Vincent van Gogh
.jpg)
Vincent Willem van Gogh ([ˈvɪnsənt ˈʋɪləm vɑŋ ˈɣɔx]; twieled fit-30 ta' Marzu 1853 – miet fid-29 ta' Lulju 1890) kien pittur Olandiż ta' wara l-Impressjoniżmu li wara mewtu sar wieħed mill-iktar figuri famużi u influwenti fl-istorja tal-arti tal-Punent.
Ħajja personali u tagħlim
[immodifika | immodifika s-sors]Van Gogh twieled f'familja ta' klassi medja-għolja, u beda jpinġi minn mindu kien tifel.[1] Fi tfulitu huwa kien serju, kwiet u ħosbien. Bħala żagħżugħ, huwa ħadem bħala bejjiegħ tal-arti, u spiss kien jivvjaġġa, iżda qabditu d-dipressjoni wara li ttrasferixxa ruħu f'Londra. Huwa fittex il-wens fir-reliġjon u qatta' xi żmien bħala missjunarju Protestant fin-Nofsinhar tal-Belġju. Il-mard u s-solitudni ħakmulu ħajtu qabel ma qabad ipitter fl-1881, wara li mar lura biex jgħix fid-dar tal-ġenituri tiegħu. Ħuħ iż-żgħir Theo appoġġah finanzjarjament, u bejniethom baqgħu jikkorrispondu fit-tul permezz ta' ittri.[2]
Ix-xogħlijiet bikrin tiegħu, l-iktar natura mejta u rappreżentazzjonijiet ta' raħħala, fihom ftit sinjali tal-kulur qawwi li ddistingwa x-xogħol tiegħu iktar 'il quddiem. Fl-1886, huwa mar jgħix f'Pariġi, fejn iltaqa' ma' membri tal-avant-garde, fosthom Émile Bernard u Paul Gauguin, li kienu qed jirreaġixxu kontra s-sensibbiltà tal-Impressjoniżmu. Meta x-xogħol tiegħu żviluppa, huwa ħoloq approċċ ġdid għan-natura mejta u għall-pajsaġġ lokali. Il-pitturi tiegħu sar ikollhom kuluri iktar jgħajtu filwaqt li żviluppa stil li twettaq għalkollox matul iż-żjara tiegħu f'Arles fin-Nofsinhar ta' Franza fl-1888. Matul dan il-perjodu, huwa wessa' s-suġġetti tiegħu biex jinkludi wkoll sensiela ta' siġar taż-żebbuġ, għelieqi tal-qamħ, u ġirasoli.[3][4]
-
Natura mejta: Vażun bi Tnax-il Ġirasol, Awwissu 1888, Neue Pinakothek, Munich -
Fjurdulis, Mejju 1889, il-Mużew ta' J. Paul Getty, Los Angeles -
Inwar tal-Lewż, Frar 1890, il-Mużew ta' Van Gogh, Amsterdam
Mard psikjatriku u mewt
[immodifika | immodifika s-sors]Van Gogh kien ibati minn episodji psikotiċi u delużjonijiet, u minkejja li kien jinkwieta dwar l-istabbiltà mentali tiegħu, spiss kien jittraskura s-saħħa fiżika tiegħu, ma kienx jiekol sew u kien jixrob ħafna alkoħol. Il-ħbiberija tiegħu ma' Gauguin intemmet wara konfrontazzjoni b'xafra meta, fis-saħna tal-mument, huwa qata' parti mill-widna x-xellugija tiegħu stess.[5] Huwa qatta' xi żmien fi sptarijiet psikjatriċi, inkluż perjodu f'Saint-Rémy. Wara li qabad u telaq u ttrasferixxa ruħu fl-Auberge Ravoux f'Auvers-sur-Oise qrib Pariġi, huwa ġie taħt il-kura tat-tabib omeopatiku Paul Gachet. Id-dipressjoni tiegħu ppersistiet, u fis-27 ta' Lulju 1890, Van Gogh x'aktarx li spara lilu nnifsu f'sidru b'revolver tat-tip Lefaucheux. Jumejn wara huwa miet bil-ġrieħi li kkawża lilu nnifsu.[6][7]
Xogħlijiet
[immodifika | immodifika s-sors]
F'deċennju, huwa ħoloq madwar 2,100 opra tal-arti, inkluż xi 860 pittura taż-żejt fuq it-tila, li l-biċċa l-kbira minnhom saru fl-aħħar sentejn ta' ħajtu.[8] Jinkludu pajsaġġi, natura mejta, ritratti u awtoritratti, u huma kkaratterizzati minn kuluri qawwijin u drammatiċi, u daqqiet impulsivi u espressivi bil-pinzell, li taw kontribut siewi għall-pedamenti tal-arti moderna. Huwa ma kellux suċċess kummerċjalment, u s-suwiċidju tiegħu meta kellu seba' u tletin sena seħħ wara snin ta' dipressjoni u faqar.
