Bulkan Taal
| Bulkan Taal | |
|---|---|
| Bulkang Taal | |
 Ti ladawan ti Bulkan Taal a makitkita iti tangatang; Ti amianan ket adda iti kanawan ti ladawan. | |
| Kangatuan a punto | |
| Kangato | 311 m (1,020 ft) [1] |
| Nagsasabtan | 14°0′7″N 120°59′34″E / 14.00194°N 120.99278°ENagsasabtan: 14°0′7″N 120°59′34″E / 14.00194°N 120.99278°E |
| Heograpia | |
.svg)  Bulkan Taal Lokasion idiay Filipinas | |
| Lokasion | Talisay ken San Nicolas, Batangas, Luzon, Filipinas |
| Heolohia | |
| Kita ti bantay | kompleks a bulkan |
| Arko/barikes | Koridor ti Macolod |
| Naudi a bimtak | 1977 |
| Panagsang-at | |
| Dalan (kalakaan) | Dalan ti Kastila |
Ti Bulkan Taal ket maysa a kompleks a bulkan a mabirukan idiay isla ti Luzon idiay Filipinas.[2] Dagiti naipakasaritaan a panagpussuak ket kaaduan a naipatengnga idiay Isla ti Bulkan, ti isla idiay asideg ti tengnga ti Danaw Taal. Ti danaw ket punuenna bassit ti Taal Caldera, a naporma babaen kadagiti napigsa a prehistoriko a panagpussuak idi baetan ti 140,000 aginggana idi 5,380 BP. No makitkita manipud idiay Bakras ti Tagaytay, ti Bulkan Taal ken ti Danaw ket mangipakita ti maysa kadagiti nainladawan ken napintas a pakaimatangan idiay Filipinas.[3] Daytoy ket mabirukan iti agarup a 50 km (31 mi) iti abagatan ti kapitolio iti pagilian, ti siudad ti Manila.
Ti bulkan ket adda dagiti adu a naranggas a panagpussuak a nagtaudan kadagiti panakapukaw ti biag iti isla ken dagiti nataengan a lugar a nagpalpalikmut iti danawe, nga adda dagiti natay a nakarkulo ti agarup a 5,000 aginggana ti 6,000. Gapu ti kaasidegna kadagiti nataengan a luglugar ken ti napalpalabas a panagpuspusuakna, ti bulkan ket naidutok a kas Dekada a bulkan, a maikanada nga ad-adalen tapno mapawilan dagiti masakbayan a masna a didigra. Daytoy ket maysa kadagiti aktibo a bulbulkan idiay Filipinas ken paset ti singsing ti apuy ti Pasipiko.
Heograpia
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti Bulkan Taal ken ti Danaw ket sibubukel dagitoy a mabirukan idiay probinsia ti Batangas. Ti akin amianan a gudua ti Isla ti Bulkan ket adda iti katurayan iti aplaya ti danaw nga ili iti Talisay, ken ti akin abagatan a gudua ket iti San Nicolas. Dagiti dadduma pay nga ili a mangpalpalikmut ti Danaw Taal ket mairaman ti Tanauan, Talisay, Laurel, Agoncillo, Santa Teresita, Alitagtag, Cuenca, Lipa, Balete ken Mataasnakahoy.[4]
Ti permanente a panagtaeng iti isla ket ket iparparit babaen ti Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia wenno PHIVOLCS, a nagirangrangarang a ti sibubukel nga Isla ti Bulkan ket nakaro a nariesgo a lugar ken maysa a a permanente a Makadangran a Sona (PDZ).[5] Urayno adda dagiti panagbalballaag, dagiti napanglaw a pamilia ket agtataengda iti isla, a nagipegpeggad kadagiti biagda, a mangmangged ti panagbiag babaen ti panagkalap ken panagtaltalon kadagiti apit manipu ti nalames a daga ti bulkan.[6][7][8][9]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "Taal Volcano". Programa ti Global a Bulkanismo (iti Ingles). Instituto ti Smithsoniano. Naala idi 2013-02-13.
- ^ "Bulkan Taal". Programa ti Global a Bulkanismo (iti Ingles). Instituto ti Smithsoniano. Naala idi 2012-12-15.
- ^ Herre, Albert W. (1927-12-14). "Dagiti Pangalapan idiay Danaw Taal, Luzon ken Danaw Naujan". Warnakan ti Siensia iti Filipinas, Tomo 34 Blng. 3, pp.287-303, 1927.
- ^ (2011). "Ti mapa ti probinsia" Naiyarkibo 2011-08-09 iti Wayback Machine. Web Site ti Gobierno ti Batangas.
- ^ "Ti NDCC ket Nagbilbilin ti Kanayon a Panagsisiim iti Mayon, Taal a Bulbulkan". GMA News Online. Hulio 21, 2009. Naala idi 2011-02-13.
- ^ kostito (2009-12-13)."Ladawan – Isla ti Bulkan ti Taal" Naiyarkibo 2018-01-23 iti Wayback Machine, Panoramio. Naala idi 2011-03-26.
- ^ mharada (2008-02-02). "Ladawan – Calauit, ti akindaya anga aplaya ti Isla ti Bulkan" Naiyarkibo 2018-01-23 iti Wayback Machine, Panoramio. Naala idi 2011-03-26.
- ^ vanpoperynghe (2006-11-08). "Ladawan – Le Volcan Taal 13" Naiyarkibo 2018-01-22 iti Wayback Machine, Panoramio. Naala idi 2011-03-26.
- ^ Anuar T (2010-03-15). "Ladawan – Buco, Isla ti Bulkan. Ilelennek" Naiyarkibo 2018-01-23 iti Wayback Machine, Panoramio. Naala idi 2011-03-26.