Naar inhoud springen

Sjabloon:In 't nuujs/01-2025

Veug links toe
Van Wikinuujs

Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

sónger datem (jannewarie)
  • Naord-Amerika, Natuur en milieu: Groete natuurbrenj bereike de sjtad Los Angeles. Doezende luuj rake óntheimd, de materieel sjaoj is enorm.
29 jannewarie
  • Europa algemein, economie: de Europese Commissie prizzenteert planne óm de Europese concurrentiekrach te verbaetere ten opzichte van Sjina en de VS. E wichtig óngerdeel van die planne is 't truukbringe van de bureaucratie door regelgaeving veur bedriever te harmonisere tösje lidsjtate en zoe te versimpele .[1]
  • Duutsjlandj, Oesteriek & Zjwitserlandj, politiek: 'n mierderheid van d'n Duutsjen Bondsdaag in Berlien sjtömp in mit 'n motie van kanseleerkandidaat Friedrich Merz (CDU/CSU) veur e sjtrenger asielbeleid.[2]
27 jannewarie
  • Midde-Afrika: rebelle van de door Rwanda gesjteunde M23-beweging claime de verovering van de sjtad Goma, in 't ónröstige oeste van Congo. Hiebie kómme ónger mie 17 VN-vreiestroepe óm 't laeve.[3]
25 jannewarie
  • Nederlandj, kóns en cultuur: in 't Drents Museum in Assen vingk 'ne könsrouf plaats, woebie ónger mie 'ne kosbare gouwen helm waert gesjtole. D'n gesjtoale sjtökker zin óngerdeil van 'n expositie euver de Daciërs, e volk wat veur de koms van de Romeine in e gebeed woende wat noe Roemenië hèt.[4]
23 jannewarie
  • Kóns en cultuur: De Nederlandse dichteres Esther Jansma sjtörf op 66-jäörige laeftied aan de kanker.[5]
22 jannewarie
  • Midde-Oeste: bie 'ne brandj in e hotel in 't Törkse ski-oord Kartalkaya valle 76 doeje en rake teentalle luuj gewóndj.[6]
21 jannewarie
  • Zuud-Amerika: De Colombiaanse prizzedent Gustavo Petro verklaort de oorlog aan de marxistische rebellegroepering ELN. Ónlangs zint teentalle luuj óm 't laeve gekómme en doezende luuj op de vlöch gesjlage bie gevechte in 't noordoeste van 't landj, taege de grens mit 't ónröstige Venezuela. De ELN en de aeveneins marxistische groepering FARC vechte hie óm controle euver d'n cocaïnehandel.[7]
17 jannewarie
  • Zuud-Europa, kóns en cultuur: in de antieke sjtad Pompeï waert e good bewaard badhoes mit moersjilderinge bloetgelag wat in de Romeinsen tied deil oetmaakde van 'n private residentie.[8]
  • Nederlandj, Kóns en cultuur: De Nederlandse zengeres en actries Manuëla Kemp sjtörf op 61-jäörige laeftied aan de gevolge van 'n óngelök.[9]
16 jannewarie
  • Noord-Amerika, Kóns en cultuur: D'n Amerikaanse rezjisseur David Lynch sjtörf op 78-jäörige laeftied aan lóngemfyseem.[10] (sterfdaag ónbekandj)
15 jannewarie
  • Midde-Oeste: Israel en terreurbeweging Hamas bereike e akkoord euver e sjtaak-'t-vure in Gaza.[11]
  • Politiek, Oes-Azië: De Zuud-Koreaanse prizzedent Yoon Suk Yeol waert gearresteerd. Veurig jaor december reep hae de militaire noedtoesjtand oet en daobie zat hae 't parlement boete sjpel.[12]
11 jannewarie
7 jannewarie
  • Oes-Azië, natuur & milieu: de regio Tingri in 't zuje van Tibet, neet wied van de Mount Everest, waert getroffe door 'nen aerdsjóddel mit 'n krach van 7,1 op de sjaal van Richter. Daobie valle veur zoewied bekindj 126 doeje en 188 gewónje.[15]
  • Zuudoes-Azië, economie: Indonesië waert lid van 't economisch samewerkingsverbandj BRICS.[16]
  • Frankriek, politiek: politicus Jean-Marie Le Pen, oprichter van de extreemrechse partie Front National en bekindj óm zien controversieel oetsjpraoke, sjtörf op 96-jäörige laeftied.[17]
6 jannewarie
