Einar Már Guðmundsson
Einar Már Guðmundsson (fæddur 18. september 1954 í Reykjavík) er íslenskur rithöfundur og skáld. Árið 1995 hlaut hann Bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs fyrir skáldsögu sína Englar alheimsins. Árið 2012 hlaut hann Norrænu bókmenntaverðlaun sænsku akademíunnar fyrir framlag sitt til bókmennta.
Ferill
[breyta | breyta frumkóða]Einar Már stundaði nám í Menntaskólanum við Tjörnina og lauk stúdentsprófi þaðan 1975. Hann nam síðan bókmenntir og sagnfræði við Háskóla Íslands og lauk B.A.-prófi 1979. Hann stundaði framhaldsnám í bókmenntafræði við Kaupmannahafnarháskóla en hann bjó í Kaupmannahöfn í sex ár.
Fyrstu bækur hans voru ljóðabækurnar Sendisveinninn er einmana og Er nokkur í Kórónafötum hér inni? árið 1980, en hann er þó þekktari sem skáldsagnarhöfundur. Handritið að fyrstu skáldsögu hans, Riddarar hringstigans, hlaut fyrstu verðlaun í bókmenntasamkeppni sem Almenna bókafélagið efndi til árið 1982 í tilefni 25 ára afmælis síns og var bókin gefin út sama ár.
Þekktasta bók hans er skáldsagan Englar alheimsins, sem komið hefur út á ýmsum tungumálum. Kvikmynd gerð eftir sögunni var frumsýnd árið 2000 og skrifaði Einar handritið að henni. Hann skrifaði einnig ásamt Friðrik Þór Friðrikssyni handrit að myndunum Börn náttúrunnar og Bíódagar.
Einar Már var áberandi í umræðunni í kjölfar efnahagshrunsins haustið 2008 og í búsáhaldabyltingunni, skrifaði fjölda greina í blöð og hélt ræður á útifundum. Tvær síðustu bækur hans, Hvíta bókin og Bankastræti núll, tengjast þessu og þar er fjallað mjög um þjóðfélagsmál, útrás og ýmsar brotalamir í samfélaginu. Áður hafði hann gegnt stöðu varaborgarfulltrúa fyrir hönd Reykjavíkurlistans frá 1999-2002.
Þýðingar
[breyta | breyta frumkóða]Bækur hans hafa verið þýddar á norsku, færeysku, grænlensku, sænsku, dönsku, finnsku, þýsku, ensku, ítölsku, spænsku, búlgörsku, eistnesku, galísku, kínversku, hollensku, slóvensku og kóresku. Einar Már Guðmundsson hefur þýtt bækur eftir Ian McEwan á íslensku.
Verk
[breyta | breyta frumkóða]- 1980: Sendisveinninn er einmana, ljóð (Gallerí Suðurgata 7, Reykjavík)
- 1980: Er nokkur í Kórónafötum hér inni?, ljóð (Gallerí Suðurgata 7, Reykjavík)
- 1981: Róbinson Krúsó snýr aftur, ljóð (Iðunn, Reykjavík)
- 1982: Riddarar hringstigans, skáldsaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1983: Vængjasláttur í þakrennum, skáldsaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1986: Eftirmáli regndropanna, skáldsaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1988: Leitin að dýragarðinum, smásögur (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1990: Rauðir dagar, skáldsaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1991: Klettur í hafi, ljóð (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1992: Fólkið í steininum, barnasaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1993: Hundakexið, barnasaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1993: Englar alheimsins, skáldsaga (Almenna bókafélagið, Reykjavík)
- 1995: Í augu óreiðunnar: ljóð eða eitthvað í þá áttina, ljóð (Mál og menning, Reykjavík)
- 1995: Ljóð 1980-1981, ljóð (Mál og menning, Reykjavík)
- 1997: Fótspor á himnum, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2000: Draumar á jörðu, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2001: Kannski er pósturinn svangur, smásögur (Mál og menning, Reykjavík)
- 2002: Ljóð 1980-1995, ljóð (Mál og menning, Reykjavík)
- 2002: Nafnlausir vegir, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavik)
- 2004: Bítlaávarpið, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2006: Ég stytti mér leið framhjá dauðanum, ljóð (Mál og menning, Reykjavík)
- 2007: Rimlar hugans, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2009: Hvíta bókin, greinasafn (Mál og menning, Reykjavík)
- 2011: Bankastræti núll, greinasafn (Mál og menning, Reykjavík)
- 2012: Íslenskir kóngar, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2015: Hundadagar, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2017: Passamyndir, skáldsaga (Mál og menning, Reykjavík)
- 2018: Höfuðljóð, (Hið íslenska bókmenntafélag, Reykjavík)
- 2019: Til þeirra er málið varðar, ljóð (Mál og menning, Reykjavík)
Gallerí
[breyta | breyta frumkóða]Jazz og upplestur í Árósum
-
Christia Wuust (saxófónn), Einar Már Guðmundsson og Peter Laugesen
Verðlaun og viðurkenningar
[breyta | breyta frumkóða]- 1995 Bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs fyrir skáldsöguna Englar alheimsins.
- 1999 Karen Blixen medaljen frá Det Danske Akademi.
- 2002 Riddarakross Hinnar íslensku fálkaorðu fyrir framlag til íslenskra bókmennta.
- 2012 Norræn bókmenntaverðlaun sænsku akademíunnar fyrir framlag til norrænna bókmennta.
- 2016 Íslensku bókmenntaverðlaunin fyrir skáldsöguna Hundadagar.
Tengt efni
[breyta | breyta frumkóða]Bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs
Tilnefningar til bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs frá Íslandi