მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ტუამოტუს კუნძულები (ფრანგ. archipel des Tuamotu ), სხვანაირად პაუმოტუ , პტი-ბასი — კუნძულთა ჯგუფი წყნარ ოკეანეში , გეოგრაფიულად ეკუთვნის პოლინეზიას . პოლიტიკურად შედის საფრანგეთის პოლინეზიის შემადგენლობაში, უკავია მისი ცენტრალური ნაწილი და მდებარეობს ტაიტიდან 300 კმ-ში აღმოსავლეთით. ისტორიულად ტუამოტუ ასევე იწოდებოდა, როგორც სახიფათო არქიპელაგი ზღვაოსნობის დროს მუდმივი ხიფათის გამო: მისი მარჯნული კუნძულების დაბლობების დანახვა შეიძლება მხოლოდ მცირე მანძილის დროს, ასევე ხიფათს წარმოადგენს მომცრო კუნძულების დიდი რაოდენობა და ოკეანის მცირე სიღრმე.
ტუამოტუს კუნძულების ხედი კოსმოსიდან. გადაღებული თანამგზავრ «ტერადან» 2010 წლის 19 მაისს კუნძულები შედგება ორი დაბალი სიმაღლის ატოლების რიგისაგან. ფართობი — 850 კმ². ოფიციალური დედაქალაქი — პაპეეტე (ტაიტიზე ), მაგრამ კუნძულებს აქვს თავისი მთავარი ქალაქი — როტოავა .
კლიმატი ტრპიკულია , ნალექები მოდის 1500-—2000 მმ წელიწადში. დიდ კუნძულებზე გვხვდება პანდანუსი და ბენგალური ფიკუსი (ლათ. Fícus benghalénsis ), მცირე კუნძულებზე მხოლოდ ბუჩქები .
№
კუნძული ან რიფი
ხმელეთის ფართობი,
ლაგუნის ფართობი,
მოსახლეობა,
სიმჭიდროვე,
კოორდინატები
დიე-გრუპის კუნძულები
1
მაროკაუ 14,7
217
99
6,73
18°13′ ს. გ. 142°10′ დ. გ. / 18.217° ს. გ. 142.167° დ. გ. / -18.217; -142.167
2
რავაჰერე 7
5,1
დაუსა��ლებელი
—
18°15′ ს. გ. 142°10′ დ. გ. / 18.250° ს. გ. 142.167° დ. გ. / -18.250; -142.167
დეზაპუენტმანის კუნძულები
3
ნაპუკა 8
18
271
33,88
14°12′ ს. გ. 141°15′ დ. გ. / 14.200° ს. გ. 141.250° დ. გ. / -14.200; -141.250
4
პუკა-პუკა 4
2
157
39,25
14°49′ ს. გ. 138°48′ დ. გ. / 14.817° ს. გ. 138.800° დ. გ. / -14.817; -138.800
5
ჩრდილოეთი ტეპოტო 2
—
44
22,00
14°08′ ს. გ. 141°24′ დ. გ. / 14.133° ს. გ. 141.400° დ. გ. / -14.133; -141.400
დიუკ-ოფ-გლოსტერის კუნძულები
6
ანუანურარო 2,2
7,4
დაუსახლებელი
—
20°25′ ს. გ. 143°31′ დ. გ. / 20.417° ს. გ. 143.517° დ. გ. / -20.417; -143.517
7
ანუანურუნგ 7
2,5
დაუსახლებელი
—
20°38′ ს. გ. 143°19′ დ. გ. / 20.633° ს. გ. 143.317° დ. გ. / -20.633; -143.317
8
ნუკუტეპიპი 5,6
2,2
დაუსახლებელი
—
20°42′ ს. გ. 143°30′ დ. გ. / 20.700° ს. გ. 143.500° დ. გ. / -20.700; -143.500
9
ჰერეჰერეტუე 4
23
58
14,50
19°52′ ს. გ. 144°58′ დ. გ. / 19.867° ს. გ. 144.967° დ. გ. / -19.867; -144.967
Far East Tuamotu Group
10
აკიაკი 1,3
—
დაუსახლებელი
—
18°33′ ს. გ. 139°13′ დ. გ. / 18.550° ს. გ. 139.217° დ. გ. / -18.550; -139.217
11
ვაირაატეა 3
13
66
22,00
19°21′ ს. გ. 139°13′ დ. გ. / 19.350° ს. გ. 139.217° დ. გ. / -19.350; -139.217
12
ვანავანა 2
3
დაუსახლებელი
—
20°47′ ს. გ. 139°09′ დ. გ. / 20.783° ს. გ. 139.150° დ. გ. / -20.783; -139.150
13
ვაჰიტაჰი 2,5