  • Nederlands Limburg: op de Napoleonswaeg kórtbie Gratem vleug 'ne sjoelbös in brandj. Geine raak gewóndj.[18]
  • Zuud-Europa, politiek: Paus Franciscus sjtèlt veur 't iesj 'n vrouw aan op 'n toppositie in 't Vaticaan. De 59-jäörige zöster Simona Brambilla sjteit aan 't huid van 'n aafdeiling van de Romeinse Curie die euver religieus gemeinsjappe geit.[19]
  • Noord-Amerika, politiek: Justin Trudeau treujt aaf es leijer van de Liberaal Partie van Canada. Hae blief nog premier bis 'ne angere kandidaat veur zien partie is gevónje.[20]
5 jannewarie
  • Oes-Europa: Oekraïense militaire beginne e nuuj offensief inne Róssische regio Koersk, woe ze in de zomer van 2024 e gebeed ter gruutde van óngevier de helf van Nederlands Limburg hadde veroverd op de Rósse, meh in 't naojaor dao gedeiltelik terrein móste opgaeve. 't Zjwaortepunt van 't offensief ligk noe get ten oeste van 't sjtedje Soedzja.[21]
  • Nederlands Limburg, Economie: 't Gulper zjwumbaad Mosaqua geit nao 32 jaor toe.[22]
3 jannewarie
1 jannewarie
december (sónger datem)
29 december
  • Politiek, Noord-Amerika: D'n Amerikaanse presidentj Jimmy Carter sjtörf op 100-jäörige laeftied.[27]
28 december
  • Oes-Azië: 179 luuj kómme óm 't laeve bie 'ne crash mit e passagiersvleegmesjien inne Zuud-Koreaanse sjtad Muan. Allein twie bemanningsleje euverlaeve de ramp.[28]
26 december
25 december
24 december
20 december
  • Duutsjlandj, Oesteriek & Zjwitserlandj: in Magdeburg, de huidsjtad van de Duutsje deilsjtaot Sakse-Anhalt, riejt 'nen automobilis in op bezeukers van 'ne keersjmert. Volges de autoriteite valle daobie twie doeje en geuf 't zikker 60 gewónje. D'n automobilis, 'ne 50-jäörige man dae oersjprónkelik oet Saoedi-Arabië kump, is opgepak. E terroristisch motief waert neet oetgesjlaote.[32]
  • Frankriek: ach luuj kriege tösje de ein en zèsteen jaor cel veur betrokkeheid bie de terroristische maord op Samuel Paty in 2020.[33]
  • Midde-Oeste, Vereinigde Sjtaote: Abu Yusif, e kopsjtök van IS, waert doedgemaak bie 'ne Amerikaanse lóchaanval in 't oeste van Syrië.[34]
  • Kóns en cultuur, Nederlands Limburg: i ge centrum va Heële weëd e graaf en 'ne brónsoave oet d'r Romeinse tied gevónge.[35]
18 december
  • Sjport, Belsj: De Belzje fietsrenner Rik Van Looy sjtörf op 90-jäörige laeftied.[36]
17 december
  • Oes-Europa: De Róssische topgeneraal Igor Kirillov en zinne assistent kómme óm 't laeve bie 'ne bómaansjlaag in Moskou, meugelik door 't werk van de Oekraïense veiligheidsdeens SBU.[37]
16 december
15 december
14 december
  • Sjport, Nederlands Limburg: De Nederlands-Limburgse voetbaltraineur Frans Körver sjtörf op 87-jäörige laeftied.[40]
  • Politiek, Oes-Azië: De Zuud-Koreaanse prizzedent Yoon Suk-yeol, dae ierder dizze maond de militaire noedtoesjtand haet oetgeroepe, waert aafgezat door 't parlement.[41]
13 december
  • Politiek, Nederlands Limburg: De Provinciaal Sjtaote van Limburg debattere veur 't iers in 't Limburgs.[42]
12 december
  • Oes-Europa: De Róssische rakètgelierde Michail Sjatski waert doedgemaak bie 'n sjeetpartie kórtbie Moskou, vermoedelik door de Oekraïense geheime deens SBU.[43]
10 december
8 december
  • Midde-Oeste: Israel vèlt vanoet de Golanhuuegde Syrië binne. Wiejer bombardeert 't opsjlaagplaatse versjpreid euver 't landj en de Syrische vloot inne westelike kóssjtad Latakia, óm 't veurkómme dat 't materiaal in henj kump van de rebelle.[45]
  • Midde-Oeste: Vreug in de mörge vlöch de Syrischen dictator Bashar al-Assad nao Róslandj. Hiemit kump nao 61 jaor 'n èndj aan 't rezjiem van de Ba'athpartie.
