Бетти Уильямс
| Бетти Уильямс[1] | |
| ағылш. Betty Williams | |
 | |
| Туған кездегі есімі |
ағылш. Betty Williams |
|---|---|
| Туған күні | |
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Мансабы |
антиимилитарист |
| Сыйлықтары |
Әлем бойынша Нобель сыйлығы (1976) |
Бетти Уильямс (ағылш. Betty Williams; 1943 ж. 22 мамыр — 2020 ж. 17 наурыз) — 1976 ж. Бейбіт адамдар қоғамдастығының негізін салушы, Мэйрид Корриганмен бірге Әлем бойынша Нобель сыйлығының лауреаты. Бұл ұйымның қызметі Солтүстік Ирландиядағы қанды қақтығысты бейбіт жолмен шешуге ықпал етті.[2]
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бетти Уильямстың әкесі Смит мырза (Mr. Smyth) — қасапшы, ал анасы — үй шаруасындағы әйел болған. Ол бастауыш білімді Әулие Тереза атындағы мектепте алды, ал орта білімді Әулие Доминиктің грамматикалық мектебінде алды. Ол 1961 жылы 14 маусымда Ральф Уильямсқа тұрмысқа шықты. Оның Пол атты ұлы дүниеге келді. Ол кәсіби ағылшын клубтары мен Солтүстік Ирландия құрамасында ойнаған футболшы болды. Кейіннен Уильямстың Дебора есімді қызы дүниеге келді. 1982 жылы ол ажырасып, Джеймс Т.Перкинске қайта тұрмысқа шықты. Бетти Уильямс отбасымен Флорида, АҚШ-қа қоныс аударды. Ол танымал дәрістерді оқумен айналысты. Австралияның Брисбен қаласында өткен осындай дәрістердің бірінде ол жазықсыз балалардың өліміне әкеп соқтыратын соғыстың басталуына кінәлі АҚШ президенті Джордж Бушты өлтіруге деген ыстық ықыласын білдірді.
Бітімгершілік қызметі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ол Солтүстік Ирландия үшін сирек кездесетін аралас отбасында дүниеге келді. Оның әкесі — протестант, анасы — католик болған.
1976 жылы 10 тамызда Уильямс ИРӘ жауынгерлерінің бірі Дэнни Леннонның (Danny Lennon) машинасы үш баланы қалай жаншып өлтіргеніне кездейсоқ куә болды. Үшеуінің де анасы Анна Магуайр тірі қалды. Бірақ, 1980 жылы Жаңа Зеландияда ол өз-өзіне қол жұмсады.[3]
Осы оқиғадан екі күн өткен соң, Уильямс бұқаралық ақпарат құралдарында (БАҚ) танымал бола отырып, әлемнің пайдасына 6000 қол жинады. Анна Магуайрдың әпкесі, Мейрид Корриганмен бірге ол "Бейбіт әйелдер" (Women for Peace) ұйымын құрды. Кейін ол Бейбіт адамдар қоғамдастығына айналады. Соңғысын құруда оларға қоғамдастық декларациясының авторы және оны қолдайтын митинг ұйымдастырған журналист Кьяран Маккеон (Ciaran McKeown) көмектесті.[4]
1977 жылы Уильямс пен Корриганға Нобель сыйлығын табыстады (1976 жыл үшін). 1978 жылы қоғамдастықтың барлық үш құрылтайшысы жаңа белсенділерге өздерін көрсетуге мүмкіндік беріп, қызметтерінен кетті.