Adamov

Adamov
	; Adamov
Herb	Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	południowomorawski
Prawa miejskie	1360
Burmistrz	Roman Pilát
Powierzchnia	3,77 km²
Wysokość	258 m n.p.m.
Populacja (2006); • liczba ludności; • gęstość	; 4884; 1295 os./km²
Kod pocztowy	679 04
	Położenie na mapie Czech Adamov
	Położenie na mapie kraju południowomorawskiego Adamov
	49°18′02″N 16°39′31″E/49,300556 16,658611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Adamov (niem. Adamsthal) – miasto w Czechach, na Morawach, w powiecie Blansko, w kraju południowomorawskim. Według danych z 31 grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosiła 377 ha, a liczba jego mieszkańców – 4871.

Położenie

Adamov położony jest na Morawach, na terenie Krasu Morawskiego, 12 km na północ od Brna, u ujścia Křtinského potoka do Svitavy.

Demografia^[1]

Rok	1970	1980	1991	2001	2003
Liczba ludności	3 787	5 088	5 089	4 970	4 871

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny

Historia

Historia Adamova jest od początku związana z wydobyciem i przeróbką rud żelaza. Jej początki sięgają roku 1360, kiedy właścicielem tych ziem był Čeněk Krušina z Lichtenburka, właściciel zamku Ronov. Po jego bezdzietnej śmierci włości przejął margrabia Moraw Jodok (czes. Jošt), który zbudował Nový hrad.

Pierwotnie osada zwała się Hamry czy Staré Hamry od kuźnicy, czyli hamerni, jakie tutaj się znajdowały. Po śmierci Jodoka nowohradzki majątek stał się własnością królów czeskich, którzy go oddawali w dzierżawę różnym rodom szlacheckim, z których najpotężniejszymi byli Boskowicowie oraz Ród z Kunštátu.

Kiedy w 1597 r. zmarł Jan Šembera z Boskovic, ostatni męski potomek Černohorských z Boskovic, posiadłości wraz z ręką jego córki Katarzyny przeszły na Maxmiliána z Lichtenštejnu. Ten ostatni w 1643 r. zmarł bezdzietnie, a jego majątek odziedziczył jego bratanek Karol Euzebiusz Liechtenstein. Za Liechtensteinów doszło do rozwoju przemysłu.

Od roku 1732 miejscowość nosi nazwę Adamov od imienia Adama Josefa z Lichtenštejnu, właściciela tutejszych zakładów.

Do wielkiego rozkwitu Adamova i rozwoju przemysły doszło po roku 1849, kiedy wybudowano linię kolejową Brno – Česká Třebová.

W 1889 r. zbudowano w Adamovie pierwszy w Monarchii Austro-Węgierskiej samochód z benzynowym silnikiem czterosuwowym^[2]^[3].

W XIX w. powstało w mieście wiele reprezentacyjnych willi, przeważnie zamożniejszych mieszkańców Brna.

Po powstaniu Republiki Czechosłowackiej zakłady adamowskie zostały przyłączone do Škody. W latach 30. i w czasie wojny produkowały na potrzeby wojska. Przy produkcji zbrojeniowej pracowało 8 tys. pracowników, przy 500 mieszkańcach Adamova.

W 1945 r. upaństwowiono majątek Škody, a w 1947 tutejsze zakłady zostały przemianowane na Adamovské strojírny (ADAST).

Po wojnie rosła liczba mieszkańców, a w zakładach produkowano maszyny poligraficzne, wyposażenie stacji benzynowych oraz sprzęt mierniczy.

W 1960 r. Adamov został włączony do powiatu Blansko, a w 1964 stał się miastem. W następnych latach zwiększał się eksport maszyn poligraficznych, ale większy nacisk położono na tajną produkcję zbrojeniową, przede wszystkim na wywóz.

Na początku lat 90. z przyczyn ekonomicznych nastąpiła zmiana produkcji.

Galeria

Widok na południową część Adamova z Alexandrovy rozhledny
Widok na południową część Adamova z Horky
Widok z Alexandrovy rozhledny
Kościół św. Barbary Adamowie
Světelski ołtarz w kościele św. Barbary
Pierwotny wygląd Světelskiego ołtarza
Stará huť
Pomnik w lesie Lesnický Slavín

Przypisy

↑ Czeski Urząd Statystyczny.
↑ Miloš Kreps: Dějiny adamovských železáren a strojíren do roku 1905, Brno 1976, s. 208.
↑ Jaroslav Budiš: Adamov ze starých pohlednic, Adamov 2004, s. 6.

Linki zewnętrzne

Strona miasta

[1] Czeski Urząd Statystyczny.

[2] Miloš Kreps: Dějiny adamovských železáren a strojíren do roku 1905, Brno 1976, s. 208.

[3] Jaroslav Budiš: Adamov ze starých pohlednic, Adamov 2004, s. 6.

[1]