Hypaspistae

Hypaspistae (Graece: ὑπασπισταί; Latine fere "qui scuta ferunt" vel "qui scutis proteguntur") fuerunt hoplitae Macedonici exercitūs copiarumque Diadochorum, post Alexandri Magni mortem.

Arrianus historicus totum defert nomen hypaspistarum ὑπασπισταὶ τῶν ἑταίρων^[1] fuisse, id est "qui scuta ferunt comitum".

Sane hypaspistae ut Graeci hoplitae ornabantur, nonnullis interpositis mutationibus. Nam scutis ornabantur latis gravibusque (opla seu aspides, sing. oplon et aspis) ex ligno aereque; metallicis seu linteis loricis cum ocreis; aeneis cassidibus; hastis solito longioribus, quibus Iphicrates Atheniensis quoque hoplitas ornaverat suos in bello Corinthio; gladiis unius aciei (kopís) vel acierum duarum (xiphos).

Ad phalangis latus dextrum, sinistro debilius, defendendum apti hypaspistae erant una cum hetaeris et expeditis militibus; praesertim hypaspistis protegendum erat pezetaerorum dextrum latus, ob scutorum absentiam^[2][3] sarissarumque pondus. Ad hoc haud difficulter propter belli apparatum locum hypaspistae mutabant: qua re et Philippus II et Alexander his usi sunt et defendendi et aggrediendi causa.

• Arrianus, Anabasis Alexandri.
• Asclepiodotus, Tactica.
• Paolo Cau, Battaglie, pp. 34–40, Florentiae, 2006.
• Giovanni Caselli, Le grandi civiltà del mondo antico — Greci, pp. 148–153; Florentiae, 1999.

• Peltastae
• Argyraspides