Прејди на содржината

Фурмантера

Координати: 38°42′N 1°27′E / 38.700° СГШ; 1.450° ИГД / 38.700; 1.450
Од Википедија — слободната енциклопедија
Фурмантера
Formentera
Знаме
Географија
МестоСредоземно Море
Координати38°42′N 1°27′E / 38.700° СГШ; 1.450° ИГД / 38.700; 1.450
АрхипелагПитиуси, Балеарски Острови
Површина83,24 км2
Највисоко место119 м
Највисока точкаЛа Мола
Држава
Автон. заедницаБалеарски Острови
Најголема населбаСант Франсеск Шавиер
Демографија
Население11,891 (2021)
Густина142,85 /km2 (36.998 /sq mi)
Дополнителни податоци
Службени јазици:
каталонски, шпански


Фурмантера каталонски: Formentera) или Форментера и (шпански: Formentera) — најмалиот и најјужниот остров во групата Питиуски Острови (сочинета од Ибица Фурмантера и разни островчиња) во состав на автономната заедница Балеарски Острови, Шпанија. Зафаќа вкупна површина од 83,24 км2 и има 11.891 жители (2021).[1]

Историја

[уреди | уреди извор]

Се смета дека името на островот доаѓа од латинскиот збор frumentarium што значи „амбар“. Населен е уште од 2000–1600 г. п.н.е. Од тоа време се археолошките наоѓалишта во Ка на Коста,[2] на ’ртот Барбара (повеќе места)[3] и Кова дес Фум.[4] Со островот владееле Картагинците, а потоа Римјаните. Подоцна прешол во рацете на Визиготите, Византијците, Вандалите и Арапите. Во 1109 г. бил опустошен од норвешкиот крал Сигурд I кој ја предводел т.н. „Норвешка крстоносна војна“. Во XIII век бил освоен од кралот Јаков I Освојувачот и припоен кон Арагонската Круна. Подоцна станал дел од Кралството Мајорка.

Од 1403 г. до почетокот на XVIII век Фурмантера била ненаселена поради опасноста од берберските пирати.[5][6] На 17 јуни 1651 г. за време на Француско-шпанската војна, група шпански галии под водство на Јован Јосиф Австриски крај Фурмантера го заплениле францускиот брод „Лион курон“.

На 20 октомври 1529 г. се одиграл�� поморската Битка на Фурмантера помеѓу флотата на Османлиското Царство под раководство на Ајдин Рејс и силите на Шпанското Царство кои биле распоредени на островот.

Фурмантера и околните островчиња самоуправно се осамостоиле во 1977 г. Дотогаш биле под општинскиот совет на Ибица и Фурмантера (опфаќајќи ги сите Питиуски Острови), но во одделен округ (кој веќе ја покривал денешната општина Фурмантера).

Географија

[уреди | уреди извор]
Месните заедници на Фурмантера

Главниот остров на Фурмантера е долг 19 км и сместен на 6 км јужно од Ибица во Средоземното Море. Низ него минува границата на Балеарското Море како северозападен елемент на Средоземното.[7] Позначајни села се Сант Франсеск Шавиер, Сант Феран де сес Рокес, Ел Пилар де ла Мола (на полуостровот Ла Мола) и Ла Савина.

Фурмантера е сочинета од една истоимена општина со население од 11.981 жители (2021). Зафаќа површина од 83,24 км2. Поделена е на неколку парохии (parròquies), кои пак се делат на месни заедници (véndes).

Северно од Фурмантера е островот Еспалмадор (Illa de s'Empalmador), втор по големина во општината и обиколен со мали островчиња. Еспалмадор е томболо, одвоен од Фурмантера со плиток спруд; при осека водата е доволно ниска што дозволува пешачење меѓу двата острова. Ова е популарно одморишно место за јахтите кои одат помеѓу Ибица и Фурмантера.

Островот има степска клима со врели и многу суви лета и топли суви зими. Поради рамниот терен врнежите се ретки, а температурата е прилично рамномерна. Просечните годишни врнежи изнесуваат 370-420 мм. Просечната година има 2.883 сончеви часови.

Знаменитости

[уреди | уреди извор]

Фурмантера е позната по убавите бели плажи и нудизмот.[8] Почнувајќи од 1960-тите станала популарно одредиште за хипиците.[9] На островот престојувале и твореле мноштво познати личности и групи од популарната култура и музика.

Иако местата на островот се добро поврзани со асфалтирани патишта и изнајмувањето на автомобили е лесно, многу посетители изнајмуваат мопеди и велосипеди поради рамниот терен и распространетоста на велосипедските патеки.

На Фурмантера има и четири одбранбени кули од типот мартело.[10]

Сообраќајни врски

[уреди | уреди извор]

До островот се стигнува само со траект од Ибица кој таму има сопствен терминал.

Мештаните користат месен говор на балеарскиот дијалект на каталонскиот јазик. Службени јазици се каталонскиот и шпанскиот, но летно време се слушаат англискиот, италијанскиот, германскиот, францускиот и холандскиот поради масовниот туризам.

Галерија

[уреди | уреди извор]

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  1. Национален статистички институт, Мадрид, 2021.
  2. Ca na Costa, L’Enciclopèdia d’Eivissa i Formentera, посет. 16 април 2017 г.
  3. Cap de Barbaria, L’Enciclopèdia d’Eivissa i Formentera, посет. 16 април 2017 г.
  4. Cova des Fum, L’Enciclopèdia d’Eivissa i Formentera, посет. 16 април 2017 г.
  5. Bryant, Sue (јуни 2007). Ibiza and Formentera. New Holland Publishers. ISBN 9781845378141.[мртва врска]
  6. Syed, Muzaffar Husain; Akhtar, Syed Saud; Usmani, B. D. (14 септември 2011). Concise History of Islam (англиски). Vij Books India Pvt Ltd. ISBN 9789382573470.
  7. C.Michael Hogan. 2011. Balearic Sea. Encyclopedia of Earth. Eds. P.Saundry & C.J.Cleveland. National Council for Science and the Environment. Washington DC
  8. Mischke, Roland; Schwarz, Berthold (2001). Ibiza, Formentera. Nelles Verlag. стр. 91–. ISBN 978-3-88618-768-3.
  9. Stewart, James (18 јуни 2010). „Formentera: where the party's still chilled“. The Guardian. Посетено на 15 јуни 2015.
  10. Clements, Bill; Clements, William H. (2011). Martello Towers Worldwide. Casemate Publishers. стр. 56. ISBN 9781848845350. Посетено на 5 март 2015.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]