theatraal
Uiterlijk
- the·a·traal
- Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘overdreven’ voor het eerst aangetroffen in 1784 [1]
- afgeleid van theater met het achtervoegsel -aal [2]
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | theatraal | theatraler | theatraalst |
verbogen | theatrale | theatralere | theatraalste |
partitief | theatraals | theatralers | - |
theatraal [3]
- op een manier die goed past in het theater
- Op een negentiende-eeuws, maar actueel gedicht over het lijden van het Oekraïense volk zorgden een subliem Groot Omroepkoor en Vlaams Radiokoor voor kippenvel. Moeiteloos schakelend tussen snedig parlando en expressieve lijnen gaf tenor Oleg Dolgov een overtuigende lezing van de titelrol. Sopraan Lyubov Petrova was een geloofwaardige Sofja, maar miste de theatrale présence van mezzosopraan Alexandra Kadurina (Kotko’s zusje Frosja). Bloedstollend: hoe Jurowski het strijdgewoel van de derde akte venijnig oppookte met messcherpe tempowisselingen en denderende climaxen. [4]
- overdreven zoals een acteur doet op het toneel
- Klaassen werd lichtjes aangetikt en besloot iets te theatraal te duiken. Hoogmoed komt voor de val. Hij kreeg een gele kaart voor een schwalbe. De uitbarsting was grotesk: hij greep naar zijn hoofd, schreeuwde naar de scheidsrechter en stampte op het gras. [5]
- ▸ Of zou het te theatraal lijken tussen al die theaterspecialisten? Alsof ze de martelaar wilde spelen? Want zoals gezegd, iedereen wist toch al wat er was gebeurd.[6]
- [2] dramatisch, aanstellerig, gekunsteld, gemaakt, gewrongen, spastisch, onnatuurlijk, grotesk, exorbitant
2. overdreven zoals een acteur doet op het toneel
- Het woord theatraal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "theatraal" herkend door:
98 % | van de Nederlanders; |
98 % | van de Vlamingen.[7] |
- ↑ "theatraal" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ theatraal op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ NRC 28 november 2016
- ↑ NRC Wilfried de Jong 27 november 2016
- ↑ Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)“Tussen rood en zwart” (2014), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044625691
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be