Hainan

Voor de gelijknamige autonome Tibetaanse prefectuur, zie Hainan (autonome Tibetaanse prefectuur).

Provincie Hainan
海南省
Hǎinán Shěng

Provincie in China
Afkorting	琼 (pinyin: Qióng)
Oorsprong naam	海 hǎi - zee 南 nán - zuid
Hoofdstad	Haikou
Coördinaten	20°2'0"NB, 110°19'26"OL
Algemeen
Oppervlakte	33.920 km² (28e)
Inwoners (2002) (Geklasseerd 28e)	8.030.000 (237 inw./km²)
BNP (2003)	67.090 miljoen RMB
(Geklasseerd 28e)	(BNP/inw. 7.523 RMB)
ISO 3166-2	CN-46
Politiek
Gouverneur	Luo Baoming (罗保铭)
Overig
Website	hainan.gov.cn
Portaal    China

Hainan is een eiland in de Zuid-Chinese Zee dat tevens de kleinste provincie van China uitmaakt. Hainan wordt van het Chinese vasteland, de meest nabije zuidelijke provincie Guangdong, gescheiden door de Golf van Tonkin en de Straat van Hainan, met aan de overzijde van de zeestraat het Leizhou-schiereiland. Het behoort wel tot het zogenoemde 'vasteland van China'. De oppervlakte is 33.920 km², en de provincie telt 10.081.232 inwoners (2020). Het Li-volk, de oorspronkelijke bewoners van Hainan, bestaat tegenwoordig uit ongeveer 1,1 miljoen mensen.

De grootste plaats van het eiland, tevens hoofdstad van de provincie, is Haikou. Het hoogste punt van het eiland is de Wuzhi Shan (1.867 meter). Verder zijn Boao (gelegen in de stad Qionghai) en Sanya de belangrijkste plaatsen van Hainan. In Boao vindt jaarlijks het Boao Forum for Asia plaats en Sanya was de gastheer van de Miss World-verkiezingen in 2003 en 2004. Sanya is vooral in trek bij Russische toeristen.

Hainan had vroeger benamingen als Zhuya (珠崖), Qiongya (琼崖) en Qiongzhou (琼州). Bij de Nederlanders van de VOC stond het bekend als Aijnam.

Sinds het Han-bestuur behoorde het eiland tot de provincie Guangxi. In 1369 werd het eiland onder het bestuur van de provincie Guangdong gezet. Van 1944 tot 1 mei 1950 was Hainan een Speciale bestuurlijke regio binnen de Republiek China. Van 1950 tot 1988 werd het eiland weer bestuurd door de provincie Guangdong. Sinds 1988 is Hainan een zelfstandige provincie. Het klimaat op het eiland is tropisch. De stranden in de verschillende baaien vormen een kern van toenemend toerisme, zowel uit China zelf als uit andere landen. Verreweg de meeste internationale toeristen komen uit Rusland, en veel opschriften zijn dan ook tweetalig Chinees/Russisch of drietalig Chinees/Engels/Russisch.

Zie Chinese Burgeroorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Chinese burgeroorlog tussen de communisten onder leiding van Mao Zedong en de zittende republikeinse Kwomintang-regering van Chiang Kai-shek eindigde in 1950. Toen de oprukkende legers van Mao na ruim 20 jaar de overhand kregen op het vasteland vluchtten de Amerikaanse gesteunde Kwomintang met meer dan een miljoen aanhangers naar de eilanden Taiwan en Hainan, waar ze de Republiek China voortzetten. Op het vasteland werd daarop de Volksrepubliek China uitgeroepen. De meeste eilanden tussen Taiwan en het vasteland bleven in handen van de Kwomintang, daar de Volksrepubliek China nog niet over een noemenswaardige zeemacht beschikte. In april 1950 echter viel het eiland Hainan toch in handen van de Volksrepubliek China, waarvoor zware verliezen werden geïncasseerd door Peking. In mei 1950 volgden de Zhoushan-eilanden hetzelfde lot. In 1954-'55 werden de Dacheneilanden en Yijiangshaneilanden eveneens geïncorporeerd tijdens de Eerste Taiwancrisis.

In 2000 bestond de Hainanse bevolking voor 84% uit Han-Chinezen, 14,7% uit Li, 0,7% uit Miao en 0,6% uit Zhuang. Op het eiland zijn ook Cambodjaanse moslims te vinden.

90% van de Hainanse bevolking is boeddhist. Vlak bij Sanya wonen 5.000 moslims. Verder zijn er 35.000 protestanten en 4.100 katholieken.

De Han spreken een variant van de Chinese taal Minnanyu. Het dialect wordt Hainanhua genoemd. De lokale bevolking verstaat Putonghua en Standaardkantonees.

De Li, Zhuang en de Limgao (Ong-Be) spreken Tai-Kadai talen. De Miao spreken Hmong-Mien talen. De Chinese minderheden gebruiken Putonghua meestal als tweede taal.

Nr.	Naam	Hanzi	Hanyu Pinyin
Stadsprefecturen
1	Haikou	海口市	Hǎikǒu Shì
2	Sanya	三亚市	Sānyà Shì
Stadsarrondissementen
3	Wenchang	文昌市	Wénchāng Shì
4	Qionghai	琼海市	Qiónghǎi Shì
5	Wanning	万宁市	Wànníng Shì
6	Wuzhishan	五指山市	Wǔzhǐshān Shì
7	Dongfang	东方市	Dōngfāng Shì
8	Danzhou	儋州市	Dānzhōu Shì
Arrondissementen
9	Lingao	临高县	Língāo Xiàn
10	Chengmai	澄迈县	Chéngmài Xiàn
11	Ding'an	定安县	Dìng'ān Xiàn
12	Tunchang	屯昌县	Túnchāng Xiàn
Autonome arrondissementen
13	Changjiang (Li)	昌江黎族自治县	Chāngjiāng Lízú Zìzhìxiàn
14	Baisha (Li)	白沙黎族自治县	Báishā Lízú Zìzhìxiàn
15	Qiongzhong (Li & Miao)	琼中黎族苗族自治县	Qióngzhōng Lízú Miáozú Zìzhìxiàn
16	Lingshui (Li)	陵水黎族自治县	Língshuǐ Lízú Zìzhìxiàn
17	Baoting (Li & Miao)	保亭黎族苗族自治县	Bǎotíng Lízú Miáozú Zìzhìxiàn
18	Ledong (Li)	乐东黎族自治县	Lèdōng Lízú Zìzhìxiàn
Overig
*19	Lokale overheid van de Paracel-, Spratly-, en Zhongsha-eilanden	西沙群岛、南沙群岛、 中沙群岛办事处	Hǎinán shěng Xīshā Qúndǎo, Nánshā Qúndǎo, Zhōngshā Qúndǎo Bànshìchù

• (zh) (en) Website van de provincie Hainan

Zie de categorie Hainan van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.