczonego literą В)

Antycyklon – rodzaj cyrkulacji atmosferycznej typowej dla wyżów barycznych. Pojęcie antycyklonu często bywa traktowane jako synonim wyżu[1].

Cyrkulacja powietrza w obrębie antycyklonu ma kierunek przeciwny do kierunku ruchu obrotowego Ziemi, co oznacza, że na półkuli północnej ma kierunek zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, zaś na półkuli południowej ma kierunek przeciwny[1]. Wynika to z działania efektu Coriolisa[2]. Kierunek wiatru jest przeciwny niż w przypadku cyklonu, związanego z niżem barycznym[3].

Antycyklony są zjawiskiem częstym w strefie klimatów zwrotnikowych. Obszar objęty cyrkulacją antycyklonalną może mieć ponad 2000 km średnicy, pozostawać w miejscu lub przemieszczać się z prędkością do 30 km/h[1]. Antycyklony są zwykle mniej mobilne niż cyklony. Tworzą je wielkie masy zstępującego powietrza. Wewnątrz obszaru objętego antycyklonem zachmurzenie jest zazwyczaj niskie i nie ma opadów. W średnich szerokościach geograficznych latem powietrze wewnątrz jest gorętsze, a zimą zimniejsze niż poza obszarem wyżu[1][2].

Poza Ziemią

[edytuj | edytuj kod]
Wielka Czerwona Plama i inne układy chmur na Jowiszu

Antycyklony występują także w atmosferach innych planet, największe tego typu struktury w Układzie Słonecznym są obserwowane na planetach-olbrzymach. Wielka Czerwona Plama na Jowiszu jest antycyklonem istniejącym od co najmniej XVII wieku, o średnicy większej od Ziemi[4]. Na Neptunie obserwowane jest pojawianie się i zanikanie antycyklonów podobnych do Wielkiej Ciemnej Plamy, obserwowanej przez sondę Voyager 2 w 1989 roku[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d antycyklon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-04-26].
  2. a b Pogoda. Wiadomości podstawowe. Wyże i niże atmosferyczne. Uniwersytet Jagielloński, 2004-02-23. [dostęp 2018-04-26]. (pol.).
  3. anticyclone, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-04-26] (ang.).
  4. Pierwsze zdjęcia z przelotu Juno nad Wielką Czerwoną Plamą. Urania – Postępy Astronomii, 2017-07-12. [dostęp 2018-04-26]. (pol.).
  5. Naukowcy badają zanikającą burzę na Neptunie. [w:] Nauka w Polsce [on-line]. Polska Agencja Prasowa, 2018-02-20. [dostęp 2018-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (pol.).