Regionar i Italia
Regionar er den øvste administrative inndelinga av i Italia. Landet fekk ein grad av regionalt sjølvstyre etter den italienske grunnlova frå 1948, som seier at grunnlova si rolle er å anerkjenne, verne og fremme lokalt sjølvstyre slik at tenestene på statsnivå skal vere så desentraliserte som mogeleg, og tilpasse lovene og prinsippa som opprettar sjølvstyre og desentralisering.
Fem regionar (Friuli-Venezia Giulia, Sardinia, Sicilia, Trentino-Alto Adige og Aostadalen) har derimot fått ein spesiell sjølvstyrt status der dei kan opprette sine eigne lover på enkelte lokale område, basert på kultur, geografisk plassering og nærværet av etniske minoritetar. Dei andre 15 vanlege regionane vart først effektivt oppretta tidleg i 1970-åra.
Kvar region har eit innvald regionsstyre og ein Giunta Regionale (hovudstyre) som vert leia av ein direkte vald president. Giunta er avhengig av regionsstyret og må gå av om det ikkje eer har tillit.
Regionane fungerte hovudsakleg for å desentralisere drifta av staten. Ei konstitusjonell reform i 2001 gav regionane utvida fullmakter, særleg som lovgjevande makt og det meste av statsdrifta vart avskaffa.
I 2005 la Silvio Berlusconi-regjeringa fram eit forslag om ein stor reform av grunnlova der regionane ville få mykje større makt på område som helse og utdanning. I juni 2006 vart forslaget avslått etter ei folkeavstemming med 61,7 % mot 38,3 % stemmer.
Provins- og kommunestyra følgjer liknande prinsipp. Styra og giunte vert styr av provinspresidentar og borgarmeistrar.
Region | Hovudstad |
---|---|
1. Abruzzo | L'Aquila |
2. Aostadalen (Valle d'Aosta/Vallée d'Aoste) | Aosta (Aoste) |
3. Puglia (stundom Puglie) | Bari |
4. Basilicata | Potenza |
5. Calabria | Catanzaro |
6. Campania | Napoli |
7. Emilia-Romagna | Bologna |
8. Friuli-Venezia Giulia | Trieste |
9. Lazio (Latium) | Roma |
10. Liguria | Genova |
11. Lombardia | Milano |
12. Marche | Ancona |
13. Molise | Campobasso |
14. Piemonte | Torino |
15. Sardinia (Sardegna) | Cagliari |
16. Sicilia | Palermo |
17. Trentino-Alto Adige | Trento |
18. Toscana | Firenze |
19. Umbria | Perugia |
20. Veneto | Venezia |
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Regions of Italy» frå Wikipedia på engelsk, den 30. november 2007.