Kapelo Sistina

La Kapelo Sistina (latina: Sacellum Sixtinum; italiana: Cappella Sistina) esas kapelo en la Palaco di Vatikano, la oficala rezideyo di la papo, en Vatikan-Urbo.

Originale konocita kom la Cappella Magna (Kapelo Magna), la kapelo nomizesas pro Papo Sixtus IV, qua restauris ol inter 1477 e 1480.  Depos lore, la kapelo servis kom loko di papala aktiveso, e religiala e funcionala.

Hodie ol esas la situo di la Papala Konklavo, la procedo per qua nova papo selektesas.  La famo di la Kapelo Sistina debesas precipue a la freski qui ornas la internajo, ed aparte la plafono e la fresko La Lasta Judiko da Michelangelo.

Dum la regno di Sixtus IV, esquado de Renesanco-piktisti qui inkluzis Sandro Botticelli, Pietro Perugino, Pinturicchio, Domenico Ghirlandaio e Cosimo Roselli, kreis serio de freski qui reprezentas la Vivo di Mozes e la Vivo di Kristo, kun papala portreti supere e trompe l’oeil-drapirajo sube.  Ta pikturi kompletigesis en 1482, e ye 15ma agosto 1483 Sixtus IV celebris l'unesma meso en la kapelo por la Festo dil Asunciono, dum qua la kapelo konsekracesis e dedikesis a la Virgino Madono.

Inter 1508 e 1512, sub la patroneso di Papo Julius II, Michelangelo piktis la plafono dil kapelo, projeto qua chanjis la voyo di Westala arto, ed egardesas kom un ek la granda artala atingi di homala civilizuro.  En diferanta klimato pos la Spoliado di Roma, il retrovenis, ed inter 1535 e 1541 piktis La Lasta Judiko por Papi Klemens VII e Paulus III.  La famo dil pikturi da Michelangelo atraktis multega vizitanti a la kapelo depos lia reveleso kinacent yari ante nun.

Konocata kom la loko di Papala Konklavi, la primara funciono di la Kapelo Sistina esas kom la kapelo di la Papala Kapelo (Cappella Pontificia).  Lor Papo Sixtus IV en la 15ma yarcento, la Papala Kapelo inkluzis c. 200 homi, inkluzanta kleriki, oficisti di la Vatikano ed eminenta laiki.  Esis 50 tempi dum la yaro kande la Papala Kalendario preskriptis ke la tota Papala Kapelo devas kunvenar.  Ek ca 50 tempi, 35 esis mesi.  Ici inkluzis la mesi ye Kristnasko-Dio e Pasko, che qui la papo ipsa esis la celebranto.  L'altra 27 mesi povis eventar en plu mikra, min publika spaco, por qua la Cappella Maggiore uzesis ante ke ol rikonstruktesis en la sama situo kam la Kapelo Sistina.

La Cappella Maggiore derivas sua nomo de la fakto, ke esis altra kapelo anke uzata da la papo e lua eskorto por diala adoro.  Lor Papo Sixtus IV, ico esis la Kapelo di Papo Nicholas V, ornita da Fra Angelico.  La Cappella Maggiore ja existis en 1368.  Segun komuniko de Andreas di Trebizond a Pope Sixtus IV, lor olua demoliseso por krear spaco por la nuna kapelo, la Cappella Maggiore esis en kaduka stando kun muri inklinanta.

La nuna kapelo, en la situo di la Cappella Maggiore, desegnesis da Baccio Pontelli por Pope Sixtus IV, pro qua ol nomizesis, e konstruktesis sub la surveyo di Giovannino de Dolci inter 1473 e 1481.  La proporcioni di la nuna kapelo semble proxime sequas ti dil originalo.  Pos kompletigo, la kapelo ornesis per freski da famoza artisti dil Renesanco, quala Sandro Botticelli, Domenico Ghirlandaio, Pietro Perugino e Michelangelo.

La unesma meso en la Kapelo Sistina celebresis ye 15ma agosto 1483, la Festo dil Asunciono, kande la kapelo konsekracesis e dedikesis a la Virgino Madono.

La Kapelo Sistina mantenis sua funciono til hodie, e duras gastigar importanta oficii di la Papala Kalendario, ecepte se la papo voyajas.  Esas permananta koro, la Koro di la Kapelo Sistino, por qua multa originala muziko skribesis, la maxim famoza esas Miserere da Gregorio Allegri.

La kapelo esas alta rektangulatra ediifco, por qua absoluta mezuri esas desfacile konstatebla, ma savata mezuri por la internajo esas: 40,9 metri longa per 13,4 metri larja, la dimensioni di la Templo di Solomon.

La exterajo esas neornita.  Ol havas nula extera fasado od extera procesionala pordi, nam eniro sempre esis de interna chambri, e la exterajo esas videbla nur per fenestri en la palaco.

L'edifico esas dividita aden tri etaji, ek qui la maxim basa esas altega basamento.  Supere esas la chefa spaco, la Kapelo Sistina, ube la vultoza plafono esas alta ye 20,7 metri.  La edifico havas sis alta arka fenestri en singla flanko e du ye singla extremajo.

La generala proporcioni di la kapelo uzas longeso kom unajo mezurala.  Ico dividesis per tri por obtenar la larjeso, e per du por la alteso.  Mantenanta la proporciono, esis sis fenestri en amba flanko e du ye amba extremajo.  Definita proporcioni esis traito di Renesanco-arkitekturo e reflektis kreskanta intereso pri la klasika heredajo de Roma.

La plafono di la kapelo esas platigita vulto.  Ica vulto sekesas transverse da mikra vulti super singla fenestro, qui dividas la vulto aden serio de granda pendentivi.  La vulto originale farbizesis brilanta-blua kun orea steli, segun la desegno da Piermatteo Lauro de' Manfredi da Amelia.  La pavimento esas per opus alexandrinum, orniva stilo per marmoro e koloroza petro en shablono qua reflektas la proporciono en la divideso dil internajo.