Akira (sterrenstelsel)
| Akira | ||||
|---|---|---|---|---|
| Afbeelding gewenst | ||||
| Sterrenbeeld Lynx | ||||
| Type | Rode geiser-sterrenstelsel | |||
| Rechte klimming | 09u 04m 21.4845945586s | |||
| Declinatie (Epoche 2000) |
41° 28′ 54.116359185″ | |||
| Magnitude | 12,125 (J) | |||
| Diameter | 0,410 x 0,320 boogminuten | |||
| Roodverschuiving | 0,02447 | |||
| Radiële snelheid | 7246 km/s | |||
| MCG+07-19-017, LEDA 25466 | ||||
| ||||
Akira is een rood gekleurd elliptisch sterrenstelsel met een groot superzwaar zwart gat. Het staat in het sterrenbeeld Lynx. Het sterrenstelsel staat bekend als een rode geiser-sterrenstelsel.[1] Akira is het eerste als zodanig geclassificeerde stelsel. De rode kleur komt doordat er (vrijwel) alleen nog oude (stervende) en kleine rode sterren in het stelsel bestaan.[2][1] Het geisereffect komt doordat overbodige energie uit het zwarte gat spuit zoals bij geisers op aarde.[3]
Het sterrenstelsel is vernoemd naar de manga-reeks Akira.[2] De ontdekker van het sterrenstelsel, Edmond Cheun, heeft voor deze naam gekozen, omdat het stelsel tijdens het MaNGA-project ontdekt is en omdat hij een hommage aan zijn thuisinstelling (de Universiteit van Tokio) wilde brengen.
Fusie
[bewerken | brontekst bewerken]Het zwarte gat in het centrum van Akira voedt zich niet alleen met gassen uit het eigen sterrenstelsel, maar ook met gassen uit het naburige sterrenstelsel Tetsuo, de hoofdrolspeler in de manga Akira. De twee sterrenstelsels bevinden zich midden in het proces om te fuseren. Hoewel fusies tussen sterrenstelsels normaal gesproken het vormingsproces van nieuwe sterren versnellen, gebeurt dat bij Akira niet. De rondom het superzware zwarte gat ontstane accretieschijf draait zo snel (ongeveer de snelheid van het licht[4] dat er winden of jets uit komen, die warmen het sterrenstelsel zodanig op dat er geen nieuwe sterren kunnen ontstaan. Voor stervorming is koud gas nodig, dit wordt echter zodanig opgewarmd door de wind, dat er geen nieuwe sterren kunnen ontstaan.[5]
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) Akira in SIMBAD
- Publicatie (met positie)
- ↑ a b Archieven | Extragalactisch. Astronieuws (25 mei 2016). Gearchiveerd op 6 juli 2020. Geraadpleegd op 20 juni 2020.
- ↑ a b (en) Sloan Digital Sky Survey Press Office, Supermassive black holes cause galactic-scale warming. Astronomy.com (25 mei 2016). Gearchiveerd op 30 januari 2020. Geraadpleegd op 17 juni 2020.
- ↑ (en) Supermassive black holes in 'red geyser' galaxies cause galactic warming. ScienceDaily (25 mei 2016). Gearchiveerd op 23 juni 2020. Geraadpleegd op 20 juni 2020.
- ↑ Discovery Science, Strip the Cosmos, Seizoen 2, Aflevering 1
- ↑ (en) Carlisle, Camille M., How dead galaxies stay dead. Sky & Telescope (26 mei 2016). Gearchiveerd op 19 juni 2020. Geraadpleegd op 18 juni 2020.