7,4
83
33,20
18°47′ ს. გ. 138°50′ დ. გ. / 18.783° ს. გ. 138.833° დ. გ. / -18.783; -138.833
14
მურუროა 15
148
დაუსახლებელი
—
21°50′ ს. გ. 138°55′ დ. გ. / 21.833° ს. გ. 138.917° დ. გ. / -21.833; -138.917
15
ნუკუტავაკე 4
—
170
42,50
19°16′ ს. გ. 138°46′ დ. გ. / 19.267° ს. გ. 138.767° დ. გ. / -19.267; -138.767
16
პინაკი 1,3
0,7
დაუსახლებელი
—
19°23′ ს. გ. 138°40′ დ. გ. / 19.383° ს. გ. 138.667° დ. გ. / -19.383; -138.667
17
პუკარუა 7
23
207
29,57
18°19′ ს. გ. 137°01′ დ. გ. / 18.317° ს. გ. 137.017° დ. გ. / -18.317; -137.017
18
რეაო 9
34
360
40,00
18°31′ ს. გ. 136°22′ დ. გ. / 18.517° ს. გ. 136.367° დ. გ. / -18.517; -136.367
19
ტატაკოტო 7
20
227
32,43
17°20′ ს. გ. 138°24′ დ. გ. / 17.333° ს. გ. 138.400° დ. გ. / -17.333; -138.400
20
ტემატანგი 7,7
61
დაუსახლებელი
—
21°40′ ს. გ. 140°37′ დ. გ. / 21.667° ს. გ. 140.617° დ. გ. / -21.667; -140.617
21
ტურეია 8
47
311
38,88
20°50′ ს. გ. 138°33′ დ. გ. / 20.833° ს. გ. 138.550° დ. გ. / -20.833; -138.550
22
ფაკაჰინა 8
20
131
16,38
15°59′ ს. გ. 140°08′ დ. გ. / 15.983° ს. გ. 140.133° დ. გ. / -15.983; -140.133
23
ფანგატაუ 6
11
121
20,17
15°49′ ს. გ. 140°52′ დ. გ. / 15.817° ს. გ. 140.867° დ. გ. / -15.817; -140.867
24
ფანგატაუფა 5
53
დაუსახლებელი
—
22°15′ ს. გ. 138°45′ დ. გ. / 22.250° ს. გ. 138.750° დ. გ. / -22.250; -138.750
ჰაოს ჯგუფი
25
ამანუ 9,6
240
163
16,98
17°43′ ს. გ. 140°39′ დ. გ. / 17.717° ს. გ. 140.650° დ. გ. / -17.717; -140.650
26
აჰუნუი 5,7
16
დაუსახლებელი
—
19°37′ ს. გ. 140°23′ დ. გ. / 19.617° ს. გ. 140.383° დ. გ. / -19.617; -140.383
27
მანუჰანგი 1
7
დაუსახლებელი
—
19°12′ ს. გ. 141°19′ დ. გ. / 19.200° ს. გ. 141.317° დ. გ. / -19.200; -141.317
28
ნენგონენგო 9
68
დაუსახლებელი
—
18°43′ ს. გ. 141°40′ დ. გ. / 18.717° ს. გ. 141.667° დ. გ. / -18.717; -141.667
29
პარაოა 4
14
დაუსახლებელი
—
19°08′ ს. გ. 140°40′ დ. გ. / 19.133° ს. გ. 140.667° დ. გ. / -19.133; -140.667
30
რეკარეკა 1,6
0,7
დაუსახლებელი
—
16°50′ ს. გ. 141°55′ დ. გ. / 16.833° ს. გ. 141.917° დ. გ. / -16.833; -141.917
31
ტაუერე 2
60
დაუსახლებელი
—
17°22′ ს. გ. 141°29′ დ. გ. / 17.367° ს. გ. 141.483° დ. გ. / -17.367; -141.483
32
ჰაო 47
720
1121
23,85
18°14′ ს. გ. 140°53′ დ. გ. / 18.233° ს. გ. 140.883° დ. გ. / -18.233; -140.883
მეფე ჯორჯის კუნძულები
33
აჰე 12
138
561
46,75
14°29′ ს. გ. 146°19′ დ. გ. / 14.483° ს. გ. 146.317° დ. გ. / -14.483; -146.317
34
მანიჰი 13
160
818
62,92
14°27′ ს. გ. 146°04′ დ. გ. / 14.450° ს. გ. 146.067° დ. გ. / -14.450; -146.067
35
ტაკაპოტო 15
85
472
31,47
14°37′ ს. გ. 145°12′ დ. გ. / 14.617° ს. გ. 145.200° დ. გ. / -14.617; -145.200
36
ტაკაროა 20
93
1105
55,25