Meta kien ħaj, Van Gogh ma kellux suċċess kummerċjali, u kien jitqies bħala miġnun u falliment. Peress li sar famuż wara li kkommetta suwiċidju, huwa ġie meqjus bħala ġenju mhux mifhum fl-immaġinarju pubbliku. Ir-reputazzjoni tiegħu kibret fil-bidu tas-seklu 20, peress li elementi tal-istil tiegħu ġew inkorporati mill-Fauves u mill-Espressjonisti Ġermaniżi. Huwa kiseb suċċess kritiku u kummerċjali mifrux fid-deċennji ta' wara, u huwa mfakkar bħala pittur importanti iżda traġiku. Il-personalità problematika tiegħu tintuża bħala eżempju tal-ideal Romantiku ta' artisti torturat. Illum il-ġurnata, ix-xogħlijiet ta' Van Gogh huma fost l-iktar pitturi għaljin li qatt inbigħu fid-dinja, u l-legat tiegħu ġie onorat minn mużew f'ismu, il-Mużew ta' Van Gogh f'Amsterdam, li għandu l-ikbar kollezzjoni fid-dinja tal-pitturi u tat-tpinġijiet tiegħu.[9]
-
Awtoritratt b'Kappell Griż tal-Felt, ix-Xitwa 1887-1888, il-Mużew ta' Van Gogh, Amsterdam -
Awtoritratt b'Kappell tat-Tiben, Pariġi, ix-Xitwa 1887-1888, il-Metropolitan Museum of Art, New York -
Awtoritratt, 1889, il-Gallerija Nazzjonali tal-Arti, Washington D.C. Fl-awtoritratti tiegħu li għamel f'Saint-Rémy jidher min-naħa ta' widintu mhux maqtugħa, kif kien jara lilu nnifsu fil-mera
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ Naifeh, Steven W.; Smith, Gregory White (2011). Van Gogh: The Life. Random House. ISBN 978-0-375-50748-9.
- ^ Pomerans, Arnold (1997). The Letters of Vincent van Gogh. Penguin Classics. ISBN 978-0-14-044674-6.
- ^ McQuillan, Melissa (1989). Van Gogh. Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-20232-6.
- ^ Druick, Douglas; Zegers, Pieter (2001). "(exh. cat)". Van Gogh and Gauguin: The Studio of the South. Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-51054-4.
- ^ Sweetman, David (1990). Van Gogh: His Life and His Art. Touchstone. ISBN 978-0-671-74338-3. p. 290.
- ^ Hughes, Robert (1990). Nothing If Not Critical. The Harvill Press. ISBN 978-0-14-016524-1.
- ^ Blumer, Dietrich (2002). "The Illness of Vincent van Gogh". American Journal of Psychiatry. 159 (4): 519–526.
- ^ Dorn, Roland; Keyes, George (2000). "(exh. cat)". Van Gogh Face to Face: The Portraits. Thames & Hudson. ISBN 978-0-89558-153-2.
- ^ "The Van Gogh Museum". web.archive.org. 2010-05-29. Arkivjat mill-oriġinal fl-2010-05-29. Miġbur 2021-08-10.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)