Portal:Auvèrnhe
Portal d'Auvèrnhe
Auvèrnhe o Auvèrnha 'quò-es 'na region istorica d'Occitània, au còr dau Massís Centrau. Contunha aperaquí lo territòri dau pòble gal daus arvèrnes. Fuguèt un ensems de senhoriás a l'Edat Mejana, puèi 'na província dau Regim Ancian (dinc lo reiaume de França).
Sa capitala istorica z-es Clarmont d'Auvèrnhe.
Lo gentilici z-es auvernhat, -a (o, mens correntament, auvernhàs -assa, auvernhasc -a).
L'Auvèrnhe istoric englòba mas los departaments dau Puèi de Doma, dau Chantau e l'oèst dau departament dau Naut Léger (parçan de Brivadés). L'Auvèrnhe istoric englòba pas Borbonés e Velai, que son de regions istoricas distintas (pasmens fan partida de l'actuala region d'Auvèrnhe Ròse Aups).
Lutz sus...
Lo chantal o chantau z-es un formatge occitan de pasta quichada non cuèita, z-es originari dau Massís Centrau e se fabrica a partir de lait de vacha, crus o pasteurizat. Z-a la forma d'un cilindre naut. Benefícia dempuèi 1956 d'una apelacion d'origina contrarotlada (AOC). Se pòt fabricar dins l'ensemble dau departament dau Chantau e dins qualques comunas daus departaments vesins.
Geografia e natura
- Massís Central, Linha daus Puèis, Monts de Chantal
- Parcs Naturaus : Parc Naturau daus Volcans d'Auvèrnhe
- Parçans :
- Dins lo Puèi Domat : Artensa, Clarmontés, Combralhas, Comtadés, Daufinat, Forés, Limanha, Liuradés, Tiernés
- Dins lo Naut Léger : Brivadés, Chasadés, Devés, Lanjadés, Marjarida, País de Saug, Sinjalés, Velai
- Dins lo Chantal : Aubrac, Carladés, Castanhau, Chasaleir, Mauriagués, Orlhagués, Planèsa, Sant Floran
- Vialas:
Briude, 
Clarmont-Ferrand, 
Embèrt, 
Mauriac, 
Orlhac, Orsonede, 
Lo Puèi de Velai, 
Riam, 
Salèrn, 
Sant Flor, Sent Nectari, 
Sinjau, 
Suire, Tièrn - Anciana region administrativa :
Auvèrnhe
- Departaments :
Puèi Domat, 
Chantau, 
Naut Léger
- Departaments :
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Cultura e tradicions
- Dança : Borrèia, escoticha, brisa-pè, policà, masurca, varsa (virolada)
- Instrument de musica : Velha (sansònha), violon, chabreta
- Dentela dau Puèi
- Lengas : Auvernhat (occitan) e francés
- Escrivans :
- Musica : Josèp Cantaloba de Malaret
- Actor comic: Ferrand Rainaud
- Television : Clara Chasal
- Cinèma : Audrey Tautou
- Cançon : Jean-Louis Murat
Las categorias
- Personalitats d'Auvèrnhe
- Istòria d'Auvèrnhe
- Chastèus d'Auvèrnhe
- Tradicions d'Auvèrnhe
- Geografia d'Auvèrnhe
- Vilas d'Auvèrnhe :
Politica
- Presidents de la Republica Francesa:
- Personalitat politica : Fadela Amara, Michel Charasse, Andrieu Chassanhe, Brice Hortefeux, Laurent Wauquiez
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
