ಉಮರು ಯಾರ'ಆದುಅ

ಉಮರು ಮುಸ ಯಾರ 'ಆದುಅ
Yar'Adua at the 2008 World Economic Forum
President of Nigeria
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ 29 May 2007 – 5 May 2010
ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ	Goodluck Jonathan
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	Olusegun Obasanjo
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	Goodluck Jonathan
Governor of Katsina
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ 29 May 1999 – 29 May 2007
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	Joseph Akaagerger
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	Ibrahim Shema
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿ
ಜನನ	(೧೯೫೧-೦೮-೧೬)೧೬ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೫೧ Katsina, Nigeria
ಮರಣ	5 May 2010(2010-05-05) (aged 58) Aso Rock, Abuja, Nigeria
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ	Nigerian
ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ	People's Democratic Party (1998–2010)
ಇತರೆ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಲಗ್ನತೆಗಳು	People's Redemption Party (Before 1989) Social Democratic Party (1989–1998)
ಸಂಗಾತಿ(ಗಳು)	Turai Yar'Adua (1975–2010) Hauwa Umar Radda (1992–1997)
ಮಕ್ಕಳು	Nine
ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ ವಿದ್ಯಾಪೀಠ	Barewa College Ahmadu Bello University
ಧರ್ಮ	Islam

ಉಮರು ಮುಸ ಯಾರ'ಆದುಅ (೧೬ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೫೧ – ೫ ಮೇ ೨೦೧೦)^{[೧][೨][೩]} ನೈಜೀರಿಯದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು ಹಾಗು ೧೩ನೆಯ ರಾಜ್ಯದ್ಯಕ್ಷ. ಅವರು ಉತ್ತರ ನೈಜೀರಿಯದಲ್ಲಿನ ಕತ್ಸಿನ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ೨೯ ಮೇ ೧೯೯೯ ರಿಂದ ೨೮ ಮೇ ೨೦೦೭ ರವರಗೆ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಅವರನ್ನು ೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೭ ರಂದು ನಡೆದ ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ನೈಜೀರಿಯದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯಾ ವಿಜತನೆಂದು ಗೊಶಿಸಲಾಯಿತು, ಹಾಗು ೨೯ ಮೇ ೨೦೦೭ ರಂದು ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಅವರು ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಡೆಮೊಕ್ರಾಟಿಕ್ ಪಾರ್ಟಿ (ಪಿಡಿಪಿ )ಯಾ ಸಧಸ್ಯರಾಗಿದರು. ೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ, ಪೆರಿಕಾರ್ದಿತಿಸ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆಯಲು ಯಾರ'ಆದುಅ ಸೌದಿ ಅರೆಬಿಯಗೆ ತೆರಳಿದರು. ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ನೈಜೀರಿಯಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು, ಹಾಗು ಮೇ ೫ ರಂದು ನಿಧನವಾದರು.

ಯಾರ'ಆದುಅ ಶ್ರೀಮಂತ ಫುಳನಿ ಮನೆತನದಲ್ಲಿ ಕತ್ಸಿನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದರು;^[೪] ಇವರ ತಂದೆ, ಮೊದಲನೆಯ ಗಣರಾಜ್ಯ ಲಾಗೊಸ್ನ ಮಾಜಿ ಮಂತ್ರಿ, ಹಾಗು ರಾಜಯೋಗ್ಯ ಬಿರುದು ಮುತವಲ್ಲಿ ಕತ್ಸಿನ ಎಮಿರತೆಯಾ (ಖಜಾನೆಯಾ ಸ್ವಾಧೀನ) ಪದೆಡಿದರು, ಈ ಬಿರುದ್ದನ್ನು ಯಾರ'ಆದುಅ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆದರು.^[೫][೬] ಯಾರ'ಆದುಅ ಕತ್ಸಿನದ ತುರೈ ಉಮರು ಯಾರ'ಆದುಅಳನ್ನು ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ ಮಾಡುವೆಯಾದರು;^[೭] ಅವರಿಗೆ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳಾದರು (ಐದು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ಹಾಗು ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು).^[೮] ಇವರ ಮಗಳಾದ ಜ್ಯಿನಬ್ ಕೆಬ್ಬಿ ರಾಜ್ಯ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಉಸ್ಮಾನ್ ಸೈದು ನಸಮು ದಕಿನ್ಗರಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದಾಳೆ.^[೯] ಇನ್ನೊಬ ಮಗಳು ನಫಿಸತ್ ಬುಚಿ ರಾಜ್ಯ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಇಸ ಯುಗುಡನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದಾಳೆ.^{[೧೦][೧೧]} ಯಾರ'ಆದುಅ, ಹುವಾ ಉಮರ್ ರದ್ದಳನ್ನು ಎರಡನೇ ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ೧೯೯೨ ರಿಂದ ೧೯೯೭ರ ವರಗೆ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದರು. ಇವರಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳು.^{[೧೨][೧೩]}

ಯಾರ'ಆದುಅಯಾ ಮೊದಲ ನೌಕರಿ ಲಾಗೊಸ್ನ ಹೋಲಿ ಚೈಲ್ಡ್ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ (೧೯೭೫–೧೯೭೬). ನಂತರ ೧೯೭೬ ಹಾಗು ೧೯೭೯ ರ ನಡುವೆ, ಕಡುನ ರಾಜ್ಯದ ಜ್ಯರಿಯಯಾ ಕಲೆ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಹಾಗು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾದರು, . ನಂತರ, ಇನ್ನು ಹಲುವಾರು ಕಡೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

