ജുമുഅ മസ്ജിദ്

Mazjid

Mazjid

ഇസ്ലാം മത വിശ്വാസികളുടെ ആരാധനാസ്ഥലമാണ് മസ്ജിദ് അഥവാ മുസ്‌ലിം പള്ളി. (അറബി: مسجد‎‬ ,ഇംഗ്ലീഷ്: Mazjid). മസ്ജിദ് എന്നാൽ സാഷ്ടാംഗം ചെയ്യാനുള്ള സ്ഥലം എന്നാണ് ഭാഷാർത്ഥം. ജുമുഅ മസ്ജിദ്, എന്നും പറയാറുണ്ട്. ജുമുഅ എന്ന വാക്കിൻറെ അറബി ഭാഷാഅർ‌ഥം ഒരുമിച്ച് കൂടുക എന്നതാണ്. ജുമുഅ നമസ്കാരം നടക്കുന്നത് വെള്ളിയാഴ്ചകളിൽ‌ ഉച്ചക്കാണ്. അന്നേ ദിവസം മസ്ജിദുകളിൽ ഖുതുബ നടക്കുന്നു. ജുമുഅ ഖുതുബ നടത്തുന്ന ആളിനെ ഖതീബ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ജുമുഅ നമസ്കാരം ഉള്ള മുസ്‌ലിം ആരാധനാലയത്തെ ജുമുഅ മസ്ജിദ് എന്നു വിളിക്കുന്നു.( ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ജുമുഅ നമസ്കാരം ഇല്ലാത്ത ചെറിയ മസ്ജിദുകളും ഉണ്ട് ) നമസ്കാരം അറബി: صلاة‎‬, സ്വലാത്ത്) നടക്കുന്ന സ്ഥലം എന്നതിനു പുറമെ, അറിയിപ്പുകേന്ദ്രമായും മതവിദ്യാഭ്യാസകേന്ദ്രമായും മസ്ജിദ് ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഇമാം പ്രാർഥനകൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുന്നു. ലോകത്തിൽ ഏറ്റവും അധികം മസ്ജിദുകൾ ഉള്ള രാജ്യം ഭാരതം ആണ്.^{[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]} ഏതാണ്ട് 3 കോടിയിലധികം വരും ഇത്.^{[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]}

അറബിഭാഷയിൽ سجد (സജദ) എന്നാൽ സാഷ്ടാംഗം(സുജൂദ്) ചെയ്യുക എന്നാണർത്ഥം. ഇതിന്റെ നാമരൂപമാണ് സാഷ്ടാംഗം ചെയ്യുന്ന സ്ഥലം എന്നർത്ഥമുള്ള മസ്ജിദ്. പുരാതന അരാമിക് ഭാഷയിലും ഈ പദം ഇതേ അർത്ഥത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത് കാണാം^[1].

മസ്ജിദ് പല ഭാഷകളിലും പലപേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈജിപ്തുകാർ ജ എന്നത് ഗ എന്നാണ് ഉച്ചരിക്കാറുള്ളത്. ആയതിനാൽ മസ്ഗിദ് എന്നു പറയുന്നു. ഈ മസ്ഗിദ് ആണത്രേ ഇംഗ്ലീഷിൽ മസ്ക്ക് അഥവാ മൊസ്ക്ക്(Mosque) ആയത് എന്നു കരുതുന്നു. സ്പാനിഷുകാർ മെസ��ക്വിറ്റ (mezquita) എന്നും വിളിക്കുന്നു.^[1]. യൂറോപ്യന്മാർ മസ്ജിദുകളെ പണ്ടുകാലത്ത് മൊസെയ്ഖ്, മസ്കി, മോസ്കി, മോസ്കേഹ് എന്നൊക്കെയാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. പിന്നീട് ഇവ മോസ്കായി മാറുകയാണുണ്ടായത്.^[2]

