ತ್ರಿಕೋನ (ಸಂಗೀತ ಉಪಕರಣ)

ತ್ರಿಕೋನ ತಾಳವಾದ್ಯದ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಐಡಿಯೋಫೋನ್ ರೀತಿಯ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಲೋಹದ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಕ್ಕು ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೆರಿಲಿಯಂ, ತಾಮ್ರದಂತಹ ಇತರ ಲೋಹಗಳು ತ್ರಿಕೋನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಬಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಉಪಕರಣವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೇಲಿನ ವಕ್ರರೇಖೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೀತಿಯ ದಾರ ಅಥವಾ ತಂತಿಯ ಲೂಪ್ ನಿಂದ ಹಿಡಿದಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತ್ರಿಭುಜವು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉಚ್ಚಸ್ವರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಹೊಡೆದಾಗ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳಿಂದ ಅದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.^[೧]

ಕೆಲವರು ತ್ರಿಕೋನವು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಸಿಸ್ಟ್ರಮ್ ನಿಂದ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಅದರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿಯಂತೆ, ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಆಧುನಿಕ ತ್ರಿಕೋನದ ಆರಂಭಿಕ ಚಿತ್ರಣವು ೧೪ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಐಕಾನೋಗ್ರಫಿಯಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಮೂರು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉಂಗುರಗಳನ್ನು ಕೆಳಭಾಗದ ಪಟ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಹೊಡೆದಾಗ ನಿರಂತರ ಮೆಲುಧ್ವನಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿನ್ಯಾಸವು ಮೊಜಾರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಬೀಥೋವನ್‍ರ ಯುಗದವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆದಿತ್ತು. ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಂಗುರಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾದವು ಮತ್ತು ತ್ರಿಕೋನದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ಅನನ್ಯ ಸ್ವರವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು.

ತ್ರಿಕೋನವು ಅದರ ನಾಮಧೇಯದಂತೆ ತ್ರಿಭುಜಾಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೋನವನ್ನು ತೆರೆದಿರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಪಟ್ಟಿಯ ತುದಿಗಳು ಒಂದನ್ನೊಂದನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಉಪಕರಣವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉಚ್ಚಸ್ವರವನ್ನು ಹೊಂದದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಈ ಓಪನಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನೇಕ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ^[೨] ಇದು ಒಂದು ಮೂಲೆಯಿಂದ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ನೈಲಾನ್ ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ರೇಖೆಯ ಒಂದು ತುಣುಕಿನಿಂದ ತೂಗುಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕಂಪಿಸಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೆಟಲ್ ಬೀಟರ್ ನಿಂದ ನುಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಿಚ್, ರಿಂಗಿಂಗ್ ಟೋನ್ ನೀಡುತ್ತದೆ.^[೩]

