Hokkaido
Hokkaido (北海道 Hokkaidō, literale "Norda Mar-Cirkuito"), olim konocita kom Ezo, Yezo, Yeso or Yesso, esas la duesma maxim granda insulo di Japonia, e la maxim granda e norda prefektio.
La Tsugaru-Stretajo separas Hokkaido de Honshu. La du insuli konektesas da la subtera fervoyo Seikan-Tunelo. La maxim granda urbo sur Hokkaido esas la chefurbo, Sapporo. Cirkume 43 km norde de Hokkaido jacas Sakhalin-insulo, Rusia, dum ke este e nord-este esas la disputata Kuril-Insuli.
Geografio
[redaktar | redaktar fonto]La insulo Hokkaido situesas ye la norda extremajo di Japonia, proxim Rusia, e havas litori an la Maro di Japonia, la Maro di Okhotsk, e la Pacifika Oceano. La centro dil insulo havas plura monti e volkanala plataji, ed esas plura litorala planaji. Granda urbi inkluzas Sapporo ed Asahikawa en la centrala regiono, e la portuo Hakodate opozite Honshu.
La guverneriala domeno di Hokkaido inkluzas plura mikra insuli, inkluzanta Rishiri, Okushiri-Insulo e Rebun. (Segun Japonia, Hokkaido anke inkluzas plura de la Kuril-Insuli.) Nam la prefektiala rango di Hokkaido indikesas da la dō en la nomo, ol rare referesas kom "Hokkaido-Prefektio", ecepte kande necesa por distingar la guverneriala ento del insulo.
La insulo esas 21ma maxim granda en la mondo segun areo. Ol esas 3,6% plu mikra kam la insulo irlandana, dum ke Hispaniola esas 6,1% plu mikra kam Hokkaido. Segun habitantaro ol esas 20ma, inter Irlando e Sicilia. La habitantaro di Hokkaido esas 4,7% min kam ta dil insulo irlandana, e ta di Sicilia esas 12% min kam ta di Hokkaido.
En la esto, esas du arei (cirkondanta, exemple, Shari e Nakashibetsu-aeroportuo) ube "greto" di separeso de 3 km formecas da streta bendi de foresto. Ol desegnesis por shirmar kontre vento, aparte dum nivo-tempesti, por protektar bovi. Ol anke servas kom habiteyo e transporto-koridori por animali e promenanti.
Precipua urbi
[redaktar | redaktar fonto]La maxim granda urbo di Hokkaido esas la chefurbo, Sapporo. La insulo havas du kern-urbi: Hakodate en la sudo ed Asahikawa en la centrala regiono. Altra importanta populo-centri inkluzas Rumoi, Iwamizawa, Kushiro, Obihiro, Kitami, Abashiri, Wakkanai e Nemuro.
Klimato
[redaktar | redaktar fonto]La maxim kolda regiono di Japonia, Hokkaido, havas relative koldeta someri e glaciala/nivoza vintri. La insulo jacas grandaparte en la humida kontinentala klimato-zono kun Köppen-klasifikuro Dfb en maxim multa arei ma Dfa en ula marfora basalandi. La mezvalora agosto-temperaturo varias de 17 til 22 °C, dum ke la mezvalora januaro-temperaturo varias de −12 til −4 °C, ambakaze depende del altitudo e disto del oceano; ma temperaturi ye la westa flanko dil insulo tendencas esar kelke plu varma kam ye la esta.