Tajikistanii

Tajikistanii kɛna Azii ilemiye taa ɛjaɖɛ naɖaɖiyɛ nɛ ɖɩwɛna ilemiye nɖɩ ɖɩ-hɛkʊ taa ɖeyi ɖeyi. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ teŋgu nakʊyʊ tɔcɔɔ-ɖɩ nɛ kɩta. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɛ ɖi-hadɛ kiŋ lɛ, Afganisitanii ɛjaɖɛ wɛna; wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ, Siini ñɩnɖɛ ñɛwɛna piyele hayʊ kiŋ lɛ, ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɛ nɖɩ payaɣ se Kiirziisistaŋ yɔ ɖɩna-ɖɩ pazɩna ɖama kamaɣ pɩkazɩ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ lɛ Uzibekistanɩ ɛjaɖɛ wɛna.

Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖi-taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Tujambee nɛ yee ɛyʊ ɛsɔɔlaa se ɛyaa nɔɔyʊ kɛ kaŋgalafu yɔɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa kɔyɔ, pɩkɛna-ɩ kɩjɛyʊʊ se ɛma +992 ɛ-tɛ kaŋgalafu kpata yɔɔ pʊcɔ ŋɛ ɛɛma pɩtɛ ɛyʊʊ kaŋgalafu nimaɣ mayaɣ.

Pamaza Tajikistanii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖi-walanzɩ lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ 143 100 km2. Pɩnaɣ 2016 taa pakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ pana ɛyaa ɛzɩ 8 330 946 yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yee pakalɩɣ ɛyaa km2 taa kɔyɔ, panaɣ-wɛ ɛzɩ 58,2 yɔ.Payaɣ Tajikistanii ɛjaɖɛ ñʊʊdʊ kɩfalʊ se Emomalii Rahmon nɛ komina yʊʊdʊ kɩfalʊ ɖɔɖɔ yɔ Kokhir Rasulzoda. Kʊnʊŋ ŋgʊ pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa yɔ, ŋgʊ lɛ Tajiki nɛ pɔyɔɔdʊʊ ɖɔɖɔ Ruusi.