Hopp til innhald

Völkischer Beobachter

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Völkischer Beobachter

Eit reklameskilt for Volkischer Beobachter.
LandDet tyske riket
TypePeriodikum, avis
Grunnlagd1919'"`Uniq--ref-00000000-qinu`"'
Nedlagd30. april 1945
EigararNSDAP
SpråkTysk
HovudkvarterMünchen

Völkischer Beobachter (tysk: «Folkets Observatør») var ei tysk dagsavis tufta i 1887. Avisa vart utgjeve av det nazistiske partiet NSDAP frå 1920-talet og fram til Berlins fall i 1945, og fungerte i denne perioden som hovudorgan for den nasjonalsosialistiske rørsla i Tyskland. Avisa byrja som ei vekeavis i München, og då ho vart kjøpt opp av Adolf Hitler i 1923 hadde avisa ein tydeleg antisemittisk profil og eit opplag på kring 7000. Etter oppkjøpet vart avisa nytta som propagandakanal for NSDAP, og i 1941 passerte Völkischer Beobachter eit opplag på 1,1 millionar. Hitler var sjølv ansvarleg utgjevar frå 1925 til 1933.

Det antisemittiske innhaldet i avisa, saman med stendige åtak på regjeringa sin politikk og offentlege tenestemenn, førte til at styresmaktene i den demokratiske Weimarrepublikken stogga utgjevinga av avisa tre gongar tidleg på 1920-talet. Etter den tredje stoggen heldt ho fram som vekeavis i 1925, men etter berre ein månad i ny sirkulasjon gjekk bladet over til å bli dagsavis. Etter oppkjøpet i 1923 gjorde Hitler Nazi-ideologen Alfred Rosenberg til sjefredaktør, ei stilling han kom til å sitje i fram til 1938. Rosenberg heldt på den antisemittiske linja i avisa, og gjorde samstundes avisa til eit organ for propagandaminister Joseph Goebbels og Hitler.

Avisa lanserte spesielle utgåver for Berlin og Sør-Tyskland i 1930, og etter Anschluss kom avisa også med ei eiga Wien-utgåve. I 1933 flytta Völkischer Beobachter inn i nye avislokalar i Berlin med tilhøyrande trykkjeri.

Utanrikskorrespondentar og diplomatar følgde gjerne med på det som stod i avisa for å finne teikn på endringar i politikken og propagandamåla til dei nazistiske makthavarane. Völkischer Beobachter gjekk inn 27. april 1945.[2]

Fotnotar
  1. https://data.bnf.fr/fr/32892032/volkischer_beobachter/.
  2. Jan Jakob Floryan: Völkischer Beobachter i Den Store Danske, Gyldendal. Henta 10. januar 2020 frå http://denstoredanske.dk/index.php?sideId=181624

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Commons har multimedium som gjeld: Völkischer Beobachter