ഇന്ന് മിനാരങ്ങളും താഴികക്കുടങ്ങളും തുറന്ന പ്രദേശങ്ങളും അടങ്ങുന്ന മസ്ജിദുകൾ ലോകമെമ്പാടും കാണാമെങ്കിലും ഇസ്‌ലാമിന്റെ ആദ്യകാലത്തെ പള്ളികൾ വളരെ ലളിതമായ ശൈലിയിലുള്ളതായിരുന്നു.^{[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]} പ്രവാചകന്റെ മസ്ജിദ് (മസ്ജിദുന്നബവി) ഈന്തപ്പനയോല മേഞ്ഞതും താഴെ ചരൽ വിരിച്ചതും ആയിരുന്നു. പിന്നീട് ഒരുപാട് പ്രദേശങ്ങൾ ഇസ്‌ലാമിന്റെ കീഴിൽ വരികയും പ്രാദേശികമായ ഇസ്‌ലാമിക വാസ്തുവിദ്യ വികസിക്കുകയും വ്യതസ്ഥ ശൈലിയിലുള്ള മസ്ജിദുകൾ ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്തു.

മിനാരങ്ങളും താഴികക്കുടങ്ങളും അടങ്ങുന്ന ഇസ്‌ലാമിക വാസ്തുവിദ്യ പ്രകടമാക്കുന്നവയാണ് സാധാരണ പള്ളികൾ. കേരളത്തിലെ മിക്കവാറും എല്ലാ പുരാതന മസ്ജിദുകളിലും കേരളീയ വാസ്തുകലയാണ് കാണുപ്പെടുന്നത്. പലരീതിയിലുള്ള വാസ്തുശൈലികൾ പള്ളികളിൽ കാണാമെങ്കിലും എല്ലാ മസ്ജിദുകളിലും പൊതുവായി കാണപ്പെടുന്ന ചില കാര്യങ്ങളുണ്ട്.

നമസ്കാരത്തിനായി അണിയായി നിൽക്കാനുള്ള സൗകര്യമുള്ള സ്ഥലമാണിത്.

നമസ്കാരത്തിനായി ഇമാം നേതൃത്വം നൽകുന്ന സ്ഥലം. മക്കയ്ക്കഭിമുഖമായി(ഖിബല) നിലകൊള്ളുന്ന മിഹ്റാബ് ശബ്ദം പ്രതിഫലിക്കൻ അർധവൃത്താകൃതിയിലാണ് നിർമ്മിക്കുന്നത്.

വെള്ളിയാഴ്ചകളിലും, പെരുന്നാൾ ദിനങ്ങളിലും ഇമാം ഖുതുബ ഓതാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രസംഗപീഠത്തെയാണ് മിംബർ എന്നു പറയുന്നത്.

നമസ്കാരത്തിനായി അംഗശുദ്ധി (വുദു) വരുത്തുവാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കൃത്രിമ തടാകം. ആധുനികകാലത്ത് മസ്ജിദുകളിൽ വ്യാപകമായി പൈപ്പുകളും ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു.

Mosques എന്ന വിഷയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലുണ്ട്.

• ലോകത്തിന്റെ വിവിധഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മസ്ജിദിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ
• 
  കോട്ടയം താഴത്തങ്ങാടിയിലുള്ള കേരളീയ ശൈലിയിൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മാലിക് ദിനാർ ജുമുഅ മസ്ജിദ്.
• 
  കോഴിക്കോട്ടെ നാഖുദാ മിശ്കാൽ പള്ളി
• 
  The Great Mosque of Paris
• 
  The Umayyad Mosque in Damascus, Syria was a Byzantine church before the Islamic conquest of the Levant. Some ecclesiastical elements are still evident.
• 
  The Sultan Ahmed Mosque in Istanbul
• 
  Mosque in Cuiabá, Brazil.
• 
  The Shah Mosque in Isfahan,Iran
• 
  Interior of the Mezquita, a hypostyle former mosque with columns arranged in grid pattern, in Córdoba, Spain.
• 
  ഔറംഗസേബ് നിർമ്മിച്ച ബാദ്ഷാഹി മസ്ജിദ്