ಇದರ ಆಕಾರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಮಬಾಹು ತ್ರಿಭುಜದ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಆರಂಭಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಸಮಬಾಹುರಹಿತ ಸಮಬಾಹು ತ್ರಿಕೋನಗಳಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದವು. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಘನ ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ನಂತರ ಉಕ್ಕಿನ ರಾಡ್ ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತ್ರಿಕೋನಾಕಾರದ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು ಸಮಬಾಹುಕಾರದಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಸುರುಳಿಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಇದರಿಂದ ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ತ್ರಿಭುಜಗಳನ್ನು ಉಕ್ಕು ಅಥವಾ ಹಿತ್ತಾಳೆಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತ್ರಿಕೋನವು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಹಾಸ್ಯ ಮತ್ತು ಒನ್-ಲೈನರ್ ಗಳ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ನುಡಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಕೌಶಲ್ಯದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ (ಮಾರ್ಟಿನ್ ಶಾರ್ಟ್ ಪಾತ್ರ ಎಡ್ ಗ್ರಿಮ್ಲೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ). ಹಾಗೂ, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ತ್ರಿಕೋನ ಭಾಗಗಳು ತುಂಬಾ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಗ್ರೋವ್ ಡಿಕ್ಷನರಿ ಆಫ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯೂಸಿಷಿಯನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಜೇಮ್ಸ್ ಬ್ಲೇಡ್ಸ್ ತ್ರಿಕೋನವು ನುಡಿಸಲು ಸರಳ ಸಾಧನವಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೊಂದರೆಗಳು ಸಂಕೀರ್ಣ ಲಯಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತವೆ, ಆದರೂ ಪರಿಮಾಣದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಸಹ ಕಷ್ಟವಾಗಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚು ಹಗುರವಾದ ಬೀಟರ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಬಹಳ ಶಾಂತ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಹೆಣಿಗೆ ಸೂಜಿಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಶಾಂತ ಸ್ವರಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಯೋಜಕರು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಲೋಹದ ಬೀಟರ್ ಬದಲಿಗೆ ಮರದ ಬೀಟರ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಮಂದವಾದ ಮತ್ತು ಶಾಂತವಾದ ಸ್ವರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ವಾದ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಬೀಟರ್ ನಿಂದ ನುಡಿಸಿದಾಗ, ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ಕೈಯನ್ನು ಟೋನ್ ಅನ್ನು ತೇವಗೊಳಿಸಲು ಅಥವಾ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲು ಸಹ ಬಳಸಬಹುದು. ಸಂಕೀರ್ಣ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಲಯಗಳಿಗಾಗಿ, ವಾದ್ಯವನ್ನು ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್ ನಿಂದ ತೂಗುಹಾಕಬಹುದು ಮತ���ತು ಎರಡು ಬೀಟರ್‌ಗಳೋಂದಿಗೆ ನುಡಿಸಬಹುದು, ಆದರೂ ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಯುರೋಪಿಯನ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ, ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ೧೮ ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಿಂದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ವೂಲ್ಫ್ಗ್ಯಾಂಗ್ ಅಮೆಡಿಯಸ್ ಮೊಜಾರ್ಟ್, ಜೋಸೆಫ್ ಹೇಡ್ನ್ ಮತ್ತು ಲುಡ್ವಿಗ್ ವ್ಯಾನ್ ಬೀಥೋವನ್ ಎಲ್ಲರೂ ಇದನ್ನು ಕಡಿಮೆಯಾದರೂ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಾನಿಸರಿ ಬ್ಯಾಂಡ್ಗಳ ಅನುಕರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತ್ರಿಭುಜವನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಬಳಸಿದ ಮೊದಲ ತುಣುಕು ಪಿಯಾನೋ ಕನ್ಸರ್ಟೋ ನಂಬರ್ ೧ ಇ- ಮೇಜರ್ ನಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಮೂರನೇ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ವಾದ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಈ ಕನ್ಸರ್ಟೊಗೆ ತ್ರಿಕೋನ ಕನ್ಸರ್ಟೋ ಎಂಬ ಅಡ್ಡಹೆಸರು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ, ಫೋರ್ರೊ, ಕಾಜುನ್ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ರಾಕ್ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ತ್ರಿಕೋನವನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕೈಯ ಮೇಲೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಸ್ವರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಬೆರಳುಗಳಿಂದ ಒಂದು ಬದಿಯನ್ನು ತೇವಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಹೊಡೆದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ತೇವಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪಿಚ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಾಡ್ಯುಲೇಟ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಬ್ರೆಜಿಲಿಯನ್ ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿಯ ಫೋರೋದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಜಬುಂಬಾ (ದೊಡ್ಡ ಡ್ರಮ್) ಮತ್ತು ಅಕಾರ್ಡಿಯನ್ ನೊಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಜಬುಂಬಾ ಲಯಬದ್ಧ ವಿಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ನಾಡಿಮಿಡಿತವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಮೊದಲ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕನೇಯ ಸ್ವರವನ್ನು ತೇವಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿಸಲು ಮೂರನೇ ಬೀಟ್ ನಲ್ಲಿ ಕೈಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ವಿರಾಮಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಲಯವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಸುಧಾರಿಸಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.