Mont Pelvós

Lo mont Pelvós es un suc dau massís daus Escrinhs, dins lo departament francés daus Auts Aups.

Lo nom de Pelvós ven de pelve, que significa « nauta montanha ».^[1]

Considerat durant temps coma la cima mai nauta ddzu massís e de totes los Aups francés (abans l'annexion de la Savòia), Pelvós es una montanha immensa de nèu e de ròc, un vertadièr massís li tot sol. Es perque, de la vau de la Durença, sa massa impausanta amaga una bona part dau massís daus Escrinhs – que lo ponch culminant, la Barra daus Escrinhs – que lo Pelvós èra pres per la mai nauta montanha de la region e aquò explica tant perqué donèt son nom au massís tot entièr. Lo mont Pelvós compren quatre cimas pro individualizadas :

• la poncha Puiseux (3 943 , ponch culminant) ;
• la poncha Durand (3 932 ) ;
• lo Petit Pelvós (3 753 ) ;
• las Tres Dents daj Pelvós (3 683 ).

Es situat dins la comuna nòva de Vau Loïsa e Pelvós, ancianament dins la comuna de Pelvós.

Pel sud au dessús daus Ròcs Roges :

• 1828 - La primièra ascension foguèt efectuada pel capitani Durand, Alexis Liotard e Jacques-Étienne Matheoud (caçaire de camoç), lo 30 de julhet. Es probable que sián tanben montats a la poncha Puiseux mas lo capitani Durand ne'n faguèt pas mencion. Òm li atribuís doncas la primièra a la poncha Durand ;^[2]
• 1848 - Ascension de la poncha Puiseux per Victor Puiseux e lo guida Barnéoud, lo 8 de setembre.

Pel corredor Coolidge (via normala) :

• 1881 - William Auguste Coolidge amb Christian Almer paire e fils, lo 15 de julhet. Primièra ascension dau corredor Coolidge ;
• 1882 - Traversada dau Pelvós per Carles Passavant amb Alexandre Burgener e P. A. Reymond (pel glacièr de las Violetas), lo 25 de junh.

Per l'aresta nòrd-èst (aresta de las Violetas) :

• 1935 - Jean-Antoine Morin amb Jean Vernet, Georges Vernet e Jean Charignon.

Pel nòrd :

• 1888 - Ascension per Moritz von Küffner ;
• 1891 - Ascension per F.E.L Swann ;
• 1936 - Aresta nòrd de la poncha Puisieux per Maurice Fourastier e Arthur Manhès ;
• 1951 - Corredor nòrd de las Tres Dents dau Pelvós (corredor Victor Caud) per Victor Caud ;
• 1951 - Via dins lo Triangle de la Momia per Victor Caud amb Claude Nolin ;
• 1951 - Corredor Pélas Verney per Victor Caud amb Jean Walden ;
• 1964 - Fàcia nòrd per Raimond Ginel e Olivier Pinard.

Lo mont Pelvós es una cima complèxa (amb quatre ponchas distintas) : aculhís doncas nombroses itineraris d'alpinisme.^[3]

Aquela cima es bèl primièr coneguda dins lo mitan de l'alpinisme per sa celèbra traversada : mmontada pel corredor Coolidge e davalada pel gglacièr de las Violetas que servís de via nnormala, l'itinerari istoric essent un bricon desdaissada.

Dos autres corredors (Mettrier e Tuckett) pòdon servir d'itinerari de deslastatge, la via normala essent fòrça percorreguda.

Enfin, tres autres itineraris mai dificils existisson : l'aresta N, l'aresta W (via rocosa) e la penda centrala (via mixta).

• Coolidge William Augustus Brevoort, « Lo Mont Pelvoux : monografia istorica. La Meije e sos noms divèrses. », Annuaire de la Société des touristes du Dauphiné, imprimariá Alèir fraires, Grenòble, 1901.

• Geologia del Pelvós
• Punt d'alpinisme de la Poncha Puiseux
• Punt d'alpinisme de las tres dents del Pelvós
• Imatges ancians del Pelvós