• Arberry, A. J. (1996). The Koran Interpreted: A Translation (1st ed.). Touchstone. ISBN 978-0684825076.
• Hawting, Gerald R. (2000). The First Dynasty of Islam: The Umayyard Caliphate AD 661–750. Routledge. ISBN 0415240727.
• Khan, Muhammad Muhsin (1999). Noble Quran (1st ed.). Dar-us-Salam Publications. ISBN 978-9960740799. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
• Kramer (ed.), Martin (1999). The Jewish Discovery of Islam: Studies in Honor of Bernard Lewis. Syracuse University. ISBN 978-9652240408. {{cite book}}: |last= has generic name (help)
• Kuban, Dogan (1974). Muslim Religious Architecture. Brill Academic Publishers. ISBN 9004038132.
• Lewis, Bernard (1993). Islam in History: Ideas, People, and Events in the Middle East. Open Court. ISBN 978-0812692174.
• Lewis, Bernard (1994). Islam and the West. Oxford University Press. ISBN 978-0195090611.
• Lewis, Bernard (1996). Cultures in Conflict: Christians, Muslims, and Jews in the Age of Discovery. Oxford University Press. ISBN 978-0195102833.
• Mubarkpuri, Saifur-Rahman (2002). The Sealed Nectar: Biography of the Prophet. Dar-us-Salam Publications. ISBN 978-1591440710.
• Najeebabadi, Akbar Shah (2001). History of Islam. Dar-us-Salam Publications. ISBN 978-1591440345.
• Nigosian, S. A. (2004). Islam: Its History, Teaching, and Practices (New ed.). Indiana University Press. ISBN 978-0253216274.
• Rahman, Fazlur (1979). Islam (2nd ed.). University of Chicago Press. ISBN 0-226-70281-2.
• Walker, Benjamin (1998). Foundations of Islam: The Making of a World Faith. Peter Owen Publishers. ISBN 978-0720610383.

• Website with a gallery of Masjid Pictures from around the world.
• Mosques in the USA
• Virtual Mosque Tour Archived 2008-10-19 at the Wayback Machine.
• - Provide free websites for Mosques in the UK
• UK Mosques - detailed graphical map of each one
• Local Mosques
• Ottoman: Art and the Culture - provides information on Ottoman mosques and architecture
• Pictures of over 40 Istanbul Mosques
• The Mosque Review (Masjid) - provides an overview of the features and floor plans of mosques
• The Martyred Mosques Archived 2008-03-02 at the Wayback Machine. On the Seven Mosques of Medina
• A review of Mosque Architecture
• Islam in Keighley Archived 2007-11-02 at the Wayback Machine.
• Darul Ishaat - keighley based Online Islamic store
• mosque: Photos, Videos on Technorati Archived 2007-12-18 at the Wayback Machine.
• Local Mosques at Islamicity Archived 2008-06-06 at the Wayback Machine.
• Imamia Mission Shia Organisation in Bury, Manchester, U.K.
• Mosques From Around the World Archived 2008-05-09 at the Wayback Machine.
• Mosques From Around the World at Islamicity
• High-res photo gallery of world wide mosques Archived 2007-12-26 at the Wayback Machine.
• Mosques - Great Buildings Online
• LexicOrient- Mosques Archived 2007-12-08 at the Wayback Machine.
• Mosques in Egypt
• Mosques in Singapore Archived 2008-05-26 at the Wayback Machine.
• American Mosques Archived 2008-06-11 at the Wayback Machine.
• Mosques at sacred destinations
• A directory of UK mosques, with mosque address
• The mosque in Islamic religion
• Architectural features of mosques
• Islamic Architecture
• Mosque Online - Assisting Mosques get Online Free Archived 2008-06-10 at the Wayback Machine.
• (in English)(in Turkish) Ulu Cami: A Karachay Mosque serving Muslim Community in Northern Jersey
• Mosques map in the World Archived 2017-09-13 at the Wayback Machine.

ഇസ്‌ലാം മതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക.