Skodespelet Boris Godunov
| Skodespelet Boris Godunov | |
|---|---|
_15.jpg) | |
| Originaltittel | Борис Годунов |
| Sjanger | skodespel |
Boris Godunov er eit drama av Aleksandr Pusjkin utgjeve i 1831. Det har namn etter Boris Godunov, som var tsar i Russland frå 1598 til 1605. Handlinga er lagt til den store urotida. Stykket består av 25 scener, hovudsakleg på blankvers.
Pusjkin skreiv stykket i 1824 og 1825, men fekk det fyrst gjeve ut i 1831.[1] Det var eit stykke eigna for opplesing, og blei fyrst uroppført i 1870. Sensurstyresmaktene godkjende det ikkje for framføring før i 1866. Stykket blei urframført 17. september 1870 på Mariinskij-teateret i St. Petersburg av personell frå Aleksandrinskijteateret. Den opphavlege, usensurerte teksten til Pusjkin blei første gong oppført 12. april 2007 på Princeton University i USA i engelsk omsetjing.
Pusjkin var inspirert av historikaren Nikolaj Karamzin og verka til William Shakespeare.[2] Stykket hans har to plan - eit historisk og eit psykologisk, som særleg tek for seg den tragiske skuldkjensla til tsaren.[1]
Handling
[endre | endre wikiteksten]
Handlinga i stykket byrjar i Moskva 20. februar 1598. Den unge prinsen Dimitrij Ivanovitsj, som var tronarving, er nettopp død under mistenkelege omstende. Boris Godunov er mistenkt for å stå bak dødsfallet. Han nektar fyrst å ta imot krona, men endar opp med å godta henne, på oppfordring frå dei adelege, prestane og folket.
Handlinga flytter seg til klosteret Tsjudovo i 1603, der ein gammal munk og læresveinen hans, Gregorij, diskuterer. Sistnemnde vil flykta til Polen, og har til hensikt å framstilla seg sjølv som Dimitrij, den myrda prinsen. Han er nær ved å bli arrestert på eit vertshus, men klarer å kryssa grensa.
I Polen prøver bedragaren fyrst å flykta, men bestemmer seg for å spela rolla si til slutten for å vinna hjartet til Marina, ei vakker polsk kvinne. Han marsjerer mot Moskva for å gjera krav på trona. Opprøraren, dei polske allierte og dei tyske leigesoldatane hans overvinn fyrst russiske troppar nær Novgorod i 1604.
Tsar Boris Godunov gjenvinn snart fordelen, men sigeren hans er til ingen nytte, for han døyr med eitt. Dimitrij bedragaren blir tsar, medan familien til Boris blir myrda. I siste delen av tragedien prøver ein gut å få fram ein jubel for den nye tsaren, men folket, forferda over drapet på kona og sonen til den avdøde tsaren, er stille.
Avleidde verk
[endre | endre wikiteksten]Operaen Boris Godunov av Modest Musorgskij byggjer på skodespelet.
Filmen Boris Godounov regissert av Sergej Bondartsjuk kom ut i 1986.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 «Boris Godunov | play by Pushkin», Encyclopedia Britannica (på engelsk), henta 13. oktober 2021
- ↑ The Critical Prose of Alexander Pushkin, edited and translated by Carl R. Proffer. University of Indiana Press, 1969. s. 99.
- Denne artikkelen bygger på «Boris Godunov (drama)» frå Wikipedia på bokmål, den 13. oktober 2021.
- Denne artikkelen bygger på «Boris Godounov (Pouchkine)» frå Wikipedia på fransk, den 13. oktober 2021.
Litteratur
[endre | endre wikiteksten]- Martin Schulze: Alexander S. Puschkin: Boris Godunow – Dichtung und Wirklichkeit. Ullstein Buch Nr. 5006. Ullstein, Frankfurt/Main 1963.
- Chester Dunning, Caryl Emerson, Sergei Fomichev og Lidiia Lotman: The Uncensored Boris Godunov: The Case for Pushkin's Original Comedy, with Annotated Text and Translation, Wisconsin Center for Pushkin Studies, ISBN 978-0-299-20760-1. Omsetjing av russiske tekstar ved Antony Wood.