Хомильдон-Хилл түбіндегі шайқас
| Хомильдон-Хилл түбіндегі шайқас | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Негізгі қақтығыс: Ағылшын-шотланд соғыстары | |||||||||
| |||||||||
| Қарсыластар | |||||||||
.svg){kind=small} Англия
|
 Шотландия
| ||||||||
| Басқарушылар | |||||||||
| Генри «Хотспур» Перси | Арчибальд, Дуглас графы | ||||||||
| Қарсы күштер | |||||||||
| белгісіз | белгісіз | ||||||||
| Әскери шығын | |||||||||
| азғантай | азғантай | ||||||||
Хомильдон-Хилл түбіндегі шайқас (ағыл. Homildon (немесе Humbleton) Hill; 14 қыркүйек 1402 жылы) — Шекспирдің «Генрих IV» пьесасында сипатталған, XIV-XVI ғасырлардағы ағылшын-шотланд соғыстары кезінде болған шайқастардың бірі.
Шайқас алдындағы әскери іс-әрекеттер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1400 жылы Англия мен Шотландия арасындағы екі мемлекетте корольдік биліктің уақытша әлсіздігі жағдайында қайта жаңғырған қарулы қақтығыстар қарсыластың аумағында оңтүстік-шотландық пен солтүстік-ағылшын барондары арқылы қатігез жорықтарға айналды. Шотланд жағынан, Дуглас графы, Арчибальд Англия тарапынан - Нортумберленд графы мен оның ұлы Генри «Хотспур» Перси әскери операцияларды жүргізді. Ағылшындардың Несбит-Муре түбінде шотландық жасақтардың біреуін жеңіліске ұшыратқаны үшін жауап ретінде, 1402 жылы күзде Дуглас графы басқарған үлкен шотланд әскері Нортумберлендке басып кірді. Қайтар жолда оған Хотспурдың ағылшын әскері шабуыл жасады.
Шайқас барысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]14 қыркүйекте шотланд әскерлері Хомильдон-Хилл төбесінде қорғаныс позициясында орналасып алды. Дегенмен, валлий садақшылардың жебелері олардың сап түзуін бұзды, ал атты әскердің шабуылы оларды шашыратты. Нәтижесінде шотландықтар ауыр жеңіліске ұшырады және бүкіл шотланд рыцарлігі (Дуглас графы, Олбани герцогының ұлы Мердок Стюарт, Ангус графы, Джордж Дуглас және т.б.) ағылшындарға тұтқынға түсті.
Уильям Шекспир «Генрих IV» пьесасында шайқасты былай сипаттады:
Here is a dear, a true industrious friend, Sir Walter Blunt, new lighted from his horse. Stain’d with the variation of each soil Betwixt that Holmedon and this seat of ours; And he hath brought us smooth and welcome news. The Earl of Douglas is discomfited: Ten thousand bold Scots, two and twenty knights, Balk’d in their own blood did Sir Walter see On Holmedon’s plains. Of prisoners, Hotspur took Mordake the Earl of Fife, and eldest son To beaten Douglas; and the Earl of Athol, Of Murray, Angus, and Menteith: And is not this an honourable spoil? A gallant prize? ha, cousin, is it not?
Хомильдон-Хилл түбіндегі шайқастың маңызы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Хомильдон-Хиллдегі жеңіс 1403 жылы король Генрих IV-ге қарсы көтерілістерді жеделдетіп, Нортумберленд графы мен Генри «Хотспур» Персидің ықпалын нығайтуға көмектесті. Шотландия үшін ақсүйек тұтқын��ардың оралу жағдайында Англиямен келіссөздер ұзаққа созылды. Шайқас ағылшын-шотланд шекарасындағы аймақтық өзгерістерге әкелмеді.
Әдебиет
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Bower, W. (1987), Scotichronicon Vol 8: 1390-1430. Edited by D.E.R. Watt, from the Latin manuscript authored by Bower in the 1440s. Edinburgh: The Mercat Press.
- Brenan, G. History of the House of Percy II vols. London, 1902.
- Cavendish, R. (2002). The Battle of Homildon Hill. History Today, 52(9), 54-55.
- Maxwell, Sir H., History of the House of Douglas II vols, Edinburgh 1902.
- Robson, J., Border Battles and Battlefields, 1897.
- Sadler, J., Border Fury-England and Scotland at war 1296-1568. Longman, 2005.
- Swinton, G. S. C. John of Swinton: a Border Fighter of the Middle Ages, in the Scottish *Historical Review, vol 16, 1919.
- Wylie, J. H. (1969). History of England under Henry the Fourth, reprinted from an 1884 London edition. New York: AMS.