გიორგი VI მცირე

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ გიორგი VI.

გიორგი VI მცირე — საქართველოს მეფე 1308-1318 წლებში, დავით VIII-ის ძე.

მისი მეფობა ფიქტიური იყო. ამ პერიოდში, მონღოლთა გამთიშველი პოლიტიკის წყალობით, საქართველოში დამკვიდრდა მრავალმეფობა: 1298 წელს მონღოლებმა დავით VIII-ის საწინააღმდეგოდ გაამეფეს მისი უმცროსი ძმა ვახტანგ III, ხოლო შემდეგ – მისი მეორე ძმა გიორგი V. ვახტანგის გარდაცვალების (1308) შემდეგ მონღოლებმა გაამეფეს გიორგი VI მცირე, გიორგი V კი მეურვედ დაუნიშნეს. 1311 წლის დასაწყისში გარდაიცვალა დავით VIII. აღმოსავლეთ საქართველოს ტახტზე, ერთდროულად, ორი მეფე დარჩა — გიორგი V და გიორგი VI. ოლჯაითუ-ყაენმა არჩევანი გიორგი VI-ის სასარგებლოდ გააკეთა.^[1] მემატიანის გადმოცემით, „ოლჯათ სულტანმან წარმოავლინა მცირე გიორგი (გიორგი VI) მეფედ, და ზაალ მელიქი, ვინმე სპარსი ხუარასნელი, და ახრუჩი, მამისძმა ჩოფანისა, თანა წარამოიტანა, რათა ყოველი საქართველო ერთად შეკრიბონ მეფობასა შინა გიორგისსა“.^[2] ყაენმა გიორგი VI-ს დამხმარეებად ამირსპასალარი შანშე II და ზაქარია მხარგრძელები მიუჩინა.^[1] საქართველოში გაჩნდნენ აგრეთვე პროვინციის მეფეები – მელქისედეკი, ანდრონიკე და დიმიტრი. დასავლეთ საქართველოში კონსტანტინე მეფობდა. ასეთ ვითარებაში გიორგი VI-ის ხელისუფლების განმტკიცების მიზნით 1314 წელს მონღოლებმა იგი ხელმეორედ დასვეს ტახტზე. როგორც ჩანს, 1318 წლამდე იგი ერთპიროვნული მმართველია.

• ჩხატარიაშვილი ქ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 161.

• ოდიშელი ჯ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012. — გვ. 21.
• მ. ლორთქიფანიძე, რ. მეტრეველი - საქართველოს მეფეები, 2007 წ.
• ვახუშტი, აღწერა სამეფოსა საქართველოსა, წგ.: ქართლის ცხოვრება, ს. ყაუხჩიშვილის გამოც., ტ. 4, თბ., 1973;
• ჟამთააღმწერელი, ასწლოვანი მატიანე, რ. კიკნაძის გამოც., თბ., 1987.
• კიკნაძე ვ., საქართველო XIV საუკუნეში, თბ., 1989;
• კლდიაშვილი დ., XIV ს. დამდეგის საქართველოს ისტორიიდან, «მაცნე». ისტ., არქეოლ., ეთნოგრ. და ხელოვნ. ისტორიის სერია, 1982, #1;
• ოდიშელი ჯ., აღმოსავლეთ საქართველოს პოლიტიკური ისტორიისათვის (XIV–XVII სს.),
• XIV–XVIII სს. რამდენიმე ქართული ისტორიული დოკუმენტი, თბ., 1964.