14°27′ ს. გ. 144°59′ დ. გ. / 14.450° ს. გ. 144.983° დ. გ. / -14.450; -144.983
37
ტიკეი 4
—
დაუსახლებელი
—
14°57′ ს. გ. 144°33′ დ. გ. / 14.950° ს. გ. 144.550° დ. გ. / -14.950; -144.550
პალიზერის კუნძულები
38
აპატაკი 20
683
492
24,60
15°27′ ს. გ. 146°19′ დ. გ. / 15.450° ს. გ. 146.317° დ. გ. / -15.450; -146.317
39
არუტუა 15
484
725
48,33
15°18′ ს. გ. 146°45′ დ. გ. / 15.300° ს. გ. 146.750° დ. გ. / -15.300; -146.750
40
კაუკურა 11
434
542
49,27
15°45′ ს. გ. 146°41′ დ. გ. / 15.750° ს. გ. 146.683° დ. გ. / -15.750; -146.683
41
მაკატეა 24
—
61
2,54
15°49′ ს. გ. 148°13′ დ. გ. / 15.817° ს. გ. 148.217° დ. გ. / -15.817; -148.217
42
მატაივა 16
25
204
12,75
14°53′ ს. გ. 148°43′ დ. გ. / 14.883° ს. გ. 148.717° დ. გ. / -14.883; -148.717
43
ნიაუ 20
32
171
8,55
16°11′ ს. გ. 146°22′ დ. გ. / 16.183° ს. გ. 146.367° დ. გ. / -16.183; -146.367
44
რანგიროა 79
1446
2438
30,86
15°07′ ს. გ. 147°38′ დ. გ. / 15.117° ს. გ. 147.633° დ. გ. / -15.117; -147.633
45
ტიკეჰაუ 20
400
507
25,35
14°59′ ს. გ. 148°09′ დ. გ. / 14.983° ს. გ. 148.150° დ. გ. / -14.983; -148.150
46
ტოაუ 12
561
დაუსახლებელი
—
15°49′ ს. გ. 146°00′ დ. გ. / 15.817° ს. გ. 146.000° დ. გ. / -15.817; -146.000
47
ფაკარავა 16
1153
855
53,44
16°20′ ს. გ. 145°14′ დ. გ. / 16.333° ს. გ. 145.233° დ. გ. / -16.333; -145.233
რაევსკის კუნძულები
48
ანაა 38
90
461
12,13
17°23′ ს. გ. 145°30′ დ. გ. / 17.383° ს. გ. 145.500° დ. გ. / -17.383; -145.500
49
არატიკა 8,3
145
დაუსახლებელი
—
15°30′ ს. გ. 145°30′ დ. გ. / 15.500° ს. გ. 145.500° დ. გ. / -15.500; -145.500
50
კატიუ 27
235
285
10,56
16°26′ ს. გ. 144°22′ დ. გ. / 16.433° ს. გ. 144.367° დ. გ. / -16.433; -144.367
51
კაუეჰი 15
320
552
36,80
15°50′ ს. გ. 145°07′ დ. გ. / 15.833° ს. გ. 145.117° დ. გ. / -15.833; -145.117
52
მაკემო 56
854
738
13,18
16°36′ ს. გ. 143°42′ დ. გ. / 16.600° ს. გ. 143.700° დ. გ. / -16.600; -143.700
53
მარუტეო 2,7
400
დაუსახლებელი
—
17°02′ ს. გ. 143°10′ დ. გ. / 17.033° ს. გ. 143.167° დ. გ. / -17.033; -143.167
54
მოტუტუნგა 1,38
126
დაუსახლებელი
—
17°04′ ს. გ. 144°17′ დ. გ. / 17.067° ს. გ. 144.283° დ. გ. / -17.067; -144.283
55
ნიჰირუ 6,7
79
დაუსახლებელი
—
16°42′ ���. გ. 142°50′ დ. გ. / 16.700° ს. გ. 142.833° დ. გ. / -16.700; -142.833
56
რარაკა 7,2
361
დაუსახლებელი
—
16°10′ ს. გ. 144°53′ დ. გ. / 16.167° ს. გ. 144.883° დ. გ. / -16.167; -144.883
57
რაროია 19,5
385
303
15,54
16°01′ ს. გ. 142°26′ დ. გ. / 16.017° ს. გ. 142.433° დ. გ. / -16.017; -142.433
58
ტაიარო 6
12
დაუსახლებელი
—
15°45′ ს. გ. 144°38′ დ. გ. / 15.750° ს. გ. 144.633° დ. გ. / -15.750; -144.633
59
ტაკუმე 5
42,4
დაუსახლებელი
—
15°48′ ს. გ. 141°12′ დ. გ. / 15.800° ს. გ. 141.200° დ. გ. / -15.800; -141.200
60
ტაჰანეა 7,7
522,5
დაუსახლებელი
—
16°50′ ს. გ. 144°45′ დ. გ. / 16.833° ს. გ. 144.750° დ. გ. / -16.833; -144.750
61
ტაენგა 20
169
96
4,80
16°42′ ს. გ. 142°50′ დ. გ. / 16.700° ს. გ. 142.833° დ. გ. / -16.700; -142.833
62
სამხრეთი ტეპოტო 0,6
2,5
დაუსახლებელი
—
16°49′ ს. გ. 144°17′ დ. გ. / 16.817° ს. გ. 144.283° დ. გ. / -16.817; -144.283
63
ტუანაკე 6
26
დაუსახლებელი
—
16°39′ ს. გ. 144°13′ დ. გ. / 16.650° ს. გ. 144.217° დ. გ. / -16.650; -144.217
64
ფააიტე 9
227
366
40,67
16°43′ ს. გ. 145°19′ დ. გ. / 16.717° ს. გ. 145.317° დ. გ. / -16.717; -145.317
65
ჰარაიკი 4
10
დაუსახლებელი
—
17°28′ ს. გ. 143°27′ დ. გ. / 17.467° ს. გ. 143.450° დ. გ. / -17.467; -143.450
66
ჰიტი 3
15
დაუსახლებელი
—
16°44′ ს. გ. 144°06′ დ. გ. / 16.733° ს. გ. 144.100° დ. გ. / -16.733; -144.100
ჰიკუერუს ჯგუფი
67
რეიტორუ 1,39
0,57
დაუსახლებელი
—
17°48′ ს. გ. 143°04′ დ. გ. / 17.800° ს. გ. 143.067° დ. გ. / -17.800; -143.067
68
ტეკოკოტა 0,9
5,1
დაუსახლებელი
—
17°19′ ს. გ. 142°37′ დ. გ. / 17.317° ს. გ. 142.617° დ. გ. / -17.317; -142.617
69
ჰიკუერუ 8
79
169
21,13
17°35′ ს. გ. 142°39′ დ. გ. / 17.583° ს. გ. 142.650° დ. გ. / -17.583; -142.650
გამბიეს სხვა კუნძულები
70
მარუტეა 14
112
დაუსახლებელი
—
21°30′ ს. გ. 135°35′ დ. გ. / 21.500° ს. გ. 135.583° დ. გ. / -21.500; -135.583
71
მარია 3
7
დაუსახლებელი
—
22°00′ ს. გ. 134°14′ დ. გ. / 22.000° ს. გ. 134.233° დ. გ. / -22.000; -134.233
72
მორანე 2
11
დაუსახლებელი
—
23°10′ ს. გ. 137°08′ დ. გ. / 23.167° ს. გ. 137.133° დ. გ. / -23.167; -137.133
სულ
790,57
11 774,07
15 510
19,62
18°02′27″ ს. გ. 141°24′34″ დ. გ. / 18.04083° ს. გ. 141.40944° დ. გ. / -18.04083; -141.40944
არქიპელაგი აღმოაჩინა პედრო ფერნანდეს კიროსმა 1606 წელს (კუნძული პუკა-პუკა ჯერ კიდევ 1521 წელს აღმოაჩინა ფერნანდო მაგელანმა ).
ადმინისტრაციულად ქვედანაყოფი ტუამოტუ-გამბიე იყოფა 17 კომუნად, რომელთაგან 16 მდებარეობს ტუამოტუს კუნძულებზე, ხოლო მე-17-ე (კომუნა მანგარევა ) გამბიეს კუნძულებზე.
№
კომუნა
ფართობი,
მოსახლეობა,[ 1]
სიმჭიდროვე,
ტუამოტუს კუნძულები
1
ანაა 55,95
827
114,14
2
არუტუა 45
1759
39,83
3
მაკემო 150,5
1422
1369,32
4
მანიჰი 25
1379
877,97
5
ნაპუკა 10
315
185,91
6
ნუკუტავაკე 12,1
319
182,18
7
პუკა-პუკა 4
157
334,75
8
რანგიროა 139
3210
516,83
9
რეაო 16
567
80,20
10
ტაკაროა 39
1577
276,33
11
ტატაკოტო 7
227
71,58
12
ტურეია 37,7
311
59,76
13
ფაკარავა 84,5
1578
115,72
14
ფანგატაუ 14
252
413,57
15
ჰაო 98,7
1342
67,33
16
ჰიკუერუ 31,99
268
53,47
გამბიეს კუნძულები
17
მანგარევა 15,4
1337
86,82
სულ
785,84
16 847
21,44
მოსახლეობა — 15 510 ადამიანი (2007), ძირითადად — პოლინეზიელები (ტუამოტუელები ). მათი ენა გამოდევნა ტაიტურმა ენამ .
საფრანგეთი
