Akademi

Eit akademi (gresk akademeia) er ein utdanningsinstitusjon eller foreining til støtte for høgare læring innan ulike disipliner som vitskap eller kunst.^[1]

Namnet stammar frå Platon sin skule for filosofi og læring i Athen, grunnlagd ca. 385 fvt. Platon sitt Akademi låg i nærleiken av eit tempel i utkanten av byen som etter tradisjonen skulle vere oppkalla etter helten Akademos.^[1] Namnet på tempelet kom også til å visa til skulen hans.

Det første offisielle kunstakademiet, Accademia del Disegno, vart grunnlagd i 1563 i Firenze av Giorgio Vasari med hertug Cosimo I de' Medici og Michelangelo som leiarar. Ei viktig oppgåve for dette og seinare akademi var å gjera laugsystemet overflødig og heve statusen til kunstnaren over den til handverkaren ved å gje både teoretisk og praktisk undervisning.

I dag brukar ein omgrepet akademi i ei rekkje samanhengar. Ein bestemt type moderne institusjon er vitskapelege akademi (eller lærde akademi), som er vitskaplege, eventuelt også kunstneriske, institusjonar med akademikarar (eventuelt kunstnarar) som medlemmar. Medlemskapet er som regel eksklusivt, slik at ein vert vald inn av dei andre medlemmane^[2] på livstid på grunnlag av vitskaplege og/eller kunstneriske merittar. Nokre døme på vitskaplege akademi er:

• Svenska Akademien
• Académie française
• Det Kongelige Norske Videnskabers Selskab
• Det Norske Videnskaps-Akademi
• Det Norske Akademi for Sprog og Litteratur

• Akademia
• Akademiet Noreg
• Akademiske grader
• Akademisk kunst
• Universitet

Denne artikkelen treng fleire referansar for verifikasjon. Du kan forbetra denne artikkelen ved å leggja inn referansar til pålitelege kjelder. Kven som helst kan fjerna kjeldelaust materiale utan forvarsel, men den føretrekte tilnærminga er i første omgang å markera dei setningene/påstandene som treng kjeldebelegg ved å tilføya {{tr}} etter påstanden. Malen blei sett inn 2021