Neft Daşları

Neft Daşları
kunstige øyar
Land	Aserbajdsjan
By	Baku
Distrikt	Əzizbəyov
Kommune	Çilov-Neft Daşları
Stad	Kaspihavet
- koordinatar	40°19′N 50°35′E / 40.317°N 50.583°E / 40.317; 50.583
Folketal	933  (2008)
Neft Daşları 40°14′10″N 50°51′30″E / 40.236111111111°N 50.858333333333°E / 40.236111111111; 50.858333333333
Kart som viser Neft Daşları.
Wikimedia Commons: Neft Daşları

Neft Daşları (aserbajdsjansk for «Oljeklippene», ofte kalla Oil Rocks, òg Neftjanje Kamni eller Neftekamni på russisk) er ein industribusetnad i Baku i Aserbadsjan. Busetnaden er ein del av kommunen Çilov-Neft Daşları i Əzizbəyov rajon.^[1] Han ligg 100 km frå hovudstaden i Aserbajdsjan, Baku, og 55 km frå kysten av Kaspihavet. Han er i dag ein fullt utvikla by til havs, men vart først bygd som ei oljeplattform, den første oljeplattforma til havs i verda, og består av mange boreplattformer.

Busetnaden byrja med ein enkel veg over vatn og voks til eit system av vegar og plattformer bygd over kjølen på søkkte skip, som dannar fundamentet for Neft Daşları.^[2] Det mest særeigne med Neft Daşları er han i røynda er ein funksjonell by med omkring 5000 innbyggjarar og over 300 km med gater bygd på stylter og landfyllingar.^[3]

Busetnaden vart opphavleg kalla Tsjernije Kamni («Svarte steinar»), men vart seinare namngjeven Neft Daşları («Oljeklippene»).^[4][5]

Det første større geologiske studiet av området vart gjort i 1945-1948.^[6] Busetnaden Neft Daşları vart bygd i 1949 etter at det vart oppdaga olje der 1100 meter under Kaspihavet. Dette var den første offshoreplattforma i verda.^[7][8]

I 1951 var Neft Daşları klar for produksjon, utstyrt med alt av infrastruktur ein trong på dent ida. Boreplattformene var reist, oljetankar installert og kaianlegg omgjeve av moloar. Den første olja frå Neft Daşları vart lasta ombord på eit tankskip same år.^[9]

I 1952 starta bygginga av bukkebruer som knytte dei kunstige øyane saman. Fleire sovjetiske fabrikkar bygde kranar som var spesielle for Neft Daşları, samt eit kranfartøy som kunne føre opp mot 100 tonn olje. Kranfartøya vart utstyrte med dieselhammarar som vart nytta til å slå pålar ned i havbotnen.^[9]

I 1958 starta ei større utbygginga av busetnaden, som omfattar ei ni etasjar høg bustadblokk, hotell, kulturpalass, bakeri og limonadefabrikk.^[6] Masseutviklinga av Neft Daşları heldt fram 1976-1978 med bygginga av ei fem etasjar høgt internat og to olje-gass-kompressorstasjonar, drikkevatnfasilitetar og to undervassrøyr til Dubendi-terminalen, kvar med ein diameter på 35 cm.^[6] I tillegg vart det bygd ei vegbru for biltrafikk.^[6] Som følgje av dette voks området til kring 7 hektar i 1960-åra og lengda av stålbukkebruer mellom dei kunstige øyane oversteig 200 km.^[9]

I november 2009 feira busetnaden 60-årsjubileum.^[10][11] I løpet av dei siste 60 åra har oljefelta ved Neft Daşları produsert meir enn 170 millionar tonn olje og 15 milliardar kubikkmeter naturgass.^[9] I følgje geologar er det 30 millionar tonn olje att som kan utvinnast.^[9]

Folketalet har variert over tid og i 2008 var det i alt om lag 5000 menneske her, som arbeidde i vekeslange offshoreskift.^[12]

• I 2008 vart det laga ein sveitsisk dokumentar av Marc Wolfensberger kalla «La Cité du Pétrole / Oil Rocks - City above the Sea» om busetnaden, som kom ut i 2009^[13]
• Neft Daşları vart nytta i ein av scenene i James Bond-filmen The World Is Not Enough (1999).^[12][14]

• Reiseguide for Oljeklippene
• English Russia: Oil Stones, A Soviet City in the Middle of the Sea
• Trailer for Oil Rocks - City above the Sea Arkivert 2011-02-09 ved Wayback Machine.