Милорад Додик

Милорад Додик (Бања Лука, 12 март 1959)^[1] — српски политичар, политолог, претседавач и српски член на Претседателството на Босна и Херцеговина и претседател на Сојузот на независните социјалдемократи (СНСД).

Дипломирал на Факултетот за политички науки во Белград. Почесен претседател е на К.К. Партизан. Тој бил добитник на неколку награди и одликувања, како што е наградата на Фондот за единство на православните народи од рацете на Рускиот Патријарх, Светиот крст на стражата на Христовиот гроб од рацете на Ерусалимскиот патријарх, Орденот на Светиот Спасител на првиот ред што го доделува Српската православна црква Орден Немањиќ, Орден на Република Српска.^[2]

Роден е во Бања Лука, како синот на Богољуб и Мира Додик. Живеел во Лакташи, каде што учел основно образование. Во 1978 година дипломирал на средното земјоделско училиште во Бања Лука; Потоа се запишал на Белградскиот универзитет, каде дипломирал во 1983 година.^[3]

Од 1986 година до 1990 година, тој бил претседател на Извршниот комитет на Општинското собрание во Лакташи.^[4] Во 1990 година на првите повеќепартиски избори во СР на Босна и Херцеговина беше избран за српски пратеник во Собранието на СР БиХ, како кандидат на Сојузот на реформските сили . За време на војната во Босна, тој беше член на Националното собрание на Република Српска . Во тоа време тој го основал Клубот на независни членови на Националното собрание на Република Српска, чии членови беа опозицијата на Српската демократска партија, која имаше мнозинска власт во Националното собрание на Република Српска.

Во 1996 година, по Дејтонскиот договор, Партијата на независни социјалдемократи излезе од клубот, а Додик станал негов прв претседател. Партијата подоцна била обединета со Демократската социјалистичка партија, со цел да формира Сојуз на независните социјалдемократи, чиј Додик сѐ уште е претседател.

Милорад Додик бил премиер на Република Српска во три мандати.

• На 18 јануари 1998 година Националното собрание на Република Српска ја избрала Владата на Република Српска на чело со Милорад Додик, на предлог на тогашниот претседател на Република Српска, Билјана Плавшиќ . Партијата на Додик освои само 6 места на парламентарните избори во 1998 година, далеку зад СДС, која освои 19 места. Сепак, високиот претставник за БиХ Карлос Вестендорп и западните сили сакаа Додик да остане на функцијата премиер, условувајќи понатамошна финансиска помош за Република Српска со неговиот реизбор. ^[5] Додик остана до 12 јануари 2001 година на функцијата премиер на Република Српска. година.
• На 28 февруари 2006 година Народното собрание на Република Српска ја избра Владата на Република Српска предводена од Милорад Додик, на предлог на тогашниот претседател на Република Српска Драган Чавиќ .
• По општите избори во Босна и Херцеговина, одржана на 1 октомври 2006 година, Партијата на Милорад Додик - Сојузот на независните социјалдемократи - освои 43,31% од гласовите за изборите на пратениците во Народното собрание на РС - односно 41 пратенички места во собранието и победата на нејзиниот кандидат за Претседател на Република Српска - д-р Милан Јелиќ . После тоа, сите услови се исполнети што Милорад Додик, на предлог на Милан Јелиќ, ќе биде реизбран за премиер на РС без никакви проблеми. Новата, дванаесетта влада на РС беше избрана на седницата на НСРС одржана на 29 ноември 2006 година. година.

Милорад Додик победил на претседателските избори во Република Српска 2010 со 51 отсто од гласовите. На 15 ноември 2010 година . Официјално ја презел функцијата претседател на Република Српска, положил свечена заклетва пред Националното собрание на Република Српска . Религиозната церемонија на инаугурацијата се одржала на 15 ноември 2010 година во катедралата Христос Спасителот во Бања Лука. За време на церемонијата на инаугурацијата, претседателот на РС Милорад Додик положил свечена заклетва.

