Politika

Ti Politika (manipud ti Griego πολιτικός, politikos "iti, para iti, wenno maipanggep kadagiti umili") ket maysa a proseso babaen dagiti grupo ti tattao ti panagaramid ti pangngeddeng para kadagiti grupo. Uray no sapasap a maidakdakamat wenno mainanaig kadagiti gobierno ti politika ken mapalpaliiw met iti amin a panagnanaig dagiti gunglo ti tattao a pakairamanan ti korporasion, akademia, ken dagiti relihioso a paset ti kagimongan. Daytoy ket nabuklan iti "sosial a pannakibiang a mairaman ti turay wenno bileg"^[1] ken agiturturong para iti regulasion iti publiko a pannakibiang iti kaunegan ti politikal a paset,^[2] ken dagiti pamay-an ken pamuspusan a maus-usar a pagannurotan ken panangidangep ti annuroten.^[3]

Etimolohia

Ti balikas a politika ket nagtaud iti Griego a balikas a Πολιτικά (politika), a naimodelo ti "dagiti pannakibiang iti siudad" ni Aristotle, ti nagan ti librona iti panagturay ken dagiti gobierno, a naipatarus iti Ingles idi maika-15 a siglo a kas naisurat ti Latin a "Polettiques".^[4] Daytoy ket nagbalin a "politika" iti Tengnga nga Ingles s. 1520. Ti sao a politik ket immuna a napasingkedan iti Ingles idi 1430 ken naggapu daytoy manipud ti Tengnga a Pranses a politique, a nagtaud iti Latin a politicus,^[5] nga isu daytoy a pannakaisurat ti Latin iti Griego a πολιτικός (politikos), a kayatna a sawen ket "iti, para iti, wenno maipanggep kadagiti umili", "sibil", "sibiko", "tagikua ti estado",^[6] a manipud iti πολίτης (polites), "umili"^[7] ken dayta ket manipud ti that πόλις (polis), "siudad".^[8]

Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy.

Dagiti nagibasaran

^ "Panagipalpalawag dagiti Politika". dict.die.net.
^ "Politika (panangipalpalawag)". everything2.co.
^ "Panagipalpalawag dagiti Politika". thefreedictionary.com.
^ "Politika". Online Etymology Dictionary.
^ Charlton T. Lewis, Charles Short. "A Latin Dictionary". Perseus Digital Library.
^ Henry George Liddell, Robert Scott. "πολιτικός A Greek-English Lexicon". Perseus Digital Library.
^ Henry George Liddell, Robert Scott. "πολίτης A Greek-English Lexicon". Perseus Digital Library.
^ Henry George Liddell, Robert Scott. "πόλις A Greek-English Lexicon". Perseus Digital Library.

[1] "Panagipalpalawag dagiti Politika". dict.die.net.

[2] "Politika (panangipalpalawag)". everything2.co.

[freedict-3] "Panagipalpalawag dagiti Politika". thefreedictionary.com.

[4] "Politika". Online Etymology Dictionary.

[5] Charlton T. Lewis, Charles Short. "A Latin Dictionary". Perseus Digital Library.

[6] Henry George Liddell, Robert Scott. "πολιτικός A Greek-English Lexicon". Perseus Digital Library.

[7] Henry George Liddell, Robert Scott. "πολίτης A Greek-English Lexicon". Perseus Digital Library.

[8] Henry George Liddell, Robert Scott. "πόλις A Greek-English Lexicon". Perseus Digital Library.

[1]