Naar inhoud springen

Fulminezuur

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Fulminezuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van fulminezuur
Structuurformule van fulminezuur
Algemeen
Molecuul­formule HCNO
IUPAC-naam oxidoazaniumylidynmethaan
Andere namen knalzuur, waterstoffulminaat
Molmassa 43,02474 g/mol
SMILES
C#[N+][O-]
InChI
1S/CHNO/c1-2-3/h1H
CAS-nummer 506-85-4
PubChem 521293
Wikidata Q45143
Beschrijving Kleurloos en ontvlambaar gas
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand gasvormig
Kleur kleurloos
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Fulminezuur of knalzuur is een anorganische verbinding met als brutoformule HCNO. Het is een anorganisch zuur dat voorkomt als een kleurloos ontvlambaar gas met een indringende geur. Chemisch gezien kan het beschouwd worden als het oxide van waterstofcyanide (blauwzuur). Fulminezuur werd in 1824 ontdekt door Justus von Liebig.

Fulminezuur kan bereid worden door een waterige oplossing van natriumfulminaat te behandelen met zwavelzuur, met afkoeling in een ijsbad.

Eigenschappen

[bewerken | brontekst bewerken]

Fulminezuur is een structuurisomeer van isofulminezuur. Fulminezuur is een onstabiele verbinding en derhalve explosief. Dit is te wijten aan het voorkomen van formele ladingen in de structuurformule. Deze formele ladingen kunnen delokaliseren, waarbij een resonantiestructuur met een carbokation ontstaat:

Resonantie in fulminezuur
Resonantie in fulminezuur

Bij lage temperaturen is fulminezuur enigszins stabiel en polymeriseert het tot di-isocyaanzuur. Zouten en esters van fulminezuur worden fulminaten genoemd.

Zuiver fulminezuur is te reactief om praktische toepassingen te bezitten, maar de zouten ervan (zoals kwik(II)fulminaat en zilverfulminaat) worden door hun hoge explosiviteit gebruikt in onder andere slaghoedjes in patronen.