На изборите одржани на 12 октомври 2014 година со 45,39% од гласовите, Огнен Тадиќ победил по вторпат со 44,28% од гласовите, а неговиот мандат бил продолжен до 2018 година.^[6]

Во 1990-тите, тој бил професионален кошаркар во Колетскиот клуб Полет од Опово.^[7] Повеќе од десет години, Милорад Додик бил претседател на п.н.е. "Игоке" Александровац, еден од основачите на КК "Партизан" Белград му доделил титулата почесен претседател на клубот.^[1] Често може да се види на спортски настани во Србија ^[8] и во Република Српска, и во функција на претседателот на РС, тој иницирал неколку проекти за соработка помеѓу различните филијали спортски федерации на Србија и Република Српска.^[9]

Тој е оженет со Снежана, со која има две деца, син Игор и ќерка Горица.^[3]

• По повод осветувањето на Спомен-црквата Христос Спасител во Бања Лука на 29 мај 2009 година. Како еден од кумовите на храмот, тогаш премиерот на Република Српска, Милорад Додик, му бил доделен Орденот на Светиот Спасител на Првиот ред, највисоко одликување на Српската православна црква .^[10]
• Со одлука на Националниот совет за безбедност на Русија на 6 ноември 2011 година. тој бил одликуван со Првиот орден за заслуги за татковина и козаци.^[11]
• По наредба на Претседателот на Руската Федерација Дмитриј Медведев на 22 ноември 2011 година, му беше доделен "Орден на Друштвото" за развој на соработка меѓу Руската Федерација и Босна и Херцеговина .^[12] Наредбата му била предадена на 9 јануари 2012 година, на Денот и славата на Кришна на Република Српска.^[13]
• Споменик на Српското просветно и културно друштво "Просвета", кој гласи: "Во име на почит и благодарност за застапување и придонес кон промовирање на образованието, културата и духовноста на српскиот народ"; Билеќа, 28 јуни 2012 година
• Декорација на Фондот за единство на православните народи, за истакната активност за зајакнување на единството на православните народи и промоција и зајакнување на христијанските вредности во општеството; 11 март 2014 година

Патријархот Московски и на цела Русија Кирил му го предаде на претседателот на Република Српска Милорад Додик наградата на Меѓународниот фонд за единство на православните народи за 2013 година доделена во координација на Руската православна црква и Кабинетот на Претседателот на Руската Федерација, со цел да се признае истакната активност за зајакнување на единството на православните народи и промовирање и зајакнување на христијанските вредности во општеството.^[2]

• На 3 мај 2015 година пристигнал Орденот на Светиот Владиката Николај, кој го доделува Валевската епархија ^[14]

Град Сараево на 6 октомври 2009 година поднесол до Обвинителството на БиХ, Канцеларијата на кантоналното обвинителство во Сараево и Тузла и Окружниот суд во Бијељина - кривична пријава против Додик за "злоупотреба на функцијата или орган, провоцирање на национална, расна и верска омраза, расправии или нетрпеливост и насилно однесување". Во септември, на јавниот собир во Бијељина - според тужбата - "ги негираше воените злосторства" на Маркали и на Портата на Тузла и го изрече невиниот генерал Ненад Ѓукиќ, на кој му се суди пред Судот на БиХ .^[15]

Тој се појавил во својство на сведоци на одбраната на судењето на поранешниот претседател на РС Радован Караџиќ, кој за време на војната не ја споделувал партиската идеологија, бидејќи Додик за тоа време бил опозицијата во Република Српска.^[16]

Додик повеќепати напаѓал новинари на разни медиумски куќи,^[17][18] и на новинарите на Алтернативната телевизија им било забрането да присуствуваат на изборната функција на СНСД по октомвриските избори истата година.^[19][20]

• Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (2007). The Balkans: A Post-Communist History. Routledge. ISBN 978-1-134-58328-7. Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (2007). The Balkans: A Post-Communist History. Routledge. ISBN 978-1-134-58328-7. Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (2007). The Balkans: A Post-Communist History. Routledge. ISBN 978-1-134-58328-7. Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (2007). The Balkans: A Post-Communist History. Routledge. ISBN 978-1-134-58328-7.

• Официјално мрежно место на претседателот на РС Архивирано на 6 јуни 2019 г.
• Официјално мрежно место на СНСД
• РТРС: Презентирана книга "Заувијек Српска - Милорад Додик", 21 јуни 2011 година