ಎರಡನೇ ಗಣರಾಜ್ಯ (೧೯೭೯–೧೯೮೩)ದಲ್ಲಿ, ಯಾರ'ಆದುಅ ಅವರು ಎಡ ಪಕ್ಷ ಪೀಪಲ್ಸ ರೆಡ್ಎಂಪ್ಸನ್ ಪಾರ್ಟಿಯಾ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದರು.. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಬದಮಸಿ ಬಬಂಗಿದರವರ ಸಂಕ್ರಮಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಯಾರ'ಆದುಅ ಪೀಪಲ್ಸ ಫ್ರಂಟ್ನ ಸ್ತಪಕ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದರು, ಈ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಬಂದ ಇವರ ಅಣ್ಣ ಮಜೋರ್-ಜನರಲ್ ಶೆಹು ಮುಸ ಯಾರ'ಆದುಅಕೆಳಗೆ ಆಯಿತು. Her sentence was at ಮೊದಲ upheld by a court in ನೆಯ e town of Funtua, ನೆಯ en overturned a year later following an appeal.^[೧೪]

೧೬–೧೭ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಂದು, ಯಾರ'ಆದುಅ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನೆಗೆ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲಾಯಿತು.^[೧೫]

೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೭ ರಂದು ನಡೆದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು , ಯಾರ'ಆದುಅ ೭೦% ಮತದಿಂದ ಗೆದ್ದರು(24.6 million votes). ಈ ಚುನಾವಣೆ ತುಂಬ ವಿವಾದಾಸ್ಪದಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿತ್ತು.

ಯಾರ'ಆದುಅ ಅವರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ೨೬ ಜುಲೈ ೨೦೦೭ ರಂದು ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು.^{[೧೬][೧೭]}

Wikinews has related news:

• State television reports Nigerian president Yar'Adua dead

ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಯಾರ'ಆದುಅ ನೈಜೀರಿಯದಿಂದ ೨೩ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೯ ರಂದು ಹೊರಟರು, ಪೆರಿಕಾರ್ದಿತಿಸ್ಗಾಗಿ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪದೆಯಿತಿದ್ದರೆಂದು ವರದಿ ಬಂದಿತು. ಅವರು ಮತ್ತೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ, ಇವರ ಇಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ ಇಂದಾಗಿ ಅಪಾಯಕರ ಅಧಿಕಾರ ಶೂನ್ಯನೈಜೀರಿಯದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಯಿತು.^[೧೮]

೨೪ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೦ ರಂದು, ಯಾರ'ಆದುಅ ಅಬುಜಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು. ಯಾರ'ಆದುಅ ಮೇ ೫ ೨೦೧೦ ರಂದು ಅಸೋ ರೋಕ್ಕ್ ಪ್ರೆಸಿದೆನ್ತಿಅಲ್ ವಿಲ್ಲದಲ್ಲಿ ಸಾವನಪ್ಪಿದ್ದರು.^{[೧೯][೨೦][೨೧]} ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸಮಾಧಿಕ್ರಿಯೆ ಮೇ ೬ ೨೦೧೦ರಂದು ಅವರ ತವರೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು.^[೨೨]

ನೈಜೀರಿಯದ ಸಂಯುಕ್ತ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಸರ್ಕಾರ ಏಳು ದಿನದ ಶೋಕಾಚರಣೆ ಘೋಷಿಸಿತು.^[೨೩] ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಗುಡ್ ಲಕ್ ಜೋಹ್ನಾಥನ್ "ನೈಜೀರಿಯ ತನ್ನ ಕಿರಿಟದ ರತ್ನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ ಹಾಗು ಇಂದು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ದೇವಲೋಖವು ಕಣ್ಣೇರು ಹಾಕಿದೆ. ದೇಶ ಹಾಗು ದೇಶದ ಜನತೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾ ಆರೋಗ್ಹ್ಯಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೊಂಡೆವು. ಆದರೆ ಅ ಬಗವಂತ ಜೀವನವನ್ನು ನೀಡುವವ ಹಾಗು ಅವನೇ ಅದನ್ನು ತೆಗದುಕೊಳುವವ ಎನುವದರಲ್ಲಿ ಸಾಂತ್ವನ ಪಡೆಯುತೆವಿ." ಎಂದು ಹೇಳಿದರು^[೨೪] ಅಮೆರಿಕ ದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಬರಾಕ್ ಒಬಾಮ ಸಾಂತ್ವನ ನೀಡುತ, ಹೇಳಿದು : "ಅವರು ನೈಜೇರಿಯಾದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಶಾಂತಿಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಹಾಗು ಸಮೃದ್ಧಿಗೆ ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು, ಆ ಕಾರ್ಯ ವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುವುದು ಅವರಿಗೆ ಗೌರವ ನೀಡುವುದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ."[78]

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Portal box

Wikimedia Commons has media related to Umaru Yar'Adua.

Wikiquote has quotations related to ಉಮರು ಯಾರ'ಆದುಅ.

• Official 2007 Campaign Website Archived 2010-09-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• Parts I and II of a campaign video on ಯಾರ ಆದುಅ