Przejdź do zawartości

Stała Wystawa Pomorskich Kolei Wąskotorowych w Gryficach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 80.94.28.134 (dyskusja) o 09:56, 19 mar 2016. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Skansen w Gryficach
Polska lokomotywa wąskotorowa Px48-3901
Tx7-3502
Model parowozu "Rakieta"

Wystawa Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej w Gryficach – wystawa, która powstała w 1993 z dawnego muzeum i skansenu kolei wąskotorowych Pomorza Zachodniego, funkcjonującego od 1973[1]. Zlokalizowana jest przy ul. Błonie 2 i obejmuje 5,5 tys. m² powierzchni[2].

Historia

W latach 1978-2009 była jednostką organizacyjną Muzeum Kolejnictwa w Warszawie[3] Od 1 kwietnia 2010 została włączona w struktury Muzeum Narodowego w Szczecinie[4].

Eksponaty

W pawilonie muzeum znajdowała się wystawa modeli kolejowych i fotografii niemieckich (do 1945) oraz polskich obrazujących historię kolei wąskotorowej i normalnotorowej na Pomorzu Zachodnim[5]. Do 2008 zbiory skansenu obejmowały 14 parowozów wąskotorowych o szerokości toru 1000 mm, a także kilka innych pojazdów trakcyjnych i wagonów[4], między innymi:

  • parowozy: Px48-3912, Tx7-3501 i Tx7-3502, Tyn6-3632 i Tyn6-3636, Txn8-3811, Ty9785, Tya6-3326[6];
  • lokomotywę Lxd2-462;
  • wagony: MBxd1, MBxd2-311, Bxhpi, Bhi oraz towarowe i "retro"[7];
  • transportery dla pojazdów normalnotorowych, pługi odśnieżne, drezyny i inne[8].

Do cennych zabytków Gryfickiego Skansenu należą parowozy typu Tyn6 wyprodukowanych w zakładach metalurgicznych AG Vulcan Stettin. Dalsze pochodzą z zakładów KraussMaffei (München) oraz fabryki Orenstein/Koppel (Berlin). Wszystkie zostały wyprodukowane w latach 1909-1928. Wystawę wzbogacają polskie lokomotywy, wyprodukowane w latach 50. XX w. w Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie[4].

Lokomotywy w skansenie, stan na rok 2008
Typ Pochodzenie Producent Rok produkcji Stan
Tx7-3501 Saatziger Kleinbahnen 51J AG Vulcan Stettin 1914
Tx7-3502 Saatziger Kleinbahnen 52Jh AG Vulcan Stettin 1927
Txn8-3811 Kolberger Kleinbahn 40d AG Vulcan Stettin 1925
Ty6-3284 Schmiegeler Kreisbahn 4" KraussMaffei 1944
Tya6-3326 Lycker Kleinbahn 5' Arnold Jung Lokomotivfabrik 1919 [a]
Tyb6-3406 Warszawska Kolej Dojazdowa 70 KraussMaffei 1920 [b]
Tyb6-3407 Schrodaer Kleinbahn 8 Krauss 1909
Tyn6-3632 Greifenberger Kleinbahn 22c AG Vulcan Stettin 1928
Tyn6-3636 Kreisbahn auf Alsen 42 AG Vulcan Stettin 1927
Ty-9785 Zuckerfabrik Sabbowitz Orenstein & Koppel 1921
Px48-3901 Polskie Koleje Państwowe Fablok 1951
Px48-3912 Polskie Koleje Państwowe Fablok 1954
Px48-3915 Polskie Koleje Państwowe Fablok 1952
Px48-3916 Polskie Koleje Państwowe Fablok 1950 Czynny
MBxd1-348 Greifenberger Kleinbahn T93 Lilpop, Rau i Loewenstein 1937
MBxd1-355 Warszawska Kolej Dojazdowa 102 M Lilpop, Rau i Loewenstein,
Warsztaty Kolejowe w Piasecznie
1952/53
MBxd1-358 Polskie Koleje Państwowe Lilpop, Rau i Loewenstein,
Warsztaty Kolejowe w Piasecznie
1962
MBxd1-359 Polskie Koleje Państwowe Lilpop, Rau i Loewenstein,
Warsztaty Kolejowe w Piasecznie
1962
Lxd2-462 Polskie Koleje Państwowe FAUR 1978
MBxd2-311 Polskie Koleje Państwowe FAUR 1986


Na terenie muzeum znajduje się czynna obrotnica dla parowozów. Układ torowy ma łączność z torami Gryfickiej Kolei Wąskotorowej[1].

  1. Przewieziony w 2009 do Sochaczewa.
  2. Przewieziony w 2010 do Sochaczewa.

Zobacz też

  1. a b A. Bojarun: Kolejką do historii, dopóki nie zabierze jej nam Warszawa!. Stetinum.pl. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  2. Muzeum Kolejnictwa w Gryficach. Muzea w Polsce. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  3. Do końca 2009 Muzeum Kolejnictwa w Warszawie obejmowało również Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie i Pracownię Modeli Taboru Kolejowego w Jeleniej Górze. A. Grabarska: Protest w muzeum w Gryficach. Warszawa wywozi cenne eksponaty. GS24.pl Serwis Głosu Szczecińskiego. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  4. a b c Wąskotorówki zostają w Zachodniopomorskiem. Grupa Onet.pl SA. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  5. 23 kwietnia 2010 z pawilonu muzeum w Gryficach wywieziono modele kolejowe, które były włączone do stałej ekspozycji wystawy kolejnictwa wąskotorowego na ziemiach gryfickich. Zbiory w większości pochodziły z prywatnych kolekcji. Wywożą nasze eksponaty z Muzeum Kolejnictwa do Warszawy. Gazeta gryficka. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  6. Parowóz Tya6-3326 został przewieziony do Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Wywóz pojazdu z Gryfickiego Skansenu nastąpił 22 czerwca 2009 r. S. Razmus: Odjechał pierwszy parowóz. Panorama Gryficka, nr 24 (105). Rok IV, 2010-07-11. [dostęp 2010-05-22]. (pol.). s. 2. Inne publikacje podają datę wywozu na miesiąc maj 2009 r. Zobacz [w]: E. Podgajna: Warszawiacy chcą zabrać wąskotorówki z Gryfic. Gazeta.pl Szczecin. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  7. J. Kurowska-Ciechańska, A. Ciechański: Stała Wystawa Pomorskich Kolei Wąskotorowych w Gryficach. POTORACH.pl. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).
  8. 10 maja 2010 r. rozpoczęto wywóz kolejnego pojazdu stałej wystawy Gryfickiego Skansenu. A. Grabarska: Protest w muzeum w Gryficach. Warszawa wywozi cenne eksponaty. GS24.pl Serwis Głosu Szczecińskiego. [dostęp 2010-05-22]. (pol.).

Linki zewnętrzne


Nieprawidłowe parametry: {53.91044|15.19093}