တိဿဘုရား
တိဿဘုရား | |
---|---|
သင်္သကရိုက် | Tiṣya |
ပါဠိ | Tissa |
မြန်မာ | တိဿဘုရား |
သီဟိုဠ် | තිස්ස බුදුන් වහන්සේ Tissa Budun Wahanse |
အချက်အလက်များ | |
Venerated by | ထေရဝါဒ၊ မဟာယာန၊ တန္တရ |
ဗုဒ္ဓဘာသာ ပိဋကတ် သုံးပုံလာ ဗုဒ္ဓဝင်အရ တိဿဘုရား[၁] သည် နှစ်ကျိပ်ရှစ်ဆူဘုရားများတွင် ၂၀ မြောက် ဘုရားဖြစ်သည်။
ကိုယ်တော်သည် အရပ်တော် အတောင် ၆၀ (၉၀ ပေ) ရှိသည်။[၂]
- (က) (အမိဝမ်းမှလည်းကောင်း, လူဝတ်ကြောင်အဖြစ် မှလည်းကောင်း, ခန္ဓာ ၅-ပါးမှ၎င်း လွတ်မြောက်မှု) ၃-ကြိမ်ဖြစ်သော။ [၃]
- (ခ) ၃-ပါးသော ဘဝ စည်းစိမ်ကို ပေးနိုင်သူဖြစ်သော။
- (ဂ) ၃-ပါးသော သရဏဂုံ “ကိုးကွယ်ကြောင်း စိတ္တုပ္ပါဒ်”ဖြင့် နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန်၌ တည်စေနိုင်သူဖြစ်သော (ဘုရား)။ [၄]
ခေမကမြို့တော်တွင် ခမည်းတော်-ဇနသန္တ နှင့် မယ်တော်-ပဒုမာဒေဝီ တို့မှ အနောမ ဥယျာဉ်တော်တွင် ဖွားမြင်သည်။ မိဖုရားမှာ သုဘဒ္ဒါဒေဝီ ဖြစ်ပြီး သားတော်မှာ အာနန္ဒာ ဖြစ်သည်။ ဒုက္ကရစရိယာ ကျင့်ရာကာလမှာ ရှစ်လ[၅] ဖြစ်ပြီး ပိတောက်ပင်[၆] တွင် ဘုရားအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။အဂ္ဂသာဝကများမှာ ဗြဟ္မဒေဝနှင့် ဥဒယ၊ အဂ္ဂသာဝိကာများမှာ ဖုဿာနှင့် သုဒတ္တာ ထေရီမတို့ ဖြစ်သည်။
သက်တော်-အနှစ် ၁-သိန်းဖြစ်ပြီး သုနန္ဒဝတီမြို့ အနီး သုနန္ဒရံ တွင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံဝင်ခဲ့သည်။[၇]
၉၂-ကမ္ဘာထက်၌ပွင့်တော်မူသော ဘုရား၂-ဆူတို့တွင် အစအဦး ပွင့်တော်မူသော ဘုရားဖြစ်သည်။ [၈] ဒီပင်္ကရာမြတ်စွာဘုရားမှစ၍ ၂၄-ဆူသော မြတ်စွာဘုရားတို့တွင် ၁၇-ဆူ မြောက် ဖြစ်၏[၉]။ [၁၀]
၂၀။ တိဿ-ဘုရားရှိခိုး+ဆုတောင်းဂါထာ
[ပြင်ဆင်ရန်]- တိလောကဂ္ဂံ မဟာတေဇံ၊ တိလကံဝ သုပါကဋံ။
- တိဿံ ဓမ္မရာဇံ ဝန္ဒေ၊ သော ဒေတု ဇိနောဇယံ။ [၁၁]
- တိဿဗုဒ္ဓဝင်ကို ကြည့်ပါ။
- တိဿဘုရားရှင်ကို ကြည့်ပါ။
ကျမ်းကိုး
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ တိဿ (ပု) [တိ+ဿ။ စက္ခုဿ (မောဂ်၊၄၊၇၁)နှင့် ယှဉ်ကြည့်။]
- ↑ Sayadaw၊ Mingun (1992)။ The great Chronicles of the Buddhas (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်)။ Ti=Ni Publishing Center။ p. 249။
- ↑ (က) တိဿဿာဟံ ဘဂဝတော (အပ၊၁၊၁၂၂) တိ တိက္ခတ္တံ ဇာတောတိ တိဿာ၊ သော မာတုဂဗ္ဘတေ, မနုဿဇာတိတော, ပဉ္စက္ခန္ဓတော စ မုတ္တော ဟုတွာ ဇာတော နိဗ္ဗတ္တော ဗုဒ္ဓေါ ဇာတောတိ အတ္ထော။ အပ၊ဋ္ဌ၊၂၊၈၆။
- ↑ (ခ) (ဂ) တိဿောပိ ဘဝသမ္ပတ္တိယော ဒဒမာနော ဇာတောတိ မာတာပိတူဟိ ကတနာမဝသေန တိဿော။ အထ ဝါ တီဟိ သရဏဂမနေဟိ အဿာသေန္တော ဩဝဒန္တော ဟေတုသမ္ပန္နပုဂ္ဂလေ သဂ္ဂမောက္ခဒ္ဓယေ ပတိဋ္ဌာပေန္တော ဗုဒ္ဓေါ ဇာတောတိ တိဿော။ အပ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၇၁။ (အပ၊၂၊၅၅၊ ၇၅၊ ၁၀၁၊ ၁၉၂။ ဗုဒ္ဓဝံ၊၄၆၁။ ထေရ၊ဋ္ဌ၊၁၊၉၉၊ ၁၀၀၊ ၁၂၀-၁၊ ၁၃၃၊ ၁၄၈-၉၊ ၂၆၁၊ ၂၆၉၊ ၃၄၁-၃၊ ၃၇၉။ ထေရ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၂၊ ၁၅။ ထေရီ၊ဋ္ဌ၊၄၀။ အပ၊ဋ္ဌ၊၁၊၅၀။ အပ၊ဋ္ဌ၊၂၊၇၅၊ ၈၆။ ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၂၆၈-၉၊ ၂၇၀-၂။)
- ↑ (ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၂၆၈)
- ↑ (ဗုဒ္ဓဝံ၊၃၅၉။ ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၂၆၈)
- ↑ (ဗုဒ္ဓဝံ၊၃၅၉၊ ၃၆၀။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၈။ ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၂၇၁။ ဓမ္မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၄။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၈-၉)
- ↑ (ဗုဒ္ဓဝံ၊၃၅၉၊ ၃၆၀။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၈။ ဓမ္မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၄။ ဗုဒ္ဓဝံ၊ဋ္ဌ၊၂၆၇။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၈)
- ↑ (ဓမ္မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၅၃)
- ↑ တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၉
- ↑ အရှင်ကောဝိဒဓဇ(ပါဠိပါရဂူ၊ ဝိနယပါရဂူ၊ သာ.သီ.ဓ၊ ဂဏဝါစက၊ အဂ္ဂမဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ) (ပကြိမ်၊ ၂၀၁၂)။ မြတ်ဘုရားရှင် နှစ်ကျိပ်ရှစ်ဆူဝင်။ စိန်ပန်းပြာစာပေ။
|date=
ရှိ ရက်စွဲတန်ဖိုး စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)