Naar inhoud springen

Cinetol

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Cinetol
Cinetol in 1977, met rechts het gebouw van de Theosofische Vereniging en links nog net te zien het later afgebroken gebouw met de oude vergaderzaal
Cinetol in 1977, met rechts het gebouw van de Theosofische Vereniging en links nog net te zien het later afgebroken gebouw met de oude vergaderzaal
Locatie
Locatie Amsterdam - Zuid
Adres Tolstraat 160, Diamantbuurt, AmsterdamBewerken op Wikidata
Coördinaten 52° 21′ NB, 4° 54′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie Theosofische Vereniging
Huidig gebruik openbare bibliotheek (OBA), t/m 2 december 2018
Architectuur
Bouwstijl Nieuwe zakelijkheid
Bouwinfo
Architect Leendert van der Vlugt
Erkenning
Monumentstatus Rijksmonument
Monumentnummer 5737
Detailkaart
Cinetol (groot-Amsterdam)
Cinetol
rijksmonumenten in Amsterdam-Zuid
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde
Amsterdam

Cinetol of Cinétol is een gebouw uit 1929 aan de Tolstraat (160) in de wijk De Pijp in Amsterdam-Zuid. Het is door architect Leendert van der Vlugt ontworpen in de stijl van de nieuwe zakelijkheid. Sinds 1978 is het beschermd als rijksmonument.

Het was oorspronkelijk bestemd voor de bijeenkomsten van de Theosofische Vereniging in Nederland (TVN), die aangesloten is bij de Theosophical Society waarvan het hoofdkwartier is gevestigd in Adyar in Chennai in India.

Vanaf 1943 was er een bioscoop, na de oorlog kreeg het de naam CinéTol van "cinéma" en "Tolstraat". De bioscoop sloot in 1979 omdat de Theosofische Vereniging het gebouw wilde verkopen. De uitbater, Cor Koppies (1936-1998), die er in 1954 was begonnen als operateur, is vervolgens een nieuw filmhuis begonnen, Cinecenter, aan de Amsterdamse Lijnbaansgracht.[1]

Tot 2 december 2018 was er een bibliotheek gevestigd, een filiaal van de Openbare Bibliotheek Amsterdam.[2]

Achter de bibliotheek is een grote binnentuin, waar in een houten gebouw al sinds 1970 de Tolkresj is gevestigd, een peuterspeelzaal die geheel door ouders wordt geleid, zonder betaalde medewerkers.[3][4] De tuin zelf, de Natuurtuin Cinetol, wordt onderhouden door buurtbewoners.[5][6]

De theosofen zitten nog steeds in een gebouw ter rechterzijde (Tolstraat 154), waar bijeenkomsten plaatsvinden[7] en een grote bibliotheek met geestelijke boeken is.[8]

In 1982-1985 is ter linkerzijde van de voormalige theosofische tempel een gebouw gekomen (Tolstraat 182), ook onder de naam Cinetol. Tegelijkertijd werd een titelloos werk van Govert Heikoop op het voorplein geplaatst.