Crystal Pite

Crystal Pite
Algemene informatie
Land	Canada
Geboortedatum	15 december 1970
Geboorteplaats	Terrace
Werk
Beroep	balletdanser, choreograaf
Werkgever(s)	Kidd Pivot
Diversen
Lid van	Kidd Pivot
Prijzen en onderscheidingen	lid in de Orde van Canada (2020)[1]
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata. U kunt die informatie bewerken.

Crystal Pite (Terrace, 15 december 1970) is een Canadese danseres en choreografe. Ze is gastchoreograaf van onder andere het Nederlands Dans Theater.

Crystal Pite werd geboren in Terrace, een kleine stad met iets meer dan 10.000 inwoners in Brits Columbia, in het westen van Canada. Zoals veel dansers bezocht ze geen balletschool, maar volgde vanaf haar vierde privélessen dans, jazz, zang en acteren, onder meer bij Maureen Eastick en Wendy Green in de nabijgelegen grotere stad Victoria. Op dertienjarige leeftijd ontwikkelde ze haar eerste eigen choreografie, The Bug (1983), en nam ze deel aan het Victoria Dance Festival in de categorie 'Young Choreographers'.

Tijdens de zomermaanden vervolgde Pite haar opleiding aan de Toronto Dance Theatre School en het Banff Centre for Arts and Creativity. Haar professionele danscarrière begon toen ze in 1988 geëngageerd werd door het Ballet British Columbia (Ballet BC) kwam. Gedurende de acht jaar dat ze bij dit gezelschap danste, werkte ze samen met onder anderen Reid Anderson, Patricia Neary, Barry Ingham, John Alleyne en tal van andere choreografen. Hier ontmoette ze ook de Amerikaanse danser en choreograaf William Forsythe.

Haar eerste professionele choreografie ontstond in 1989, Between the Bliss and Me, en werd opgenomen in het repertoire van Ballet BC. De stukken Reflections on Billie uit 1992 en Shapes of a Passing uit 1994 bestaan uit een compilatie van eerdere, korte choreografieën. Eveneens in 1994 ontwikkelde ze voor het Alberta Ballet In a Time of Darkness, dat handelt over geweld in oorlogen en revoluties. Met dit stuk werd ze in 1995 de jongste winnaar tot nu toe van de Clifford E. Lee Choreographic Award van het Banff Centre, gecombineerd met een studieperiode van zes weken aan het Banff Centre for the Arts. Tijdens haar artist in residency daar schreef ze Quest, dat werd opgenomen in het repertoire van het Alberta Ballet. Critici prezen haar choreografieën, die gekenmerkt werden door nieuwsgierigheid, humor, intelligentie en durf en veel inventieve en artistiek risicovolle elementen bevatten.

Vanaf 1996 danste ze enkele jaren bij Ballett Frankfurt, het gezelschap van William Forsythe in Frankfurt am Main. Ze nam deel aan gastoptredens met dit gezelschap in Europa, Azië en Amerika en schreef haar stuk Field: Fiction, waarvoor ze zich liet inspireren door het boek The Writing Life van Annie Dillard.

In 2001 keerde ze terug naar Canada en richtte in Vancouver haar eigen dansgezelschap op, Kidd Pivot, waarmee ze internationale gastoptredens gaf met haar eigen choreografieën. Tot de stukken die zij in deze periode maakte behoren Uncollected Work (2002), Double Story (2004), Lost Action (2006) en Fault (2008).

In 2005 creëerde Pite Pilot X, haar eerste choreografie voor het Nederlands Dans Theater (NDT). Twee jaar later volgde het succesvolle The Second Person voor hetzelfde gezelschap. Pite werd hiervoor geïnspireerd door Ierse, Schotse en Engelse volksliederen. Haar vaste componist Owen Belton gebruikte die inspiratie om muziek te componeren die het decor van stormwolken aanvult. Het stuk is bedoeld voor 25 dansers die de jeugd en het verlies van onschuld dat gepaard gaat met volwassen worden uitbeelden. De dansers bedienen stokpoppen terwijl een andere pop in een microfoon spreekt en een grote houten marionet optreedt als lid van het dansensemble. Het stuk maakt gebruik van veel van Pites kenmerkende elementen zoals tekst en een heldere verhaallijn. Het stuk werd in 2009 gefilmd tijdens een tournee van NDT 1 in de Verenigde Staten. In 2008 werd Pite associate choreographer bij het NDT. In totaal creëerde ze twaalf werken voor het gezelschap (stand anno 2024).^[2]

In 2010 werd ze door Dieter Buroch teruggehaald naar Frankfurt, waar Pite een nieuw gezelschap oprichtte, Kidd Pivot Frankfurt RM, ondersteund door het Frankfurt Kulturfonds Frankfurt RheinMain. Met de Europese première van Dark Matters in mei van hetzelfde jaar in het Künstlerhaus Mousonturm begon Pite met haar nieuwe gezelschap aan een tournee door Europa. In mei 2010 was haar choreografie te zien op het 7e Internationale Festival voor Hedendaagse Dans in Venetië. Het stuk The You Show volgde in het voorjaar van 2011 en The Tempest Replica in oktober 2011. Haar contract in Duitsland liep eind 2012 af en sindsdien woont en werkt Pite weer in Vancouver. Vanaf 2013 is ze associate artist bij Sadler's Wells Theatre in Londen. Daarnaast is ze Associate Dance Artist van Canada's National Arts Centre.

Gedurende haar carrière als choreograaf heeft Pite meer dan zestig choreografieën verzorgd voor wereldberoemde gezelschappen als Nederlands Dans Theater, Ballet de l'Opéra national de Paris, The Royal Ballet, Ballett Frankfurt, Cullberg Ballet, Ballet BC, National Ballet of Canada en Cedar Lake Contemporary Ballet.