Johann Jakob Bachofen
| Johann Jakob Bachofen | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Johann Jakob Bachofen
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Geboren | 22 december 1815 Bazel | |||
| Overleden | 25 november 1887 Bazel | |||
| Nationaliteit(en) | Zwitserse | |||
| Beroep(en) | rechtshistoricus, antropoloog en antiquair | |||
| Bekend van | Echtgenoot van Louise Bachofen-Burckhardt | |||
| ||||
Johann Jakob Bachofen (Bazel, 22 december 1815 - aldaar, 25 november 1887) was een Zwitsers rechtshistoricus, antropoloog en antiquair. Zijn bekendste werk is het boek Das Mutterrecht (1861) dat een grote invloed had op de beschouwing van en het onderzoek naar matriarchale samenlevingsvormen. Zijn kijk op vroege matriarchaten werd vooral onderbouwd met analyses van mythen en is in de laatste decennia bekritiseerd vanwege deze beperkte onderbouwing.
Moederrecht
[bewerken | brontekst bewerken]Bachofen verdeelde de menselijke sociale geschiedenis in drie hoofdperiodes:[1]
- Het hetarisme. Een nomadische fase van promiscue omgang waarin mannen een vrij dominante rol speelden.
- Het moederrecht. De fase waarin landbouw voorop stond. Er heerste moederrecht waarin op basis van matrilineaire afstammingsprincipes moeders, vrouwen steeds meer macht kregen.
- De fase van patriarchaat waarin mannen de macht geleidelijk aan weer overnamen en het begin van de moderne samenleving.
Bachofen koppelde deze fases aan godsdienstige principes en goden.
De theorieën van Bachofen waren van sterke invloed op later ontwikkelde theorieën van Friedrich Engels en Lewis Henry Morgan. Ook mensen als Joseph Campbell, Julius Evola[2] en Erich Fromm werden door hem geïnspireerd.
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]- De legis actionibus de formulis et de condictione. Dissertation Basel. Dieterich, Göttingen 1840.
- Das Naturrecht und das geschichtliche Recht in ihren Gegensätzen. Basel 1841. reprint: Off. Librorum, Lauterbach 1995, ISBN 3-928406-19-1
- Römisches Pfandrecht. Schweighauser, Basel 1847. reprint: Keip, Goldbach 1997, ISBN 3-8051-0688-2
- Ausgewählte Lehren des römischen Civilrechts. Leipzig 1848. reprint: Keip, Goldbach 1997, ISBN 3-8051-0689-0
- Versuch über die Gräbersymbolik der Alten. Baasel 1859
- Oknos der Seilflechter : ein Grabbild : Erlösungsgedanken antiker Gräbersymbolik. Basel 1859. reprint: Beck, München 1923
- Das Mutterrecht: eine Untersuchung über die Gynaikokratie der alten Welt nach ihrer religiösen und rechtlichen Natur. Stuttgart: Verlag von Krais und Hoffmann, 1861 (google books link)
- Antiquarische Briefe vornemlich zur Kenntniss der ältesten Verwandtschaftsbegriffe. 2 vols. Trübner, Strassburg 1880 & 1886.
- Römische Grablampen nebst einigen andern Grabdenkmälern vorzugsweise eigener Sammlung. Basel 1890
- Gesammelte Werke (collected works) ed. Karl Meuli. Basel: B. Schwabe, 1943–1967, in 8 volumes (I-IV, VI-VIII and X)
- I. Antrittsrede; politische Betrachtungen
- II. Das Mutterrecht, erste Hälfte
- III. Das Mutterrecht, zweite Hälfte
- IV. Die Sage von Tanaquil
- VII. Die Unsterblichkeitslehre der orphanischen Theologie: Römische Grablampen
- VIII. Antiquarische Briefe
- X. Briefe
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Sommigen spreken van een derde en vierde periode, waar anderen hier subfases aanduiden. zie: Peter J. Davies, Myth, matriarchy and modernity: Johann Jakob Bachofen in German culture, 1860-1945, De Gruyter, 2010 p.11
- ↑ Ferraresi, Franco (1978). Julius Evola: Tradition, Reaction and the Radical Right. European Journal of Sociology 28 (1): 110. DOI: 10.1017/S0003975600005415.