7 december
  • Nederlandj: zès luuj kómme óm 't laeve bie 'n explosie in e flatgeboew in Den Haag. De pelissie geit oet van e misdrief.[46]
  • Kóns en cultuur, Frankriek: de Notre-Dame in Paries waert officieel heräöpend in 't biezeen van teentalle regeringsleijers en anger prominente, woe-onger premier Schoof. In april 2019 brande e deil van de kathedraal aaf en de restauratie doerde zikker vief jaor.[47]
5 december
  • Belsj Limburg, natuur & milieu: oet óngerzeuk van 't Belsj Agentsjap veur Bösj en Natuur bliek dat 't bösjoppervlak in Belsj Limburg de aafgeloupe vief jaor mit 196 ha is toegenome, óngevier 290 vootbalvelde.[48]
  • Belsj, economie: Waalse boere blokkere de grenseuvergank van de Nederlandse A2 bie Moelinge en Èèsjde en de Belsje A3 bie Wellekete. Ze protestere taege 't Mercosur-handelsverdraag mit lenj in Zuud-Amerika. De boere zint bang veur ónierlike concurrentie.[49]
4 december
  • Frankriek, politiek: De centrumrechse Franse regering vèlt nao 'n motie van wantroewe taege premier Michel Barnier. Barnier kreeg väöl kritiek van zoewaal 't mechtige extreemlinks es 't mechtige extreemrechs blok wie hae 't parlement wilde passere bie e begroetingsveursjtel.[50]
3 december
  • Oes-Azië, politiek: De Zuud-Koreaanse prizzedent Yoon Suk-Yeol kónjig de sjtaot van belègk aaf. De machsgreep is volges um nuuedig veur de Gróndjwet te besjèrme en es besjèrming taege buurlandj Noord-Korea, wat de lètsten tied sjteeds agressiever waert. Zoewaal de regerende conservatief partie es de oppositie zint kritisch euver de besjlissing. Later woort de noodtoesjtand weer ingetrokke.[51]
Hanjelingen en brón


Rifferensies

[brón bewèrke]
  1. ↑ NOS - Europese Commissie komt met plannen om economie uit het slop te trekken
  2. ↑ Deutsche Welle - Mit AfD: Unions-Antrag zu Asyl im Bundestag angenommen
  3. ↑ Reuters - Rwandan-backed rebels enter Congo's Goma in major escalation
  4. ↑ NOS - Archeologische topstukken buitgemaakt bij inbraak Drents Museum
  5. ↑ NOS.nl - Dichter Esther Jansma (66) overleden
  6. ↑ VRT - Minstens 76 doden bij hotelbrand in skigebied Kartalkaya in Turkije, 4 mensen zijn opgepakt
  7. ↑ The Guardian - Colombia vows war against leftwing guerrillas amid more than 100 deaths
  8. ↑ BBC - 'Once-in-a-century' discovery reveals spectacular luxury of Pompeii
  9. ↑ NOS.nl - Zangeres en presentatrice Manuëla Kemp (61) overleden
  10. ↑ Variety - David Lynch, Visionary Director of ‘Twin Peaks’ and ‘Blue Velvet,’ Dies at 78
  11. ↑ Reuters - Israel, Hamas reach deal meant to end Gaza war, an official said
  12. ↑ NOS - Geschorste Zuid-Koreaanse president Yoon gearresteerd na uitroepen staat van beleg
  13. ↑ Tijd.be - Wiskundige Ingrid Daubechies ontvangt hoogste Amerikaanse wetenschapsprijs
  14. ↑ The Guardian - Sudan’s army recaptures Wad Madani from rebel Rapid Support Forces
  15. ↑ [Dodental na aardbeving Tibet loopt op, reddingsoperatie moeilijk NOS - Dodental na aardbeving Tibet loopt op, reddingsoperatie moeilijk]
  16. ↑ FD - Indonesië sluit zich als tiende lid aan bij het BRICS-blok
  17. ↑ NOS - Jean-Marie Le Pen (96) overleden, oprichter van extreemrechts Front National
