Асениди

Династијата Асениди (бугарски: Асеневци, Asenevtsi, романски: Asănești) се основачи и владетели на средновековната бугарска држава, позната во современата историографија како Второ Бугарско Царство, помеѓу 1185 и 1280.

Династијата Асен се издигнала како водачи на Бугарија по востанието против Византиската империја во 1185/1186 кое било предизвикано од зголемувањето на даноците.

Некои членови на семејството Асен влегле во византиска служба во тринаесеттиот и четиринаесеттиот век. Презимето се јавува и во денешна Грција, и може да води потекло до оваа династија. Нивното потекло е нејасно.^[1]

Потеклото на династијата, особено етничкото на тројцата браќа Асен (Теодор I (романски: Teodor I), Јован Асен I (романски: Ioan Asan I) и Калојан (романски: Caloian)) сè уште е извор на многу контроверзии, дебатирани меѓу историчарите. Постојат три главни хипотези за нивното потекло::^[2]

1. Влашко потекло,^{[3][4][5][6][7]} став поддржан од повеќето современи извори и романски научници кои своите тврдења ги засноваат на хрониките на Крстоносците, и писмата на папата Инокентиј III и Калојан.^[8][9]
2. Куманско потекло,^[10][11][12] бидејќи некои од имињата, како Асен и Белгун, потекнуваат од куманскиот јазик, како и блиските врски со Куманите, како што се браковите (вклучувајќи ја и жената на Калојан),^[13] непосредната близина и сојузништвото.^[14] Групи на Кумани се населиле и се мешале со локалното население во многу делови на Балканот помеѓу 10ти и 13ти век и последователно основале и други династии во Бугарија (Тертер и Шишман).^{[15][16][17][18]}
3. Бугарско потекло, став кој е вообичаен кај бугарските историчари кои сметаат дека сите домашни извори (од 13ти век^[9]) ги користат термините Бугарија, Бугари и бугарски, словенските имиња како Иванко (роднината кој го убил Јован Асен I),^[19] Борил и Слав.