  18. ↑ De Limburger - Scholieren waarschuwden chauffeur van brandende bus op Napoleonsweg: ‘Willem heeft de nooddeur ingetrapt’
  19. ↑ Nederlands Dagblad - Paus benoemt eerste ‘vrouwelijke minister’ in Vaticaan en Trump-kritische kardinaal in Washington
  20. ↑ AP News - As it happened: Canadian Prime Minister Trudeau resigns as Liberal Party leader
  21. ↑ Volkskrant - Oekraïne verrast Russen met offensief in Koersk, zware strijd gaande
  22. ↑ L1 - Afscheid nemen van Mosaqua: 'Ik kuste hier voor het eerst een meisje'
  23. ↑ Spreekbuis.nl - Willem van Kooten overleden
  24. ↑ CNN - Romania and Bulgaria fully join Europe’s borderless travel zone
  25. ↑ NOS - Zeker tien doden bij schietpartij in bar Montenegro, verdachte voortvluchtig
  26. ↑ The Mirror - New Orleans attack LIVE: FBI believes suspect didn't act alone after 10 killed, asks for public's help
  27. ↑ NOS.nl - Amerikaanse oud-president Jimmy Carter (100) overleden
  28. ↑ NOS - 179 doden bij vliegtuigcrash Zuid-Korea, twee overlevenden
  29. ↑ The Guardian - Former Indian prime minister Manmohan Singh dies aged 92
  30. ↑ RTL Nieuws - Azerbeidzjan: vliegtuig is uit de lucht geschoten, vermoedelijk door Rusland
  31. ↑ De Ware Tijd - Ex-president Desi Bouterse overleden
  32. ↑ Tagesschau - Weihnachtsmarkt in Magdeburg: Zwei Tote und viele Verletzte bei Anschlag
  33. ↑ NOS - Celstraffen voor acht betrokkenen bij onthoofding Franse leraar Samuel Paty
  34. ↑ Sky News - US says it has killed Islamic State leader Abu Yusif in Syria airstrike
  35. ↑ L1 - Romeinse bronsoven en tweede graf ontdekt onder Raadhuisplein in Heerlen
  36. ↑ De Standaard - Portret van wielericoon Rik Van Looy, de op een na beste Belgische renner ooit
  37. ↑ Volkskrant - Hoge Russische generaal gedood bij bomaanslag in Moskou
  38. ↑ HBVL - Lichaam uit kanaal gehaald aan Scheepvaartkaai: politie onderzoekt zaak
  39. ↑ NOS - Doden door orkaan Chido op Comoren: 'Eiland Mayotte lijkt verwoest'
  40. ↑ Nu.nl - Oud-trainer Frans Körver (87), die met recordaantal clubs promoveerde, overleden
  41. ↑ RTL Nieuws- Zuid-Koreaanse president Yoon afgezet door parlement
  42. ↑ Nu.nl - Limburgse politiek vergadert voor het eerst in eigen streektaal
  43. ↑ NOS - 'Russische raketgeleerde doodgeschoten buiten Moskou'
  44. ↑ Nu.nl - 'Meesterverteller' Maarten 't Hart krijgt P.C. Hooft-prijs: 'Laat niemand onberoerd'
  45. ↑ New York Times - Israel Strikes Military Assets Across Syria to Keep Them Out of Rebel Hands
  46. ↑ Nu.nl - Drie mannen opgepakt voor betrokkenheid bij verwoestende explosie Den Haag
  47. ↑ NOS - Met drie kloppen op de deur is de Notre-Dame in Parijs officieel heropend
  48. ↑ HBVL - Geen bosverlies in Limburg, er kwamen de afgelopen vijf jaar zelfs 290 voetbalvelden bos bij
  49. ↑ HBVL - Boze Waalse boeren blokkeren snelwegen bij Eijsden en Welkenraedt: forse files op donderdagochtend
  50. ↑ NOS - Frankrijk dieper in politieke crisis: parlement stemt kabinet weg
  51. ↑ AP News - South Korean parliament votes to defy president by lifting his declaration of martial law
Aafkómstig van "https://li.wikinews.org/w/index.php?title=Sjabloon:In_%27t_nuujs/01-2025&oldid=26610"